ایران در آستانه بحران داوری

به گزارش ایران ورزشی، در فاصله یک ماه تا آغاز رقابت‌های لیگ برتر ایران، همچنان تکلیف برگزاری کلاس‌های داوری و شکل حضور داوران در مسابقات لیگ بیست و پنجم مشخص نیست و کمیته داوران در ماه‌های اخیر در خصوص برنامه‌های خود برای فصل جدید لیگ برتر ایران سکوت کرده است.

این در حالی است که تکلیف استفاده از کمک‌داور ویدیویی برای رقابت‌های لیگ برتر در فصل آینده نیز همچنان نامشخص است و مسئول کارگروه VAR سازمان لیگ گفته که بدون استفاده از دوربین‌های حرفه‌ای، استفاده از سیستم کمک‌داور ویدیویی در فصل آینده رقابت‌های لیگ برتر ایران غیرممکن خواهد بود و تاکنون، ایراداتی جدی به سیستم VAR برخی ورزشگاه‌ها از جمله پارس شیراز وارد شده است. همچنین تاکنون تنها سه باشگاه سپاهان، گل‌گهر سیرجان و فولاد خوزستان برای خرید دستگاه VAR اختصاصی خود اقدام کرده‌اند و اگر تراکتور را هم به این لیست اضافه کنیم، ۱۲ باشگاه لیگ ازجمله سرخابی‌های پایتخت هنوز اقدامی برای خرید دستگاه VAR انجام نداده‌اند که این موضوع می‌تواند چالش‌های فدراسیون برای برگزاری لیگ با VAR در تمام مسابقات فصل را افزایش دهد. اگر مقامات فدراسیون هم در آوردن دستگاه‌های جدید به کشور تا شروع مسابقات به نتیجه نرسند، امکان اینکه برخی بازی‌های سرخابی‌های پایتخت بدون کمک داور ویدیویی برگزار شود، زیاد است.

این موضوع اما تنها چالش بزرگ داوری در فوتبال ایران پیش از آغاز لیگ بیست و پنجم نیست و موضوع پرورش ندادن داوران تازه و پا به سن گذاشتن داوران درجه اول کشور، می‌تواند بحرانی بزرگ را برای داوری در فوتبال کشور به همراه داشته باشد. پیش از این و در زمان برگزاری لیگ بیست و چهارم، در گزارشی مفصل به این موضوع پرداخته بودیم که به دلیل کمبود داور باتجربه و سطح اول، کمیته داوران از چندین داور اصلی و مطرح خود در دو مسابقه یک هفته استفاده کرده است؛ از جمله بیژن حیدری و موعود بنیادی‌فر که طی ۱۲ هفته نیم‌فصل دوم، در ۴ هفته در تیم داوری بیش از یک مسابقه حضور داشتند. عملکرد ضعیف داوران جوان و حضور متوالی داوران سطح یک در مسابقات حساس هفته‌های پایانی لیگ برتر و لیگ یک، در فصل گذشته عمق بحران در خصوص تربیت نشدن داوران خبره در فوتبال ایران را نشان داد و حالا با پا به سن گذاشتن این داوران، می‌توانیم شاهد مشکلاتی بزرگ در روند داوری فوتبال کشور باشیم. در فوتبال ایران، قانونی وجود دارد که قضاوت داوران بالای ۴۵ سال در مسابقات را منع می‌کند که همین قانون، موجب عدم حضور علیرضا فغانی بهترین داور تاریخ فوتبال ایران در مسابقات لیگ شد. بیژن حیدری و علیرضا ایلدروم هم جدیدترین قربانی این قانون خواهند بود. آن‌طور که علی خسروی، عضو کمیته داوران فدراسیون فوتبال گفته، بیژن حیدری براساس قانونی که از نظر این عضو کمیته داوران در آسیا هم اجرا می‌شود، تا دی‌ماه قضاوت خواهد کرد و پس از آن با عبور از ۴۵ سالگی دیگر سوت نمی‌زند.

این در حالی است که قوانین فیفا هیچ‌گونه محدودیت سنی مشخصی برای ادامه فعالیت داوران قائل نیست. فدراسیون جهانی فوتبال تنها ملاک اصلی برای تداوم قضاوت در رده بین‌المللی را داشتن آمادگی جسمانی مطلوب و قبولی در تست‌های فیفا می‌داند. حتی در آسیا نیز نمونه بارز این موضوع، علیرضا فغانی است که اکنون با وجود گذشتن از مرز ۴۵ سالگی، همچنان در استرالیا قضاوت می‌کند و جزو داوران نخبه AFC و فیفا به شمار می‌رود. سؤال اینجاست اگر قانون ۴۵ ساله‌ها در آسیا اجرا می‌شود، علیرضا فغانی ۴۷ ساله، ما نینگ ۴۵ ساله، مهند قاسم ۴۵ ساله و کوک مان لیو ۴۶ ساله چطور در لیگ نخبگان و سطح دو لیگ قهرمانان آسیا قضاوت کردند؟ اگر بیژن حیدری و علیرضا ایلدروم از آمادگی مناسبی برخوردار باشند، چه ضرورتی وجود دارد که ما آنها را از قضاوت در مسابقات حساس فوتبال کشور منع کنیم؟ و اگر چنین قانونی وجود دارد، چرا برنامه و روند درستی برای تربیت و میدان دادن به داوران جوان و تغییر نسل داوران سطح یک فوتبال ایران وجود ندارد؟ به‌جز بیژن حیدری، داورانی مانند موعود بنیادی‌فر ۳۹ ساله و بیژن حیدری ۳۸ ساله نیز سال‌های پایانی دوران قضاوت خود را سپری می‌کنند و فرصت دادن به داوران جوان در کنار آموزش درست مبتنی بر جدیدترین قوانین فیفا، باید اولویت اول کمیته داوران فدراسیون فوتبال در آینده نزدیک باشد. در غیر این صورت، فوتبال ایران در آستانه بحران بزرگ داوری قرار خواهد گرفت.