شماره دو - ۰۷ آبان ۱۴۰۲
باور - شماره دو - ۰۷ آبان ۱۴۰۲ - صفحه ۲۶۰

ابن تيمية؛ حياته وفكره

انتشارات «دار الروافد الثقافیة» در سال 2020م کتابی مهم دربارۀ زندگی و اندیشه‌های ابن تیمیه را به قلم جان هوور و ترجمه عمرو بسیونی منتشر کرد. مترجم در مقدمه‌ای که بر کتاب نوشته، اهمیت پرداختن به ابن تیمیه را در این نکته دانسته است که در سال‌های پیشین، تفاسیر متناقضی از او و اندیشه‌هایش توسط جریان‌های گوناگون ارائه شده و مهم‌تر آن که این اندیشه‌ها مورد استفاده جریان‌های جهادی قرار گرفته است. بیشتر آنچه در فضای جهان اسلام دربارۀ ابن تیمیه نوشته شده، عمدتًا تک‌نگاری‌هایی هستند که تنها به بسط باورهای فقهی، حدیثی و عقاید او پرداخته‌اند اما جز کتاب محمد ابوزهره که به اقتضای آن دوران، با منابعی اندک و شیوه‌ای سنتی نوشته شده بود، اثر بسزایی دربارۀ او و باورهایش که تنها رویکردی توصیفی(Descriptive) و به دور از داوری داشته باشد، کتاب دیگری را نمی‌توان در این زمینه یافت.
این اثر با رویکردی تاریخی کوشیده است تا ابتدا تصویری مختصر از زندگانی شخصی ابن تیمیه و شرایط سیاسی و اجتماعی زمانه‌اش به دست دهد. شرایطی که از نگاه نویسنده بر فعالیت‌ها و آثار علمی وی اثر گذاشته است.
نویسنده همچنین اندیشه‌های علمی ابن تیمیه را پی‌جویی کرده و تلاش کرده است تا بفهمد هر کدام از این باورها مربوط به کدام یک از مراحل گوناگون زندگانی او هستند. از این رو علاوه بر اندیشه‌های او در زمینه اعتقادات، فقه، حدیث و تصوف به بیشتر باورهای سیاسی ابن تیمیه هم پرداخته است. بنابراین دو فصل نخست به بررسی اتفاقات زندگی ابن تیمیه، فصل سوم و چهارم به شخصیت معنوی او و مخالفت شدیدش با بدعت در شعائر دینی و همچنین نگاهش به باورهای صوفیه، فصل پنجم به روش استنباطی او در شریعت، فصل ششم به اخلاق سیاسی-اجتماعی او و نگاهش به جهاد و بالأخره فصول هفتم و هشتم به باورهای اعتقادی او پرداخته‌اند.    
جستجو
آرشیو تاریخی