شماره یک - ۰۱ خرداد ۱۴۰۲
باور - شماره یک - ۰۱ خرداد ۱۴۰۲ - صفحه ۲۲۲

امر به معروف و نهی از منکر در اندیشه اسلامی

مایکل کوک، مستشرق انگلیسی‌آمریکایی، مورّخ، اسلام‌شناس و استاد دانشگاه پرینستون، روزی در روزنامه مى‌خواند که در ایستگاه قطار شهرى شیکاگو، به زنى تجاوز شده است و علی‌رغم آنکه زن از مردم کمک خواسته، همۀ عابران بى‌توجه از کنار این صحنه رد شده‌اند. او پس از خواندن این خبر با خود می‌گوید: «ما به‌نوعى وظیفه داریم دیگران را از ارتکاب کارهاى ناپسند در حق همنوعان خود بازداریم اما در دنیاى غرب، نامى براى این وظیفه وجود ندارد». وی پس از درنگی، به مقولۀ امر به معروف و نهی از منکر در اسلام برمی‌خورد.  کوک، با مراجعه به حدود 1700 منبع اسلامی و با بیش از دوازده سال کار مداوم علمی، مفصل‌ترین کتاب در حوزۀ امر به معروف و نهی از منکر را می‌نویسد. او روایتی انگلیسی از این موضوع ارائه می‌دهد و تلاش می‌کند تا احکام اسلامی را سکولاریزه کند. وی در این کتاب نیز بر مبنای نظریۀ تخیلی‌اش یعنی هاجریسم، «امر به معروف و نهی از منکر» را ساخته‌و‌پرداختۀ عالمان قرون سوم و چهارم به بعد می‌داند که ریشه در روش‌های خشن، رفتارهای کور و آراء تنگ‌نظرانۀ حنبلی‌ها دارد. کوک معتقد است نگاه قرآن و روایات به این مسئله دارای ابهام زیادی است. وی با نپرداختن به حرکت‌های اصلی مانند قیام کربلا که با شعار امر به معروف و نهی از منکر قیام کردند، سعی دارد جریان‌های غیراصیل و معمولاً به‌دور از عقل و منطق را برجسته کند؛ تا آنجا که تلاش می‌کند جایگاه کلیدی و جریان‌ساز این فریضه را در انقلاب اسلامی و نظریات امام خمینی(ره)، بدعت علمای شیعۀ معاصر جلوه دهد.
 نویسنده:  مایک کوک
 مترجم:  احمد نمایی
 ناشر: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی
 تعداد صفحات: 540
جستجو
آرشیو تاریخی