طلسم بلا گوتمن

در دنیای فوتبال، جملات و سخنانی که توسط مربیان و بازیکنان بیان می‌شود می‌تواند تأثیرات عمیقی بر نتایج و سرنوشت باشگاه‌ها داشته باشد. بنفیکا، غول بی‌چون و چرای فوتبال پرتغال، با کسب ۳۸ عنوان قهرمانی در لیگ داخلی، برتری تاریخی خود را نسبت به سایر نام‌های معتبر در  فوتبال پرتغال، یعنی پورتو (۳۰ عنوان) و اسپورتینگ (۲۰ عنوان) به اثبات رسانده است. علاوه بر این، آکادمی جوانان این باشگاه به عنوان یکی از بهترین‌ها در فوتبال جهان شناخته می‌شود و سابقه‌ای درخشان در تولید استعدادهای برتر مانند ژائو فلیکس، روبن دیاس و برناردو سیلوا دارد.

در حالی که بنفیکا هر سال به عنوان یکی از مدعیان اصلی قهرمانی در پرتغال شناخته می‌شود، آیا همین انتظار برای کسب افتخارات در اروپا نیز وجود دارد؟ این باشگاه لیسبونی در سال‌های ۱۹۶۱ و ۱۹۶۲ قهرمان جام اروپا شد و با شکستن سلطه طاقت‌فرسای غول‌های اسپانیایی، رئال مادرید، درخششی خاص به خود بخشید اما از آن زمان به بعد، این باشگاه نتوانسته است هیچ‌گونه جام اروپایی دیگری را به دست آورد. در عوض، رقبای همیشگی آنها، پورتو، موفقیت‌های قابل توجهی در اروپا کسب کرده‌اند، از جمله قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا و لیگ اروپا؛ خیلی از هواداران فوتبال این موضوع را مرتبط به یک داستان غیر فوتبالی به نام نفرین بلا گوتمن می دانند!

 گوتمن یک مربی مجارستانی بود که در سال ۱۹۵۹ با بنفیکا قرارداد مربیگری امضا کرد. با اینکه او از هولوکاست جان سالم به در برده بود اما به علت اینکه برخی از اعضای خانواده‌اش را از طی این حادثه از دست داد، بسیار سخت گیر بود و کسی لبخند او را زیاد نمی دید. سخت گیری او به وضوح مشهود بود  به طوری که در همان فصل اول حضورش در بنفیکا، ۲۰ بازیکن را اخراج کرد. تنها دو سال پس از ورود به این نقش، گوتمن بنفیکا را به قهرمانی در جام اروپا رساند و در فینال بارسلونا را با نتیجه ۳-۲ شکست داد. در فصل بعد، تیم او در فینال با رئال مادرید روبرو شد و بنفیکا دوباره قهرمان جام اروپا شد و این بار با پیروزی ۵-۳ در فینال، این جام معتبر را برای دومین سال متوالی به خانه برد.

اما وقایعی که منجر به نفرین معروف شد، بلافاصله پس از جشن قهرمانی‌های متوالی بنفیکا رخ داد. گوتمن به دیدار رئیس جدید باشگاه رفت و درخواست افزایش حقوق کرد که می‌توان آن را درخواست معقولی دانست اما رئیس باشگاه درخواست او را رد کرد و اینگونه بود که مرد مجار تصمیم به ترک باشگاه گرفت. هنگامی که این مربی می خواست بنفیکا را ترک کند در جمع خبرنگاران گفت:« از امروز تا 100 سال دیگر بنفیکا هرگز قهرمان اروپا نخواهد شد ».

جمله گوتمن در زمان ترک باشگاه، به طلسمی برای این باشگاه تبدیل شد. پس از نفرین افسانه‌ای گوتمن، غول‌های پرتغالی نتوانسته‌اند در قاره اروپا به کسب افتخاری بپردازند و در هشت فینال متوالی شکست خورده‌اند. آخرین مورد، باخت در فینال لیگ اروپا در سال ۲۰۱۴ برابر تیم اسپانیایی سویا بود که در ضربات پنالتی با نتیجه ۴-۲ شکست خورد. از زمان بیان این جمله، بنفیکا در 5 فینال لیگ قهرمانان اروپا و 3 فینال لیگ اروپا شکست خورد و نتوانست هیچ یک از عناوینی که در گذشته به دست آورده بود را دوباره احیا کند. 

هرچند  بسیاری از هواداران و از کارشناسان صنعت ورزش، از جمله کیت ریچاردسون، معتقدند که نفرین‌ها عمدتاً خرافات هستند و لزوماً تأثیری بر نتایج مسابقات تیم‌ها ندارند. آنها بر این باورند که این نفرین‌ها زمانی بر نتایج مسابقات تأثیر می‌گذارند که بازیکنان و سایر ذینفعان شروع به باور کردن آنها کنند.با این حال اما این نفرین تا امروز پا برجا مانده است و خیلی از هواداران نیز اعتقاد دارند که این طلسم، کارمای رفتار نامناسب باشگاه با مربی سابق خودش است.

در نهایت، بنفیکا با تاریخ پرافتخار خود در لیگ داخلی و آکادمی جوانان برجسته‌اش، همچنان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین نام‌ها در فوتبال پرتغال باقی مانده است. اما نفرین گوتمن، که به عنوان یک افسانه در بین هواداران این تیم شناخته می‌شود، هنوز هم بر سرنوشت این باشگاه در عرصه اروپا سایه افکنده است.