سخنگوی صنعت آب از تدبیر عملیاتی مصرف منابع آبی خبر داد
برنامه اضطراری مدیریت آب در پاییز کمبارش
از ابتدای سال آبی سال گذشته (مهرماه ۱۴۰۳) تا پانزدهم شهریور ماه امسال میزان ورودی مخازن کل سدهای کشور، معادل ۲۴ میلیارد و ۶۳۰ میلیون مترمکعب بوده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته، ورودی سدها کاهش ۴۲درصدی داشته است. خروجی سدها نیز با ۳۰میلیارد و ۱۷۰میلیون مترمکعب نسبت به سال گذشته کاهش ۲۳درصدی را نشان می‌دهد، زیرا در مدت زمان مشابه خروجی سدها به ۲۹میلیارد و ۲۵۰میلیون مترمکعب می‌رسید. این آمار هشداردهنده در شرایطی اعلام می‌شود که پیش‌بینی‌ها از کمبارشی در پاییز پیش رو خبر می‌دهند.
حدیث حدادی_ گروه اقتصادی: وزارت نیرو برای مدیریت این بحران، به‌ویژه در کلانشهرهایی مانند تهران، البرز، مشهد، تبریز، ساوه و اصفهان، بر اجرای پروژههای اضطراری و تأکید بر «مدیریت مصرف» به عنوان راهکاری کلیدی متمرکز شده است.
در همین راستا، سخنگوی صنعت آب کشور در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران» عنوان کرد: «با توجه به اینکه پاییز کمبارشی خواهیم داشت، دغدغه اول ما تأمین آب شرب مردم در شهرهایی چون تهران، کرج، مشهد، تبریز، ساوه و اصفهان است. در واقع در این مناطق توجه ویژه‌ای به این امر صورت گرفته و پروژههای اضطراری در حال اجراست.»
عیسی بزرگ‌زاده افزود: «در حال حاضر پروژههای بلندمدت تأمین آب مطمئن در این شهرها تسریع شده‌اند تا زودتر به بهره‌برداری برسند. همچنین با تکمیل رینگ‌‌های آبرسانی و افزایش اتصالات داخلی از منابع مختلف، انعطاف پذیری شبکه آب شهری را بالا خواهیم برد.»
استفاده محدود از منابع زیرزمینی در شرایط اضطراری
وی اظهار کرد: «در صورت نیاز، از منابع آب زیرزمینی نیز استفاده خواهیم کرد. البته از این بخش تنها به منظور جبران کمبود در بخش کشاورزی بهره خواهیم برد. یکی دیگر از اقداماتی که در دستور کار دولت قرارد دارد ایجاد خطوط انتقال آب و تصفیه‌‌خانه‌هاست.»
سخنگوی صنعت آب کشور تأکید کرد: «هیچ کدام از این اقدامات به تنهایی کافی نیستند. از همین رو مدیریت مصرف در صدر برنامه‌ها قرار گرفته است، زیرا تنها با چند اقدام ساده در سطح خانوارها می‌توان بین ۲۰ تا ۳۰ درصد مصرف آب را کاهش داد.»
وی با اشاره به مصرف بالای آب در حوزه کشاورزی بیان کرد: «در کمیته تخصصی شورای عالی آب مصوب شده که متناسب با کاهش بارش‌ها، برداشت آب در بخش کشاورزی نیز کاهش پیدا کند. همچنین اطلاع‌رسانی درباره کشت دیم در مناطق خشک و کمبارش انجام خواهد شد تا کشاورزان متضرر نشوند.»
پروژه انتقال آب از طالقان به تهران به بهره‌برداری رسید
بزرگ‌زاده تأکید کرد: «پروژه انتقال آب از طالقان به تهران که در دو فاز اجرا شده بود نیز در اوایل مهر ماه فاز دوم آن اجرایی خواهد شد. این امر به آن معناست که ۲.۵ متر مکعب بر ثانیه به ظرفیت قبلی اضافه خواهد شد و میزان آبی که از طالقان به تهران خواهد آمد به ۵ مترمکعب بر ثانیه خواهد رسید.»
ضرورت اصلاح زیرساختها و بهره‌برداری از پساب
همچنین مدیرکل سابق دفتر نظام‌‌های حفاظت و بهره‌برداری آب و آبفای وزارت نیرو با اشاره به پیش‌بینی کمبارشی در پاییز بویژه در تهران عنوان کرد: «در شرایط فعلی وزارت نیرو اقداماتی مانند انتقال آب از طالقان را در دستور کار قرار داده است، زیرا چنین اقدامی گامی مثبت در این خصوص به شمار می‌رود، اما نباید فراموش کرد که این امر به تنهایی کافی نیست.»
جواد میبدی افزود: «باید از قبل برای کاهش مصرف در فضای سبز برنامه‌ریزی‌های لازم صورت می‌گرفت. در کشورهای پیشرفته هنگام خشکسالی چمن‌‌ها را رنگ می‌کنند تا ظاهر آنها حفظ شود و آبی برای این بخش مصرف نشود.»
وی اظهار کرد: «یکی از اقدامات فوری که از گذشته نیز انجام شده و باید ادامه داشته باشد، تغییر شیرهای آب و اجرای سیاست‌های پلکانی در حوزه قیمتگذاری آب است تا تعرفه قیمتگذاری آب بتواند از اضافه برداشت جلوگیری کند. همچنین استفاده از پساب به جای آب تصفیه شده در بخش‌‌های غیرشرب از جمله فضای سبز شهری را نیز باید جدی بگیرند.»
میبدی تصریح کرد: «در حال حاضر متأسفانه در برخی مناطق پساب را در اختیار بخش خصوصی قرار می‌دهند تا آنها پساب را به فروش برسانند و به جای آن پروژه‌هایی را اجرا کنند. در حالی که پساب آب جدید به حساب نمی‌آید و باید در اختیار وزارت نیرو باشد تا برای مصارف کشاورزی و صنعتی استفاده شده و جایگزین آب شرب شود.»
دو شبکه مصرف؛ راهکار بلندمدت برای تهران
وی با انتقاد از حفر چاههای جدید در دشت ممنوعه تهران-کرج گفت: «حفر چاه در دشت‌‌های ممنوعه خلاف قانون است، زیرا این کار نه تنها کمکی به حل مشکل نمی‌کند بلکه باعث افت سطح آب و کاهش آب‌دهی چاههای موجود نیز می‌شود. در واقع چنین اقدامی موقتاً آب مورد نیاز را تأمین می‌کند، اما واقعیت این است که منابع موجود را کاهش می‌دهد.»
میبدی تأکید کرد: «وزارت نیرو باید به جای حفر چاه جدید، پساب را به صاحبان چاههای کشاورزی تحویل دهد و آب چاههای کشاورزی به مصرف شرب برسد. با توجه به شرایط حاکم در کشور در آینده ناچار خواهیم بود از طرح دوشبکه‌ای شدن مصرف آب استفاده کنیم. اما این امر به این معنا نیست که لولهکشی مجزا در هر خانه ایجاد شود بلکه باید با ایجاد منابع عمومی آب شرب مانند ایستگاه‌های برداشت در سطح شهر آب مصرف شرب خانوارها را تأمین کنند.»
وی افزود: «در بسیاری از کشورها مانند ترکیه، از آب لولهکشی برای شست وشو استفاده می‌شود و مردم برای آشامیدن از آب بسته‌بندی یا منابع تصفیه شده عمومی استفاده می‌کنند، اما متأسفانه در حال حاضر فرهنگ چنین اقدامی در کشور وجود ندارد.»
اقدام سه‌جانبه
عبور از بحران کم‌آبی پیش رو، نیازمند عزمی سه‌جانبه است: اول اقدامات فوری وزارت نیرو که با تداوم و تسریع در اجرای پروژههای انتقال آب و تقویت زیرساختها همراه خواهد بود. دوم، مشارکت و مدیریت مصرف مردم است که با همکاری شهروندان در کاهش مصرف در بخش خانگی و همراهی کشاورزان در تغییر الگوی کشت و آبیاری قابل اجراست و سوم، برنامه‌ریزی بلندمدت و حرکت به سمت اقتصاد چرخشی آب (استفاده از پساب)، نوسازی شبکه‌ها، برنامه‌ریزی برای سازگاری با تغییرات اقلیمی و فرهنگ‌سازی برای استفاده بهینه از آب است. شفافیت اطلاع‌رسانی و همراهی همه اقشار جامعه تنها راه عبور از این چالش ملی است.
انتهای پیام/