من آنجلا میهستم، رئیس بخش تحقیق و آنالیز دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد و پانزده سال است در این زمینه کار میکنم.
لطفا درباره اوضاع مواد مخدر، روند افزایشی یا کاهشی در سالهای گذشته توضیح بدهید.
تقریبا طی 5 سال اخیر ما [در ابتدا] در افغانستان شاهد این بوده ایم که کشت مواد مخدر افزایش پیدا کرده و بالاترین درصد تخمین برای سال 2022 بود و تولید هروئین و تریاک بیشترین مقدار را داشت بطوری که ما هیچ وقت این میزان را در افغانستان نداشته ایم، اما اخیرا بعد از اعلام ممنوعیت کشت خشخاش توسط طالبان، کاهش قابل توجهی در کشت خشخاش و مشتقات آن در سال 2023 دیده شد.
روشهای تشخیص شما مبنی بر اینکه سطح کشت پایین آمده چیست؟
ما کشت خشخاش را با کمک عکسهای ماهوارهای بررسی میکنیم و با ترکیب این عکسها و چیزی که به آن «حقیقت رشد» میگوییم، میتوانیم سیگنالها و تغییرات را بررسی کنیم تا مطمئن شویم آن چیزی که میبینیم مواد مخدر است. بعد از این مرحله، تخمینی از میزان مواد ارائه میشود.
درباره مواد صنعتی توضیح بدهید. مواد صنعتی از چه راهی وارد افغانستان شده و امسال وضعیت چگونه است؟
طی پنج، شش یا هفت سال گذشته شاهد افزایش قاچاق و به طور خاص مت آمفتامین بودیم. اما آن طور که تکنولوژی مخصوص تریاک و هروئین را داریم، متأسفانه تکنولوژی مخصوص متامفتامین را نداریم. دلیل این است که ما نمیتونیم از تصاویر ماهوارهای برای کشف متامفتامین استفاده کنیم. اما برای ما مشخص است که منشأ این ماده در آفریقا و شرق اروپا، افغانستان است.
فرمان ممنوعیت کشت خشخاش روی مواد صنعتی چه تاثیری دارد؟
پیشبینی آینده سخت است و نمیتوان گفت آینده چطور پیش خواهد رفت. اما میتوانیم بگوییم که چیزی که امروز دیده میشود (کاهش کشت خشخاش) یک منفعت است.
آینده کشت در افغانستان را چه طور میبینید؟
در مقیاس جهانی تقاضا برای خشخاش همچنان ثابت مانده. البته ما تغییراتی را در برخی از بازارها نیز شاهد هستیم، برای مثال در آسیای مرکزی و روسیه، که نگرانی اصلی آنها در مورد هروئین افغانستان بود، تقاضا به طور کلی به مواد صنعتی تغییر کرده. درآینده احتمالا تقاضای جهانی و همچنین تولید خشخاش در افغانستان کمتر شود. عامل دیگر این است که کشاورزان افغان بتوانند جایگزینی برای خشخاش پیدا کنند یا ناچار شوند به سمت خشخاش برگردند؛ همچنین مهم است که جذابیت بازار متامفتامین از تریاک پیشی بگیرد یا خیر.