دیگه‌چه‌خبر؟
اظهارات خواندنی ریچارد نفیو درباره رژیم تحریم‌های ایران
«ریچارد نفیو» طراح رژیم تحریم‌های ایران در دولت «باراک اوباما» و عضو اندیشکده واشنگتن در سیاست‌های خاور نزدیک، در یادداشتی مطرح کرد که امروزه با توجه به وقایع راهبردی جدید و چالش‌هایی که بیش از همیشه برای اجرایی کردن تحریم‌ها علیه ایران محسوس است، تجدید تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران به روال سال‌های گذشته، دشوار شده است. نفیو در این یادداشت که در وبگاه اندیشکده واشنگتن منتشر شده، با اشاره به توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵ که در ازای محدودسازی برنامه هسته‌ای آن، تحریم‌های بین‌المللی علیه آن لغو شد، آورده است: برای بسیاری (از جمله نگارنده) این توافق توجیهی برای استفاده از تحریم‌ها برای ایجاد اهرم فشاری در حمایت از دیپلماسی بود. تحریم‌ها و بویژه استفاده از تحریم‌های «ثانویه» توسط دولت اوباما علیه دیگر کشورها و شرکت‌هایی که با ایران تجارت می‌کردند، ایران را در موقعیتی قرار داده بود که مجبور شد امتیازاتی جدی درباره برنامه هسته‌ای خود بدهد. نفیو نوشت: ترامپ در مه ۲۰۱۸ از برجام خارج شد و می‌خواست درباره «توافقی بهتر» با ایرانی‌ها مذاکره کند و طی ۲ سال و نیم، با امید به همین موضوع، «کارزار فشار حداکثری» را علیه ایران اجرا کرد. اگرچه، این اقدام منجر به یک توافق نشد. دولت بایدن در سال ۲۰۲۱ به دنبال بازگشت امریکا به برجام بود. این تلاش‌ها نیز با شکست مواجه شد.
نگارنده در ادامه این یادداشت مطرح می‌کند: بخش واقعاً مشکل‌ساز، اجرایی کردن این تحریم‌هاست. ممکن است تحریم‌ها به طور نظری، خودبه‌خود اجرایی شوند اما در واقعیت این طور نیست. به طور مثال، نه ایران به طور خودکار محدودیت اعمال‌شده علیه واردات قطعات موشکی خود را رعایت خواهد کرد و نه شرکت‌ها، فرستنده‌ها و بانک‌ها. این نهادها باید از ممنوعیت‌ها و ملزومات آن مطلع شوند. وقتی مقررات وضع‌شده را نقض کنند، باید مورد تحقیق قرار بگیرند و پیامدهایی در انتظارشان باشد. نهادهایی که بر پایبندی به تحریم‌ها نظارت می‌کنند، ممکن است در تشخیص ترفندهای ایران و شرکت‌هایی که بیشتر پذیرای تحریم‌ها بوده‌اند توانمندتر شوند اما این موضع زمانبر است و هوشیاری مدام تحریم‌کنندگان را می‌طلبد. در ادامه این مطلب آمده است: همان طور که این فهرست بلندبالا نشان می‌دهد، کارزار تحریم‌های ایران که به برجام منتهی شد، وسیع و طراحی آن دشوار بود. انجام دادن دوباره آن، بویژه در موقعیت کنونی که ایران و دیگر رقبا به خوبی به خطرات آن واقف هستند، فوق‌العاده دشوار خواهد بود. این بار، ایرانی‌ها به طور مؤثرتری به حفاظت از خود و دارایی‌هایشان پاسخ خواهند داد. رویکرد فشار حداکثری ترامپ، به نوعی، این موضوع را تأیید می‌کند. در پایان این یادداشت آمده است: امروز، این مسأله که در سال ۲۰۱۵ توافقی وجود داشت که بیشتر جامعه بین‌المللی آن را پذیرفته بود، چالشی برای تشدید تحریم‌ها خواهد بود. مطرح کردن دوباره استدلال‌ها درباره ناکافی بودن آن ممکن است برای بسیاری از کشورهای جهان قانع‌کننده نباشد که تهدید مستقیمی را از برنامه هسته‌ای ایران متوجه خود نمی‌بینند. یک کارزار تحریمی بین‌المللی برای اجرایی شدن به همکاری بین‌المللی نیاز دارد.