دارابی بافتهای تاریخی شهری را مهمترین ارکان هویتی، سرشار از دانش و تجارب زیست سرزمینی میداند و میگوید: مردم به عنوان مالکان و ساکنان این بافتها، مهمترین رکن حفاظت و احیای این بافتها هستند. بنابراین دولتها مکلفند تدابیر لازم را برای حمایت از احیا و رونقبخشی به سکونت در بافتهای تاریخی اتخاذ و عملیاتی کنند.
به گفته او در مصوبه شورا پیشبینی شده است تا مقدمات ایجاد شهرداری بافتهای تاریخی ظرف سه ماه با نقشآفرینی وزارت کشور محقق شود. همچنین در هفته گذشته حسب پیگیری و درخواست آقای مهندس ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، سرپرست محترم ریاست جمهوری آقای دکتر مخبر دستور آن را ابلاغ کردند.
دارابی میگوید: رفع موانع تهیه طرحهای ویژه بافت تاریخی که مهمترین ظرفیت حفاظت از بافتهای تاریخی در سطح ملی است در مصوبه دیده شده است.
امتیازات ویژه
در این مصوبه به گفته معاون میراث فرهنگی کشور، امتیازات ویژهای برای مرمت، مقاومسازی، نوسازی و بهسازی املاک موجود در بافت، نظیر معافیتهای مالیاتی، عوارض و هزینههای آب و برق و گاز برای بناهای تاریخی دیده شده است. اعضای شورا همچنین شهرداریها را مکلف به رفع مسائل بافتهای تاریخی نظیر تأمین پارکینگ در چهارچوب ضوابط حفاظت بافت تاریخی کردند که این نهاد با هماهنگی سازمان شهرداریها و معاونت حمل و نقل وزارت راه، مکلف به طراحی و اجرای سیستمهای حمل و نقل عمومی ویژه بافت تاریخی شده است.
بسته مشترک تشویقی
محمد آیینی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران هم بسته مشترک تشویقی دو وزارتخانه را راهی برای رفع بخشی از مسائل ساکنان و مالکان واحدهای مسکونی و ارتقای کیفیت و زیرساختهای بافتهای تاریخی میداند و میگوید: امیدواریم همان طور که در بافتهای فرسوده شاهد رشد جهشی نوسازی واحدهای مسکونی بودیم با رفع موانع و اعطای مشوقها بزودی در این بافت نیز شاهد جهش در جریان نوسازی مسکن باشیم.
به گفته آیینی، این سند در ۱۳ بند مشتمل بر الزامات قانونی و مشوقهای کالبدی است که به منظور رونق سکونت در بافتهای تاریخی-فرهنگی و ایجاد انگیزه برای ساکنان، سرمایهگذاران و ترغیب جوانان علاقهمند به سکونت در این محدودهها با حمایت از کسب و کارهای نوین تدوین شده و ظرفیتسازی در بافت و توانمندسازی ساکنان به عنوان پیشنیاز اقدامات کالبدی مورد تأکید قرار گرفته است. به گفته مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران، ایجاد ساختار مناسب اداری در شهرداری شهرهای دارای بافت تاریخی- فرهنگی و همچنین ارتقای ساختار بازآفرینی (حفاظت و احیا) در شهرداریها و ادارات کل راه و شهرسازی استانها و الزام بر تأمین اعتبار مالی برای تهیه «طرحهای ویژه حفاظت و احیای محدوده بافتهای تاریخی ـ فرهنگی» از جمله الزامات قانونی پیشبینی شده در این سند است و شامل ۱۵ مشوق کالبدی تسهیلکننده ساخت و ساز در تناسب با شرایط بومی و فرهنگی هر منطقه ضمن پایبندی به اصول و ضوابط میراث فرهنگی میشود.
رعایت الگوهای بومی معماری
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه با بیان اینکه در این مصوبه «ظرفیتسازی»، «توانمندسازی» و «مشوقهای کالبدی ویژه بافت» به صورت توأمان و یکپارچه برای احیای بافت دیده شده است به بندهایی از مصوبه اشاره میکند و میگوید: ارتقای کاربری، افزایش سطح اشغال و تسهیلاتی در تأمین پارکینگ، فضای باز و خدمات عمومی پشتیبان و دسترسیها، رفع محدودیت حد نصاب قطعات و حداقل زیربنایی واحدهای مسکونی، اعطای امتیازات ویژه به ساکنان بافتهای تاریخی از جمله معافیتهای مالیاتی، عوارض و...، معافیتهای هزینههای آب، برق و گاز برای بناهای تاریخی موجود در بافت و تسهیل رعایت الگوهای بومی معماری و شهرسازی از جمله مهمترین دستاوردهای این مصوبه است که با اجماع دستگاههای دخیل در بافتهای تاریخی به تصویب رسید و به عنوان یادگاری ارزشمند در حمایت از میراث فرهنگی باقی خواهد ماند.
این سند ضمن تأکید بر اهمیت توجه به ارزشهای تاریخی و هویت فرهنگی محدودهها، اجرای «قانون حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخی- فرهنگی» را ضرورتی انکارناپذیر عنوان کرده است و تهیه «طرحهای ویژه حفاظت و احیای محدوده بافتهای تاریخی ـ فرهنگی» را پیششرط بهرهگیری کامل از ظرفیتهای توصیه شده در آن قلمداد میکند. آیینی امیدوار است مصوبه پیشنهادی مشکلات بافتهای تاریخی را حل کند.