مقامهای ایران در حالی از آلترناتیوهای خود در صورت شکست مذاکرات رفع تحریمها سخن به میان آوردهاند که این امر واکنشی به رویکرد طرفهای مقابل به شمار میآید که بعد از برگزاری چندین ماه مذاکره نه تنها کمترین گامی در این چهارچوب برنداشتهاند که با طرح موضوعات ادعایی تازه میکوشند مسیر گفتوگوها را از روند پیشین منحرف کرده و توپ را به زمین ایران بیندازند.
تمایل اعلامی و مخالفت پنهانی
اشاره وزیر امور خارجه به رفتارهای متناقض امریکا به ابراز تمایل این کشور به مذاکره در مواضع اعلامی و در پیش گرفتن اقدامات تخریبگرانه در مسیر دیپلماسی بازمیگردد. اوایل بهمن ماه گذشته بود که «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی»، وزیر خارجه قطر با پیامی از سوی ایالات متحده و کشورهای طرف برجام به تهران سفر کرد. پیامی که این معنا را متبادر میکرد این کشورها به ضرورت تعیینتکلیف مذاکرات وقوف یافتهاند. در حالی که تهران از سفر فرستاده دوحه استقبال و آمادگی خود را برای ازسرگیری مذاکرات ذیل تحقق خواستههای اصولی خود اعلام کرد اما بار دیگر این غرب به رهبری ایالات متحده بود که در صحنه عملی رویکردی خلاف آنچه ادعا میکرد، در پیش گرفت. طرح موضوعاتی سوای فعالیتهای هستهای ایران از جمله همکاری نظامی ایران و روسیه از موضوعاتی بود که کشورهای غربی از سرگیری مذاکرات را منوط به مداخله پیرامون آن کردند.
ابهامزدایی تهران از یک ادعا
طرفهای غربی در جدیدترین اقدام سوگیرانه علیه مسیر دیپلماتیک، مانور روی ادعای تکذیب شده رسانه امریکایی «بلومبرگ» مبنی بر کشف آثار اورانیوم غنیشده با غلظت ۸۴ درصد در تأسیسات هستهای ایران را آغاز کردهاند؛ آنهم در شرایطی که تهران در روند همکاری سازنده با مقامهای آژانس قرار دارد. در پی طرح این خبر دروغین بود که مقامهای ایران بلافاصله برای شفافسازی از این ادعا آستین بالا زدند و درها را روی بازرسان آژانس گشودند تا واهی بودن ادعای غنیسازی 84 درصدی به اثبات برسد. به این ترتیب محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی اخیراً در حاشیه جلسه هیأت دولت از حضور بازرسان آژانس در تهران خبر داد و گفت: «مسئولان آژانس در تهران حضور دارند و از دیروز در حال بازدید و بررسی هستند.» رئیس سازمان انرژی اتمی در مورد ادعای مطرح شده از سوی «بلومبرگ» گفت: «در مورد این موضوع که یکی از بازرسان آژانس مطرح کرده بود، مسئولان آژانس در تهران هستند و از دیروز در حال مذاکره، بازدید و بازرسی هستند تا ابهاماتی که بر اساس برداشت ناصواب یک بازرس ایجاد شده بود برطرف شود. این ابهامات در حال برطرف شدن و در حال رفع و رجوع شدن است.»
تهران در حالی همکاری با آژانس را با هدف ابهامزدایی از ادعاهایی که هر روز روی خط رسانههای غربی قرار میگیرد، در دستور کار قرار داده که قابل انتظار بود از آلترناتیوهای ممکن خود در صورت تداوم وضعیت فعلی روند وین سخن به میان آورد. گزینههایی که میتواند طیف گستردهای از اقدامات از تجدیدنظر در استراتژی امنیتی در ورای مرزها گرفته تا اصلاح روند همکاری مسالمتجویانه با آژانس و استفاده آفندی و کنشگرانه از مؤلفههای قدرتش را شامل شود. از این رو آنچه مقامهای تصمیمگیرنده در «واشنگتن»، «برلین»، «پاریس» و «لندن» باید از پیام تهران دریابند این واقعیت است که هزینه شکست مذاکرات برای این کشورها چنان گزاف خواهد بود که تداوم وضعیت موجود مساوی با آغاز جنگ در نظر گرفته شود.
بــــرش
در دیدار وزیر خارجه با مقامهای بلندپایه عراق مطرح شد
تأکید بر تسریع اجرای سند امنیتی تهران و بغداد
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در جریان سفر روز گذشته خود به بغداد با «عبداللطیف رشید»، رئیسجمهور، «محمد شیاع السودانی» نخستوزیر و «فؤاد حسین»، وزیر خارجه عراق دیدار و گفتوگو کرد.
تأکید بر لزوم پرداخت مطالبات بانکی ایران، حفظ و کنترل مرز و ضرورت اعمال حاکمیت کامل عراق در جلوگیری از هرگونه تحرکات تهدید آمیز علیه ایران، تقویت خطوط مواصلاتی و حمل و نقل، برگزاری دور بعدی نشست کمیته عالی مشترک و نهایی سازی سند جامع همکاری از موضوغات مهم مطروحه از سوی امیرعبداللهیان در دیدار با نخست وزیر عراق بود. همچنین در دیدار وزیر خارجه با رئیس جمهور عراق موضوع مطالبات بانکی ایران، امنیت مرزها، فعالیت شرکتهای ایرانی و لایروبی اروندرود مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. امیرعبداللهیان همچنین در دیدار با وزیر خارجه عراق نیز ابراز امیدواری کرد سند همکاریهای امنیتی دو کشور هر چه سریعتر نهایی شده و کمیسیون عالی همکاریهای اقتصادی دو کشور بزودی برگزار شود. وزیر امور خارجه کشورمان فعالیتهای برخی گروهکهای جداییطلب و تروریستی در شمال عراق را غیرقابل قبول خواند و از تلاشهای طرف عراقی برای حل این مسأله قدردانی کرد. وزیر خارجه عراق نیز در این مذاکرات، ضمن تأکید بر عزم عراق بر نهاییسازی محاکمه عوامل ترور سردار سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس، بر این نکته تصریح کرد که دولت عراق بر اساس قانون اساسی، هیچ اجازهای برای استفاده از سرزمین کشورش به منظور تهدید همسایگان نمیدهد.