اسکی پارا – قلب تپنده طبقهبندی در ورزشهای زمستانی
در آستانه فصل ۲۰۲۵-۲۰۲۶ و بازیهای پارالمپیک زمستانی میلان-کورتینا، فدراسیون جهانی اسکی (FIS) در مجموعهای از گزارشهای ویژه، نگاهی عمیق به فرآیند طبقهبندی در رشتههای پارا آلپاین، پارا کراس کانتری و پارا اسنوبرد انداخته است. تازهترین بخش این مجموعه، به نقش حیاتی افرادی اختصاص دارد که بیهیاهو اما بنیادیترین رکن این ورزشها هستند؛ کلاسیفایرها.
بدون حضور این متخصصان، هیچ ساختار رسمی برای برگزاری رقابتهای پارا وجود نخواهد داشت. «طبقهبندی، سنگبنای ورزش پارالمپیک است. بدون آن، اساساً پارالمپیکی وجود ندارد»، این جملهای است از جیمز ردپث، رئیس برنامههای پارالمپیک بریتانیا.
مسیر دشوار اما پرشور کلاسیفایر شدن
کلاسیفایرها کارشناسانی هستند که توسط FIS آموزش دیده و گواهی میگیرند تا صلاحیت ورزشکاران را ارزیابی و کلاس ورزشی مناسب آنان را تعیین کنند.
در تمامی رشتههای زمستانی پارا، وجود کلاسیفایرهای پزشکی الزامی است؛ افرادی که باید دارای تحصیلات پزشکی یا فیزیوتراپی باشند و درک دقیقی از قوانین، تجهیزات و روشهای ارزیابی داشته باشند.
در رشته پارا کراس کانتری علاوه بر کلاسیفایرهای پزشکی، کلاسیفایرهای فنی نیز فعالیت دارند؛ کسانی که سابقهی ورزشکاری، مربیگری یا پژوهش در علوم ورزشی دارند و تجربهی عملی را به فرآیند ارزیابی اضافه میکنند.
مسیر تبدیل شدن به یک کلاسیفایر چهار مرحله دارد: گذراندن دوره آنلاین، حضور در سمینار تخصصی، شرکت در حداقل دو فرصت طبقهبندی در کنار تیمهای رسمی، و در نهایت دریافت گواهی صلاحیت. برای حفظ این گواهی، فرد باید فعال باقی بماند و مهارت خود را بهطور مداوم بهروز کند.
مهارت انسانی؛ کلید اعتماد
به باور گلچین سیحان، هماهنگکننده طبقهبندی FIS، داشتن دانش فنی کافی نیست: «کلاسیفایر خوب کسی است که بتواند شفاف توضیح دهد، صادق باشد و در عین حال همدلی نشان دهد.» او تأکید دارد که ارتباط با ورزشکاران، دشوارترین بخش این فرآیند است:
«گاهی ورزشکاران ما را مانع ورودشان به رقابت میدانند، اما هدف ما شفافیت و عدالت است، نه حذف کسی.»
همین احساس مسئولیت باعث میشود فشار روانی زیادی بر دوش ما باشد. اورِلی بوتیکوفر، فیزیوتراپیست سابق تیم پارا آلپاین سوئیس، میگوید بزرگترین چالش او حفظ عدالت و یافتن واژههای درست در زمان اعلام تصمیمهای سخت است. او میافزاید: «ما دشمن ورزشکاران نیستیم؛ آمدهایم تا به آنها کمک کنیم. صداقت و همکاریشان، تضمینکننده عدالت برای همه است.»
شور ماندگار و مسئولیتی بیپایان
دیا پرنوت، پزشک تیم پارالمپیک هلند، مسیر خود را از المپیک آتلانتا ۱۹۹۶ آغاز کرد و اکنون از کلاسیفایرهای بینالمللی باتجربه است. او میگوید: «طبقهبندی فرآیندی زنده است؛ باید مدام پژوهش کنیم تا عادلانهتر شود. آموزش مربیان و ورزشکاران در این زمینه حیاتی است.»
برای پرنوت، دیدن تواناییهای ورزشکاران روی برف، خودِ معنای واقعی توانبخشی است:
«به عنوان پزشک، دیدن اینکه آنها در برف چه میتوانند انجام دهند، برای من نهایت توانبخشی است.»
سیحان نیز که مسیرش را از فیزیوتراپی آغاز کرده، اکنون مسئول جذب داوطلبانی است که بدون دریافت دستمزد، صرفاً با عشق و باور به عدالت در این مسیر فعالیت میکنند. او میگوید:
«از روزی که فارغالتحصیل شدم با ورزشکاران کار کردم. جامعهی پارا اسنو اسپرت برای من خانوادهای پرانرژی است.»
فدراسیون جهانی اسکی تا سال ۲۰۲۸ سرمایهگذاری بلندمدتی را برای پژوهش در زمینه بهبود دقت و عدالت در سیستم طبقهبندی آغاز کرده است؛ اقدامی که میتواند آیندهی ورزشهای زمستانی پارا را شفافتر، انسانیتر و حرفهایتر سازد.
انتهای پیام/