من سَلَفی هستم

سلفی‌گری، پدیده‌ای است که ابتدا در پاسخ به پرسش‌های متعدد دربارۀ هویت ارائه شد. این پدیده، فراز و نشیب‌هایی را در طول سالیان متمادی از سر گذراند؛ گاهی خود را به اریکۀ قدرت رساند و گاهی چنان به حاشیه رفت که هیچ‌یک از صاحب‌نظران، بازگشت آن را به ساحت‌های فکری و اجتماعی ممکن نمی‌دانستند؛ این پدیده که به‌دلیل دیالکتیک جبری رخ‌داده در جهان عرب پس از جنگ خلیج فارس در سال 1991 دچار بحران‌های هویتی اساسی شده بود، نهایتاً با بازتعریف مفاهیم خود به حوزۀ اجتماعی و فکری بازگشت و به‌عنوان یک مؤلفۀ اثرگذار سیاسی و اجتماعی، به‌ویژه در جهان عرب مطرح شد. تلاش‌های محمد سلیمان ابورمان که سال‌ها در کنار تجربیات عملی، در حوزۀ اجتماعی جهان عرب تحقیق و پژوهش کرده است، منجر به نگارش کتاب من سَلفی هستم گردید. ابورمان، فارغ‌التحصیل دکترای علوم سیاسی از دانشگاه قاهره است. وی از سال 2018 تا اواخر 2019 وزیر فرهنگ و جوانان اردن بود. این کتاب، حاصل نگاهی است که به شناخت بی‌واسطه و فرارسانه‌ای از حقیقت اعتقاد دارد. روشی که ابورمان در نگارش این کتاب در پیش گرفته است، نه روش‌ اسنادی و کتابخانه‌ای بلکه روش میدانی و مصاحبۀ مستقیم است. وی در این اثر با سلفی‌هایی به گفت‌وگو نشسته است که روزگاری از افراد اصلی این جریان بودند و نقش مؤثری در آن داشتند، اما از این جریان جدا شده و به‌نوعی «توابین» سلفیّت به ‌شمار می‌روند. علت انتخاب این افراد آن است که به‌نوعی تفکر انتقادی دربارۀ سلفی‌گری رسیده‌اند و از لحظۀ جذب تا جدایی خود از این جریان را به‌خوبی و بی‌واسطه برای خوانندگان تصویر می‌کنند؛ نکتۀ حائزاهمیت آنکه مصاحبه‌شوندگان در این اثر، از قاعده تا رأس هرم رهبری در جریان سلفی را شامل شده‌اند و طیف‌های مختلفی، از نگاه خود، این جریان را نقد کرده‌اند. این کتاب به‌طور کلی و البته بسیار ضمنی و غیرصریح، در راستای نقد سلفی‌گری نگارش شده و نگارنده اگرچه بسیار کوشیده است تا بدون سوگیری این پدیده را بررسی ‌کند، در برخی موارد نتوانسته رویکرد نقادانه و بعضاً گزنده‌اش را به جریان‌های سلفی پنهان کند. این کتاب در سال 2014 میلادی توسط مؤسسۀ فردریش ایبرت آلمان به دو زبان عربی و انگلیسی منتشر شد و در سال 1401 شمسی، امیررضا تمدن و حسن بشیر آن را به زبان فارسی ترجمه و چاپ کردند.
 نویسنده:  محمد ابورمان
 مترجم: حسن بشیر | امیررضا تمدن
 ناشر: صاد
 تعداد صفحات: 279
جستجو
آرشیو تاریخی