در حافظه موقت ذخیره شد...
پشت پرده معامله‌ها
مصاحبه با نظام‌الدین قیصاری از فرماندهان نظامی ازبک تبار و از مخالفان ژنرال دوستم
افغانستان در دوره حکومت قبلی از حامد کرزای تا اشرف غنی کاملاً اشغال شده بود، 49 کشور نیروهایی مستقر داشتند و کنترل کاملاً در دست غربی‌ها بود و حالا که رفته‌اند افغانستان، مستقل شده و ازسوی خود افغان‌ها اداره می‌شود .
چه چیزی باعث شد افغانستان با وجود اینکه انگلستان و اتحاد جماهیر شوروی را شکست داده بود، دوباره مورد اشغال قرار بگیرد؟
بزرگان افغانستان مانند دوستم، اشرف غنی و افرادی دیگر با امریکایی‌ها معامله کردند، پول و تجهیزات گرفتند و افغانستان را برهم زدند. من در حکومت گذشته طالبان یعنی تقریباً 21 سال پیش بازرگان بودم و در سال 1385 به نظام و سیاست آمدم؛ از آن زمان دیدم که افغانستان با معامله، به غربی‌ها و امریکایی‌ها سپرده شد. حالا هم برخی افراد مانند ژنرال دوستم می‌خواهند افغانستان را به دست امریکایی‌ها بسپرند، اما نمی‌توانند و شهروندان اجازه این کار را به آنها نمی‌دهند. من از طرف مردم ازبک افغانستان اطمینان می‌دهم که دیگر به کسی اجازه معامله افغانستان داده نخواهد شد.
آیا غربی‌ها به تجزیه افغانستان فکر میکردند یا الان فکر می‌کنند؟ چون از ژنرال دوستم یاد کردید، آیا او اکنون برای تجزیه افغانستان تلاش می‌کند؟
دوستم در گذشته -سال‌های 91 و 93 -هم برای تجزیه افغانستان تلاش داشت و پول گرفته بود تا شمال و شمال شرق افغانستان را جدا کند.
امروز نسبت به سال 85 که از تجارت وارد دنیای سیاست شدید، چه تفاوتی کرده است؟
من در سال 1385 یک بازرگان بودم. دوستم مردم را تحریک می‌کرد که طالبان آدم‌های انگلیس و امریکا هستند و اجازه ندهید که وارد افغانستان شوند؛ اما بعدها متوجه شدیم که گفته‌های دوستم اشتباه بوده و خودش امریکایی است، افغانستان را فروخته. حتی من را در زندان‌های امنیت ملی و بگرام بازداشت کردند.
شما 21 روز در بگرام بودید. آنجا چه فضایی داشت؟ امریکایی‌ها دقیقاً آنجا چه کار میکردند؟
21 روز در بگرام بازداشت بودم، همه چیز دست امریکا بود و حکومت اشرف غنی سمبلی بود که اختیار نداشت. من در منطقه درزآب داعشیان را سرکوب کردم اما چون با داعش مبارزه کردم، از سوی امریکایی‌ها بازداشت شدم، انسان‌های ظالمی با شکنجه‌هایی شدید بودند.
پس چرا تبلیغاتی میکردند که ما می‌خواهیم با داعش بجنگیم؟
تبلیغات آنها تنها برای فریب مردم بود، مبارزه با داعش و سخنان آنها دروغ بود. من وقتی متوجه دروغ آنها شدم که به دلیل سرکوب داعشیان بازداشت شدم. 6 ماه در زندان ریاست امنیت ملی و 6 ماه در حصر خانگی بودم. پس از آن به منطقه شمالی افغانستان سفر و به ولایت مزار عزیمت کردم. شهروندان زیادی از من حمایت میکردند و روزانه صدها تن از [ژنرال] دوستم و عطا محمد نور شکایت داشتند. به همین دلیل من نیز در مقابل آنها ایستادگی کردم و حتی ازسوی آنها محاصره شدم. جنگ شدیدی درگرفت، پس از 28 ساعت به منطقه دیگری منتقل شدم تا با داعش مبارزه کنم.
چه اتفاقی افتاد که امریکایی‌ها یک دفعه افغانستان را خالی و به اصطلاح فرار کردند؟
فرار امریکا از افغانستان کار خداوند و حکومت امارت اسلامی است که در طول 20 سال جنگیدند. فعلاً وضعیت عادی است و اشغال تمام شده است.
فکر می‌کنید این استقلال چقدر دوام داشته باشد؟ آیا دوباره به افغانستان حمله خواهند کرد؟
بعضی از افراد و گروه‌ها قصد دارند تا دوباره افغانستان را اشغال کنند و به جنگ‌ها دامن بزنند، افغانستان را تجزیه کنند و به دست امریکایی‌ها بسپارند.
فکر می‌کنید روزی افرادی که در این 20 سال به افغانستان خیانت کردند، آنهایی که کشورشان و ملت‌شان را به دولت‌های بیگانه تسلیم کردند، محاکمه بشوند؟
بله باید افرادی که بدی و ظلم کرده‌اند و افغانستان را به تباهی کشانده‌اند، در افغانستان محاکمه شوند تا دیگر فکر تجزیه به سر آنها نرسد.
قبل از این 20 سال، کسی مثل ژنرال دوستم، خودش را مجاهد، مبارز با شوروی و به نفع مردم افغانستان معرفی کرد، بعد از اینکه دوره جمهوریت اتفاق افتاد، نحوه زندگی اینها از نگاه شما که از نزدیک می‌‌دیدید، چطور بود؟ اینها در چه شرایطی زندگی میکردند؟
من با دوستم حوالی سال‌های 85 آشنا شدم. همیشه پول‌های مردم را می‌گرفتند و شهروندان خصوصاً شهروندان ازبک را به فراموشی سپرده بودند. کسی قدرت نداشت مقابل این رهبران ایستادگی کند. من نیز که ایستادم بشدت به من صدمه وارد کردند.
از دولت سرپرست چه درخواستی دارید؟
از امارت اسلامی افغانستان خواهش دارم حکومتی خوب و همه شمول را ایجاد کند. تعصبات قومی و زبانی را از بین ببرد تا مشکلات مانند حکومت‌های گذشته تکرار نشوند. متخصصان را در حکومت سهم بدهند تا هر کسی بتواند زحمت بکشد و کار کند.
آیا شما به عنوان نماینده و بزرگ قوم ازبک می‌خواهید در سپهر سیاسی آینده افغانستان نقش بازی کنید؟
قوم ازبک قوم بزرگی است و بیش از 10 میلیون نفوس دارد. من از این شهروندان حمایت می‌کنم چون آنها گروگان‌های دوستم بودند و به خاطر خواست بزرگان شمال از کشور ایران به افغانستان آمدم و همکاری خوبی با امارت اسلامی خواهم داشت.
آیا ارزیابی کرده‌اید که امکان تعامل با کسانی که سر کار هستند، وجود دارد یا خیر؟
من نشست‌های مختلفی که با مسئولان امارت اسلامی داشتم از آنها خواسته ام تمام شهروندان به دور از قوم‌گرایی و تعصبات سهم داشته باشند، من در ایران حکومتی خوب دیدم که افغانستان هم باید این گونه حکومتی داشته باشد.
آیا می‌خواهید خودتان و قوم تان پررنگ باشد یا مردم افغانستان؟
مهم‌ترین پیشنهاد من این است که کاملاً مطابق با قانون اسلامی حرکت و تعصبات قومی و نژادپرستی برچیده شود.
در شخصیت‌های سیاسی در افغانستان نام اشرف غنی در ذهن مردم دیگر به نیکی یاد نخواهد شد. عملکردش در دوره ریاست جمهوری و آن شکل فرارش برای مردم خاطره تلخی را به جا گذاشته است. اشرف غنی را شخصاً چگونه دیدید؟ در سیاست چگونه عمل کرد؟
اشرف غنی یک نام خوبی نداشت و شهروندان از او بیزارند و کاملاً نقشه غربی‌ها را در افغانستان اجرا کرد، البته تمام دستورات از سوی خانم اشرف غنی صادر می‌شد، او عین قانون اسرائیلی را پیاده می‌کرد و تلاش داشت افغانستان را به زیر نظر اسرائیل بیاورد.
چرا در انتخابات مردم به اشرف غنی رأی دادند؟
معامله شد و اشرف غنی را دوستم آورد و به گفت امریکایی‌ها تعریف دروغ از او صورت گرفت و مردم نیز به او رأی داده‌اند و با معامله به خاطر کرسی یا مقام افغانستان را به تاریکی هدایت کردند.
و بعد آن سرنوشت شامل حال اشرف غنی شد؟
اگر اشرف غنی به گفته طالبان گوش می‌کرد و مذاکرات صلح درست پیش می‌رفت، این مشکلات به میان نمی‌آمد.
شما آن روز در افغانستان بودید؟ از آن روز فتح کابل برای ما بگویید؟ صحنه‌هایی که در فرودگاه دیدیم و امریکایی‌ها خواستند این گونه به جهان مخابره کنند که مردم افغانستان با رفتن امریکایی‌ها در هراس هستند!
غربی‌ها و خارجی‌ها مردم را ترسانده بودند که اگر طالبان حضور داشته باشند، همه را قتل عام می‌کنند. حتی من خودم به ایران فرارکردم اما حالا که بازگشته‌ام کسی به من ضربه‌ای نزده و در راحتی و امنیت زندگی می‌کنم.
شما به این آینده و رفتار طالبان اعتماد دارید؟
من به رفتار امارت اسلامی اعتماد دارم و ملت هم باید به حکومت فعلی اعتماد داشته باشند و در آینده نیز مشکلات را حل خواهند کرد.
یعنی امیدوارید که در آینده هم دولت سرپرست شما را محاکمه نکند یا مجازاتی در نظر نگیرد به خاطر مثلاً دوره همکاری با دولت جمهوریت؟ آیا این پایدار است یا نه می‌خواهند یک چهره‌ای از خودشان نشان دهند؟
عفو عمومی امارت اسلامی ازسوی رهبری آنها اجرایی شده و به کسی آزادی نخواهد رسید و این کار باید پایدار شود.
خیلی برای شما آرزوی موفقیت داریم.