ممنوعیت بازیکن خارجی؛ افت کیفیت در آسیا

سال‌هاست که فوتبال بانوان ایران در لیگ برتر خود با محدودیت‌هایی دست و پنجه نرم می‌کند که سرعت پیشرفت فنی و حرفه‌ای این رشته را بشدت کاهش داده است. در میان این محدودیت‌ها، ممنوعیت استفاده از بازیکنان خارجی در تیم‌های باشگاهی، به عنوان یکی از مهم‌ترین موانع خودنمایی می‌کند. این تصمیم در حالی به اجرا گذاشته می‌شود که در سایر رشته‌های ورزشی بانوان نظیر بسکتبال، هندبال و والیبال، حضور بازیکنان خارجی به طور چشمگیری موجب ارتقای کیفیت و افزایش رقابت‌پذیری لیگ‌ها شده است.
مشکل اساسی اینجاست که هیچ شفافیت و دلیل قانونی مشخصی برای این ممنوعیت ارائه نشده است. بررسی دقیق اساسنامه فدراسیون فوتبال ایران و آیین‌نامه‌های فیفا نشان می‌دهد که هیچ بند صریحی وجود ندارد که به طور قطعی حضور بازیکنان خارجی را ممنوع کرده باشد. ماده ۳ اساسنامه فدراسیون به صراحت بیان می‌کند: «فدراسیون متعهد به رعایت اصول برابری و عدم تبعیض بر اساس ‌نژاد، جنسیت، مذهب و... است.» همچنین، بند ۴ ماده ۴ اساسنامه فیفا تأکید می‌ورزد که هیچ نوع تبعیضی در فوتبال پذیرفته نیست. با این حال، در عمل، تصمیمات سلیقه‌ای و بخشنامه‌های داخلی، تیم‌ها را از بهره‌گیری از ظرفیت بازیکنان خارجی محروم کرده است.
تجربه تلخ لیگ مردان و بویژه لیگ بیستم فوتبال ایران نیز به وضوح نشان داد که منع ورود بازیکنان و مربیان خارجی به بهانه‌های اقتصادی و بدهی‌های باشگاه‌ها، منجر به یک اُفت فنی جدی شده است. لیگی که از حضور بازیکنان و مربیان خارجی محروم بود، شاهد کاهش سطح تاکتیکی و کیفی بازی‌ها، کاهش جذابیت و کمبود بازیکن با کیفیت بود. بسیاری از بازیکنان بااستعداد ایرانی، ناگزیر به حضور در لیگ‌های خارجی و کم‌اعتبارتر شدند تا تجربه خود را در خارج از کشور افزایش دهند.
نمونه بارز و تکان‌دهنده تأثیر ممنوعیت بازیکنان خارجی در فوتبال بانوان، در دیدار اخیر تیم خاتون بم مقابل بنگال شرقی در لیگ قهرمانان زنان آسیا به نمایش گذاشته شد. تیم ایرانی، با ترکیبی از بازیکنان داخلی که پیش‌تر تحت هدایت مرضیه جعفری موفق به شکست تیم ملی هند شده بود، در برابر تیم هندی متحمل یک شکست سنگین شد. تفاوت آشکار، حضور ستاره‌های خارجی بنگال شرقی بود که سطح بازی را به شکلی کاملاً محسوس ارتقا داده بودند. این واقعیت تلخ به روشنی نشان می‌دهد که محدودیت فعلی، فوتبال بانوان ایران را از کورس رقابت‌های بین‌المللی عقب انداخته است.
ادامه این ممنوعیت، عملاً فرصت‌های توسعه فنی و ارتقای کیفیت لیگ را از بین می‌برد و باعث می‌شود که تیم‌های ایرانی، حتی با وجود استعدادهای داخلی، در آسیا نتایج مطلوبی کسب نکنند. استفاده از بازیکنان خارجی در نیم‌فصل می‌تواند کیفیت فنی لیگ را به طور چشمگیری ارتقا دهد، رقابت داخلی را افزایش دهد و بازیکنان ایرانی را برای مسابقات ملی آماده‌تر کند.
اکنون، زمان آن فرا رسیده است که فدراسیون فوتبال ایران، با بازنگری جدی در قانون ممنوعیت بازیکنان خارجی، مسیر رشد و حرفه‌ای‌گری فوتبال بانوان را هموار سازد. این تغییر نه تنها به لیگ کمک شایانی خواهد کرد، بلکه به تیم ملی ایران نیز این امکان را می‌دهد که با تجربه بالاتر و رقابت شدیدتر، در رقابت‌های قاره‌ای و جام جهانی حضوری موفق‌تر داشته باشد. لغو این ممنوعیت برای نیم‌فصل آتی، یک ضرورت فوری و انکارناپذیر برای فوتبال بانوان ایران محسوب می‌شود.