ایران همه ایرانیان

تأکید معنادار بر واژه «ایران» در پیام اخیر رهبر معظم انقلاب، نشانهای از بازتعریف رابطه ملت، نظام و هویت تمدنی است. قرائتی که میتواند سرمایه اجتماعی کشور را در دوران بحران و گذار، بازسازی کند.
غلامعلی ابراهیمی سوته/عضو کمیته مرکزی حزب اعتماد ملی: سومین پیام رهبر معظم انقلاب به مناسبت پایان جنگ نابرابر علیه ایران، کوتاه، اما عمیق بود. در این پیام، واژهای با بسامد بالا و معنایی چندلایه بسیار تکرار شد: ایران.
در این سخنرانی حدود 12 دقیقهای، رهبر انقلاب بیش از 19 بار از واژه «ایران» استفاده کردند، درحالیکه 6 بار «جمهوری اسلامی» و یکبار عبارت «جمهوری اسلامی ایران» به کار رفت.
این نسبت آماری ساده، حامل پیامی استراتژیک و ریشهدار است؛ پیام تأکید بر هویت تمدنی ایران و نیز تأکید بر ملت ایران بهمثابه یک کل واحد فراتر از دستهبندیهای سیاسی و فرهنگی رایج.
در دو بند پایانی این پیام که صریحترین بخش آن در تقابل با آمریکا و سیاستهای سلطهطلبانه بود، بر این حقیقت تأکید شد که آنچه در برابر قدرتهای جهانی میایستد و هویت مستقل خود را فریاد میزند، «ایران» است. آن هم ایران، نه به معنای صرفاً نظام سیاسی، بلکه به معنای یک سرزمین، یک تاریخ، یک تمدن و یک ملت با تمام طیفها و طبقاتش.
رهبر معظم انقلاب به ثروت تاریخی، فرهنگی و هویتی ایران اشاره کردند؛ گویی از گنجینهای یاد شد که فراتر از ساختارهای سیاسی امروز، ریشه در اعماق هزارساله این سرزمین دارد.
چنین نگاهی به ایران، نهتنها با پاسداشت گذشته تاریخی این سرزمین همراه است، بلکه نگاهی راهبردی به آینده نیز دارد؛ آیندهای که باید بر پایه انسجام ملی، اعتماد اجتماعی و گفتمان فراگیر ایرانی بنا شود.
این قرائت از پیام معظمله و اساساً نگاهی که رهبر انقلاب در این پیام نسبت به ایران داشتند، زنگ بیدارباشی برای سیاستگذاران فرهنگی و رسانهای است. سالهاست که جامعه ما با روایتهایی محدود و دستهبندیهایی خستهکننده در تریبونها مواجه است؛ روایتی که به جای انسجام، اغلب به شکافها تأکید کرده و سرمایه اجتماعی را فرسوده است.
رسانه ملی، تریبونها، دستگاههای فرهنگی و آموزش عمومی، همه باید از این قرائت تازه الهام بگیرند: ایران متعلق به همه ایرانیان است.
«ایران» چتر مشترک هویت همه ماست؛ با هر باور، هر سبک زندگی و هر دیدگاه.
اگر در سالهای گذشته نهادها و جریانهای اثرگذار چنین رویکردی را در گفتمانهای خود حاکم میکردند، امروز جامعه ایران با پیوندهای اجتماعی قویتری روبهرو بود. اما هنوز هم فرصت برای بازسازی این پیوندها وجود دارد. پیام رهبر انقلاب، گویی خطاب به همه ملت ایران است: در روز خطر همه آمدند و همه ایستادند.
و این همان نقطه اتکای ما برای آینده است: ملتی واحد، در مدار اسلامیت و ایرانیت.
در این مسیر، ضروری است حوزههای سیاسی بیش از پیش در خدمت همه مردم ایران باشد. عبور از اولویتگذاریهای تبعیضآمیز در ارائه خدمات، توجه به کرامت همه شهروندان و بازسازی مفهوم «ملت» به عنوان محور سیاست عمومی، اکنون نه یک توصیه اخلاقی، که ضرورتی راهبردی برای بقا و پیشرفت کشور است.
آنچه اکنون بیشتر به آن احساس نیاز میشود، همچنان که از پیام رهبر معظم انقلاب نیز میتوان این گونه دریافت، روایتی است تازه و اصیل از ایران اسلامی؛ ایرانی نه صرفاً در معنای خاک و مرز، بلکه به مثابه یک سرمایه مشترک هویتی و تمدنی که آیندهای نو را نوید میدهد.
اکنون، نوبت همه دغدغهمندان ایران است تا این پیام را بشنوند، بفهمند و بر مدار آن بازاندیشی کنند. ایران، امروز بیش از هر زمان دیگر، به انسجام، اعتماد و گفتمانی تازه نیاز دارد.
انتهای پیام/