نگاهی به کارخانه‌های داورپروری فوتبال جهان؛
پشت پرده قضاوت‌های درخشان
در هر جام جهانی یا تورنمنت بزرگ بین‌المللی، نام داورانی از کشورهای پیشرو فوتبال، مانند انگلیس، آلمان، ایتالیا، فرانسه، اسپانیا یا حتی برخی کشورهای آسیایی مثل ژاپن و کره جنوبی، به چشم می‌خورد.
فرخ حسابی _ گروه ورزشی: در مقابل، داورانی از برخی کشورهای دیگر فرصت کمتری برای حضور در چنین رویدادهایی پیدا می‌کنند یا در صورت حضور، عملکرد ضعیف‌تری از خود نشان می‌دهند. این تفاوت فاحش، ریشه‌های عمیقی در ساختار و سیستم آموزشی داوری دارد که فراتر از استعداد فردی است.
یکی از مهم‌ترین دلایل تفاوت سطح، وجود آکادمی‌ها و مراکز تخصصی داوری در کشورهای توسعه‌یافته فوتبال است. برخلاف تصور، داوری تنها یک شغل پاره‌وقت نیست؛ بلکه یک حرفه تمام‌عیار است که نیازمند آموزش‌های مستمر و تخصصی است. در کشورهایی مانند آلمان و ژاپن، فدراسیون‌ها با ایجاد آکادمی‌های داوری، روندی سازمان‌یافته را برای شناسایی استعدادهای جوان داوری از سنین پایین آغاز می‌کنند.
مثال‌هایی عینی از آکادمی‌ها و برنامه‌های موفق مرکز داوری یوفا (UEFA CORE): یوفا با راه‌اندازی برنامه «مرکز داوری عالی» (Centre of Refereeing Excellence)، داوران جوان و مستعد اروپایی را شناسایی و با برنامه‌های آموزشی فشرده، آن‌ها را برای قضاوت در سطح حرفه‌ای و بین‌المللی آماده می‌کند. این برنامه بر آمادگی جسمانی، فنی و روانی تمرکز دارد.
سیستم آموزشی JFA در ژاپن: فدراسیون فوتبال ژاپن (JFA) یک سیستم مدیریتی جامع برای داوران خود دارد. این سیستم شامل «مرکز آموزش داوری»
(Referee Training Center) است که در آن داوران تحت نظارت مربیان باتجربه قرار گرفته و با تحلیل‌های ویدئویی دقیق، برای قضاوت در لیگ‌های معتبر داخلی و تورنمنت‌های آسیایی آماده می‌شوند.
برنامه Ref Academy در ایالات متحده: اگرچه این برنامه بیشتر برای فوتبال آمریکایی (NFL) طراحی شده، اما ساختار آن نمونه‌ای موفق از یک آکادمی با هدف شناسایی و تربیت نسل جدید داوران است. این آکادمی با تمرکز بر اصول بازی، آمادگی جسمانی و مهارت‌های شخصیتی مانند حل تعارض و ارتباطات، داوران را از سطوح پایه تا سطوح بالاتر پرورش می‌دهد.
سیستم رشد تدریجی و ارزیابی منظم
در کشورهای موفق، یک مسیر رشد شفاف و پلکانی برای داوران وجود دارد. یک داور جوان پس از گذراندن دوره‌های پایه، ابتدا در لیگ‌های محلی قضاوت می‌کند و سپس به تدریج به سطوح بالاتر ارتقا می‌یابد. در هر مرحله، عملکرد او به صورت دقیق و منظم توسط ناظران باتجربه ارزیابی می‌شود. این ارزیابی‌ها صرفاً به نمره خلاصه نمی‌شود، بلکه شامل تحلیل ویدئویی از تصمیمات داور، نقاط قوت و ضعف او و ارائه بازخورد سازنده است. این روند مستمر باعث می‌شود که داوران از نظر فنی و روانی همواره در اوج آمادگی باشند.
حمایت حرفه‌ای و مالی
در بسیاری از کشورهای اروپایی، داوران لیگ‌های برتر به صورت تمام‌وقت و حرفه‌ای کار می‌کنند و از حمایت‌های مالی و بیمه‌ای برخوردار هستند. این وضعیت به آن‌ها اجازه می‌دهد تا تمام تمرکز خود را روی قضاوت و ارتقای مهارت‌هایشان بگذارند. در مقابل، در برخی کشورها، داوری همچنان به عنوان یک شغل دوم تلقی می‌شود و داوران برای تأمین معاش مجبور به فعالیت در مشاغل دیگر هستند. این فشار مالی و زمانی، مانع از تمرینات و آموزش‌های لازم می‌شود.
در نهایت، موفقیت یک کشور در حوزه داوری، نتیجه سرمایه‌گذاری بلندمدت در آموزش، حمایت و ساختاردهی حرفه‌ای است. برای اینکه داوران یک کشور به سطح جهانی برسند، نیازمند ایجاد یک چرخه منظم از شناسایی استعداد، آموزش جامع، سیستم ارزیابی دقیق و حمایت همه‌جانبه هستند؛ چرخه‌ای که عدالت را به بهترین شکل در زمین فوتبال برقرار کند.
انتهای پیام/