شهید الغول؛ مهندسی که صدها متخصص صنایع دفاعی تربیت کرد

پدر انتفاضه الاقصی

اکتبر 2004 میلادی؛ هلی‌کوپترهای آپاچی ارتش اسرائیل با انجام پروازهای متعدد شناسایی در شمال نوار غزه به دنبال هدفی می‌گشتند که نام او در صدر لیست افراد تحت تعقیب صهیونیست‌ها بود. «عدنان الغول» ساکن محله المغرافه واقع در جنوب نوار غزه یکی از فرماندهان ارشد گردان‌های شهید عزالدین قسام شاخه نظامی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) بود که پس از شهادت مهندس شهید یحیی عیاش در تاریخ 5 ژانویه 1996، به سرعت جای خالی او را پر کرد و از همان سال بود که شناسایی شده و تحت تعقیب دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی ارتش صهیونیستی قرار گرفت.

مهندسی شیمی، از اسپانیا تا غزه
شهید یحیی محمود الغول در 24 ژوئیه 1958 در اردوگاه الشطی در غرب شهر غزه در خانواده‌ای آواره از روستای «هربیا» یکی از روستاهای منطقه المجدل که از آنجا مهاجرت کردند، به دنیا آمد؛ 1948. او بخشی از مرحله ابتدایی را در اردوگاه خواند، اما بقیه را در اردوگاه نصیرات پس از نقل مکان خانواده‌اش به شهر «المغرقه» نوار غزه مرکزی به پایان رساند. الغول دو سال پس از مرگ پدرش در سال 1979 به اسپانیا رفت تا در آنجا شیمی بخواند و تنها دو ماه در آنجا ماند تا به نوار غزه بازگشت و پس از مدت کوتاهی ازدواج کرد و صاحب چهار فرزند شد.

مهندسی که «نظامی» شد
فرمانده الغول نقش نظامی خود را زود آغاز کرد، قبل از وقوع انتفاضه اول در سال 1987. او یک گروه نظامی را تشکیل داد که عملیات خنجر زنی را علیه سربازان اشغالگر انجام می‌داد، اما هویت گروه با دستگیری یکی از اعضای آن فاش شد که باعث شد او برای مدتی به خارج از کشور برود. وی سپس در اوایل دهه 1990 برای ادامه کار به غزه بازگشت.
ساخت اولین نارنجک دستی
الغول با وجود کمبود امکانات توانست اولین نارنجک دستی بومی را بسازد و در تولید گلوله‌های خمپاره و گلوله‌های ضدزره کار کرد و کمی قبل از شهادتش لانچر «آل‌یاسین» را ساخت. در زمان فعالیت‌های الغول، موشک قسام برای اولین بار طراحی و ساخته شد و موشک‌های «بنا» و «بطار» و مواد منفجره جدیدی نیز توسط او طراحی و تولید گردید.

تأسیس صنایع دفاع مقاومت
شهید الغول با تهیه و ساخت اولین نارنجک دستی، جهشی کیفی در زمینه سلاح‌های بومی داشت و با تلاش فراوان ماده تی‌ان‌تی را که در یک فنجان قرار داده بود، تشکیل داد تا به شکل بمب درآید. باوجود کمبود و ضعف توانایی‌های موجود در آن زمان، کارخانه‌ای را تأسیس کرد تا بعداً آن را تولید کند و آن را به شیوه‌ای هنرمندانه و حرفه‌ای توسعه دهد که امکان تولید را فراهم آورد. شور و شوق نارنجک‌های دستی با سایر انواع نارنجک‌های شناخته شده قابل مقایسه است.

بومی‌سازی خمپاره‌های مقاومت
شهید الغول سپس وارد عرصه تسلیحات شد و موفق به ساخت گلوله‌های خمپاره و سپس موشکی ضدزره شد و موشک‌های «البنا» و «البطار» و پرتابگر آل‌یاسین را برای مقابله با خودروهای اسرائیلی ساخت که به دلیل تعداد کم موشک‌های ضدزره در حال نفوذ به نوار غزه بودند. او و همراهانش سپس با ساخت موشک‌های قسام در ابعاد مختلف شایسته لقب «پدر موشک‌های قسام» شدند.
شهادت فرزند سردار
پسر ارشد فرمانده الغول، بلال، در 31 شهریور 1380 در یک سوء قصد به شهادت رسید و همچنین پسر دومش، محمد، در درگیری با نیروهای ویژه اسرائیلی که در نزدیکی خانه او به دنبال حمله به خانواده‌اش بودند، به شهادت رسید. البته محمد تعدادی از نیروهای صهیونیست را پیش از شهادت زخمی کرده بود.

خنجرهایی که از پشت اصابت می‌کرد
فرمانده الغول چندین بار توسط تشکیلات خودگردان فلسطین دستگیر شد و به روایتی از پشت خنجر خورد. او در سال 1998 موفق به فرار از زندان سرایا شد تا پروژه‌های نظامی خود را از سر بگیرد و همچنین با فریب زندانبانان خود توانست دوباره فرار کند. وی نقش برجسته‌ای در عملیات انتقام مقدس اولین مهندس در گردان‌های القسام شهید یحیی عیاش داشت و همچنین بر اجرای ده‌ها عملیات استشهادی نظارت داشت.

سردار عدنان الغول پدر موشکی مقاومت فلسطین
اگر افرادی مانند یحیی عیاش را مغز متفکر طراحی و اجرای عملیات‌های مهم استشهادی همچون عملیات عفوله، دیزنکوف، بیت لید، رامات افعال، الخضیره، رامات اشکول، قوش قطیف، نتساریم و... بدانیم، سردار شهید عدنان الغول، در زمینه دیگری تبحر داشت و آن هم طراحی و ساخت سامانه‌های موشکی حماس یعنی «راکت‌های قسام» بود. راکت‌هایی که با نامگذاری به نام روحانی آغازگر مبارزه با اشغالگران انگلیسی در فلسطین یعنی شهید عزالدین قسام، یادآور ترس، مرگ و ویرانی برای شهرک‌نشینان صهیونیست است. از این لحاظ می‌توان شهید عدنان الغول را نمونه‌ای در مقیاس کوچکتر از سردار شهید «حاج حسن طهرانی‌مقدم» در ایران دانست که به عنوان پدر موشکی جمهوری اسلامی ایران، طراح و توسعه‌دهنده سامانه‌های موشکی بود که امروز به عنوان بازوی توانمند نیروهای مسلح کشورمان در مقابله با تهدیدات دشمن محسوب می‌شوند. سران ارتش اشغالگر نیز شهیدان عدنان الغول و عماد محمود عباس (که به همراه عدنان به شهادت رسید) را از کارشناسان برجسته ساخت و تولید موشک‌های «قسام» می‌دانستند. موشک‌هایی که اوضاع شمال نوار غزه را تبدیل به اوضاع جنوب لبنان می‌کرد. بنابراین با وجود چنین شرایط سخت و دشواری، صهیونیست‌ها حذف فیزیکی رهبران و اعضای حماس را سرلوحه کار خود قرار دادند تا بلکه بتوانند مانع شلیک و تولید موشک‌های قسام شوند.

ترور، اولویت فراگیر صهیونیست‌ها
ترور طراحان و مهندسان ساخت و تولید بمب، از این‌رو در اولویت کاری صهیونیست‌ها قرار دارد که به عقیده آنها، «طراحان بمب‌ها و موشک‌ها»، مسئول اصلی اجرای عملیات شهادت‌طلبانه و حمله موشکی هستند. بنابراین می‌بایست دیر یا زود از صحنه برداشته شوند. شخصیت مدیریتی عدنان الغول به گونه‌ای بود که با تمرکز بر یک حوزه خاص، به سرعت درصدد سازماندهی آن بر می‌آمد. به گواه بسیاری از کارشناسان امنیتی و نظامی، بمب‌های به‌کارگیری شده در عملیات استشهادی «بیت لید» و نیز جلیقه انفجاری در عملیات استشهادی «دیزنکوف» که با طراحی و نظارت دقیق مهندس یحیی عیاش در قلب شهر تل‌آویو انجام شد، ساخت دست مهندس عدنان الغول بوده است. عدنان علاوه بر توسعه موشک‌های قسام که تا قبل از انتفاضه الاقصی صورت گرفت، به دنبال ساخت و توسعه تسلیحاتی بود که بیشترین تأثیرات را در نبردهای چریکی داشته باشند. برای همین از طرق مختلف، اقدام به تهیه سلاح و انتقال آن به داخل نوار غزه می‌کرد که ازجمله این تسلیحات، سامانه‌های موشکی ضدزره بود و پس از شهادت او نیز ارتش اسرائیل اعلام کرد که عدنان الغول در حال دستیابی به تسلیحات مدرن و جدیدی بوده است.
وقتی در قهوه عدنان سم ریختند!
اشغالگران در زمان بازداشت فرمانده الغول توسط تشکیلات خودگردان فلسطین اقدام به ترور فرمانده الغول کردند اما موفق نشدند. یکی از افسران اطلاعاتی سعی کرد تا در قهوه او سم بریزد اما پروژه خوب پیش نرفت و شهید عدنان از قهوه استفاده نکرد و جان سالم به در برد.

عملیات ناکام برای ترور الغول
در 26 سپتامبر 2003، جلسه مخفیانه فرماندهان حماس که «اسماعیل هنیه» (نخست‌وزیر قانونی فلسطین در حال حاضر) و «محمد ضیف» (فرمانده این روزهای گردان‌های شهید عزالدین قسام) نیز در آن حضور داشتند، مورد حمله ارتش اسرائیل قرار می‌گیرد که هدف اصلی آنها شکار عدنان الغول بود. اما این نخستین باری نبود که او مورد حمله تروریستی قرار می‌گرفت. همان‌طور که گفته شد، به گواه منابع حماس، شهید الغول مرد شماره یک تحت تعقیب صهیونیست‌ها به شمار می‌رفت و ارتش اسرائیل نیز طی عملیات‌های نافرجام قبلی خود، دو تن از فرزندان شهید الغول به نام‌های بلال (سال2001) و محمد و پسر عمویش (سال 2002) را به شهادت رساندند. اشغالگران همچنین طی عملیاتی منزل مسکونی وی را تخریب کرده بودند. عدنان الغول همچون سلف شهید خود یحیی عیاش زندگی کاملاً مخفیانه‌ای داشت. هیچ‌گاه با هیچ رسانه‌ای مصاحبه نکرد و تصویر او تنها پس از شهادتش بود که توسط حماس منتشر شد.

نقش نفوذی‌ها در ترور عدنان الغول
طرح حمله نظامیان اشغالگر صهیونیستی که در تاریخ 21 اکتبر 2004 به شهادت عدنان الغول (46 ساله) و همرزم شهیدش عماد محمود عباس (31 ساله) منجر شد، طرحی کاملاً موفق و حساب شده بود. از آنجا که در انجام یک عملیات تروریستی عوامل بسیاری ازجمله مسائل امنیتی، وضعیت عرصه نبرد و مسائل غیرمنتظره نقش‌آفرینی می‌کنند، در این عملیات نیز شاید روند طولانی تعقیب و ردیابی شهید الغول برای اسرائیلی‌ها مثمرثمر شد یا شاید یکی از مزدوران با نزدیک شدن به وی و ارائه اطلاعاتی به اشغالگران از طریق دستگاه‌های جاسوسی پیشرفته، مسبب این اقدام شوم شدند؛ یا احتمال دارد که عبور الغول از محل شهادتش با عبور یک مزدور یا جاسوس و یا با پرواز یک هواپیمای شناسایی همزمان شده باشد. اما به هر حال عملیات ترور صورت گرفت و دو تن از سرداران القسام به شهادت رسیدند که بدون تردید خسارتی سنگین برای مقاومت اسلامی فلسطین به شمار می‌رفت.

پدر انتفاضه
مردم فلسطین شهید الغول را پدر انتفاضه الاقصی می‌نامند. در جریان مبارزه، اسلحه‌هایی که او می‌ساخت، به دست گروه‌ها و مبارزان مختلف می‌رسید و ضرب‌المثلی نیز در بین مجاهدان قسام معروف و رواج یافته بود. آنها می‌گفتند: «ابوبلال می‌تواند از شن و ماسه مواد منفجره بسازد.»

عدنان الغول زنده‌ است
وی اولین مرجع در عرصه مهندسی و ساخت بود، و بنیادی متشکل از صدها مهندس ساخت تسلیحات نظامی برای مقاومت تربیت کرد. در این باره ابوعبیده فرمانده گردان‌های شهید عزالدین قسام می‌گوید: سردار شهید عدنان الغول آثار بزرگی از خود بر جای گذاشت و صدها مهندس تربیت کرد که پس از او راهش را ادامه می‌دهند. می‌توان گفت او همواره زنده‌ است. ابوعبیده افزود: شهید ابوبلال سرمهندس دفاعی قسام است و مغز متفکر ده‌ها پروژه نظامی به شمار می‌رود که جدیدترین آنها سلاح ضدتانک «آل‌یاسین» بود که در پاسخ به تجاوزات اخیر در شمال نوار غزه استفاده شد و کارایی خود را ثابت کرد.

جستجو
آرشیو تاریخی