چرا بازار دوباره منفی شد؟/ رد پای اهرمی‌ها در سرخ‌پوشی بورس

ایران آنلاین: اگرچه نخستین هفته بازار سرمایه پس از بازگشایی بعد از توقف طی جنگ ۱۲ روزه که از شنبه ۷ تیرماه تا چهارشنبه ۱۱ تیرماه در جریان بود، به دلیل آنچه کارشناسان بازار سرمایه از آن با عنوان «برخی نااطمینانی‌های سرمایه‌گذاران نسبت به آینده بازار» یاد می‌کنند، سراسر سرخپوش بود، اما در آخرین روز کاری هفته گذشته (چهارشنبه ۱۱ تیر ماه) نخستین نشانه‌های حمایت از بازار خودنمایی کرد و از حجم سرخ‌پوشی بازار و از شدت ریزش شاخص کاسته شد.

به گزارش ایرنا، چهارشنبه ۱۱ تیرماه اعلام شد که از محل منابع صندوق توسعه ملی و از طریق سازوکار صندوق تثبیت بازار سرمایه، حمایت ۶۰ همتی تدریجی از حقیقی‌های بازار اجرایی خواهد شد که بخشی از اثرگذاری این خبر در معاملات چهارشنبه ۱۱ تیر در قالب کاهش تعداد نمادهای معاملاتی منفی و بخشی هم در معاملات نخستین روز کاری هفته جاری (دوشنبه ۱۶ تیر ماه) با سبز شدن نقشه بازار و مثبت شدن روند شاخص پدیدار شد.

ولی این روند سبزپوشی بازار تنها یک روز دوام داشت و مجددا بازار در پایان معاملات سه‌شنبه ۱۷ تیرماه به فرآیند ریزشی خود ادامه داد و شاخص بورس افت بیش از ۵۰ هزار واحدی داشت.

تأثیر سه عامل در منفی شدن شاخص بورس

در همین ارتباط نوید خاندوزی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره علل طولانی شدن ریزش‌های بازار سرمایه با بیان اینکه علل وقوع این شرایط در بازار را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد، اظهار داشت: بخش اول این است که شرایط فعلی نشان داده که هنوز شوک وارده در اثر جنگ ۱۲ روزه از بازار خارج نشده و همچنان ترس از تحولات آینده و نامشخص بودن شرایط سیاسی منطقه سبب شده تا فروشندگانِ مُصر، به رغم افت قیمت در بازار وجود داشته باشد.

وی ادامه داد: باید به دلایل مذکور اضافه کنیم که ابهامات پیش رو سبب شده تا تقاضا در بازار شکل نگیرد؛ لذا بخشی از منفی شدن بازار با وجود تزریق نقدینگی به آن، به شرایط بعد از جنگ ۱۲ روزه مرتبط است.

خاندوزی تصریح کرد: یک بخش دیگر از دلایل تداوم سرخ‌پوشی بازار به اشتباه محاسباتی سیاست‌گذاران بازار برمی‌گردد که سعی می‌کردند به متعادل شدن و بازگشت آرامش به فضای روانی حاکم بر بازار کمک کنند.

وی ادامه داد: به نظر من فشار فروشی که در بازار ایجاد شده را سیاست‌گذاران بازار سرمایه پیش‌بینی نکرده بودند در نتیجه واقعیت بازار به گونه دیگری رقم خورد.

وی افزود: بخشی از این خوش‌بینی نسبت به واکنش فعالان بازار سرمایه پس از بازگشایی بورس، ناشی از این بود که بحران و فشار صندوق‌های اهرمی جدی گرفته نمی‌شد.

خاندپزی افزود: بخشی از روند منفی بازار طی معاملات سه‌شنبه و همچنین معاملات هفته قبل، به دلیل فشار فروش صندوق‌های اهرمی بود.

وی خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد برای دستیابی به تعادل واقعی در بازار، باید ابتدا مشکلاتی از قبیل فشار ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های اهرمی حل شود زیرا هنوز به نقطه تعادل حقیقی نرسیده‌ایم.

نیاز بازار به شفاف سازی

کارشناس بازار سرمایه به بخش دیگری از دلایل تداوم منفی شدن شاخص اشاره و بیان کرد: آن دسته از کسانی که تلاش کردند بازار با استفاده از بسته‌های حمایتی و تزریق پول به تعادل برسد، به صورت صریح و شفاف به وعده‌هایشان عمل نکردند.

وی افزود: مثلا اعلام شد ۱۲۰ همت منابع برای کمک به بازار تجهیز شده است ولی باید شفاف اعلام شود که چه بخشی از منابعی که تجهیز شده، تخصیص داده شده است.

به گفته وی، برخی فعالان بازار سرمایه معتقدند وعده‌های داده شده یا کمتر اجرایی شده یا با تأخیر اجرا شده است چون حتی یک روز عقب انداختن تزریق منابع در شرایط کنونیِ بازار، تأخیر در اجرای وعده‌ها حساب می‌شود.

وی افزود: فشارِ فروشی که در بازار ایجاد شده، در معاملات سه‌شنبه نتوانست خنثی شود؛ دست نهادهای حامی بازار هم در مقابله با این شرایط تا حدودی خالی بود؛ سرریز بحران صندوق‌های اهرمی به بازار سهام نیز در منفی شدن بازار بی‌تأثیر نبود.