در نشست معتمدیان با مشاهیر، اندیشمندان و تهران‌پژوهان مطرح شد؛
تهران؛ قلب تپنده ایران
آخرین روز هفته‌ای که به نام تهران نامگذاری شده است، جمعی از مدیران، نخبگان و تهران‌پژوهان گردهم آمدند تا درباره قلب تپنده ایران گفت‌وگو کنند؛ شهری که فراتر از یک پایتخت سیاسی، محل همنشینی فرهنگ‌ها، تاریخ و نخبگان است.
شیما جهان‌بخش - گروه ایران‌زمین: «محمدصادق معتمدیان»، استاندار تهران در این نشست از هویت تاریخی و فرهنگی تهران سخن گفت و بر ضرورت بازشناسی این هویت تأکید کرد. او همچنین از برنامه‌های ویژه هفته تهران و انتشار ضمیمه‌ای ملی در روزنامه ایران با محوریت «تهران» خبر داد؛ حرکتی که می‌خواهد چهره واقعی این کلانشهر را به جامعه ایران معرفی کند و آغاز فصل نوینی در بازتعریف پایتخت در نگاه مردم و مدیران باشد.
معتمدیان، تهران را فراتر از یک شهر سیاسی و به عنوان «قلب تپنده ایران» معرفی و اظهار کرد: « ما تهران را فقط به عنوان پایتخت سیاسی کشور می‌شناسیم، در حالی که باید آن را به عنوان یک استان بزرگ با هویت و نیازهای خاص خودش بشناسیم. این نگاه تک‌بعدی، باعث نادیده گرفته شدن شهرستان‌های اطراف تهران و تمرکز مشکلات در مرکز شده است.»
وی با اشاره به اینکه برخی استان‌ها در گذشته جزو تهران بوده‌اند، اما هنوز زیرساخت‌هایشان وابسته به تهران است، تأکید کرد:« تهران را باید از ۴ منظر سرزمینی، حاکمیتی، منطقه‌ای و بین‌المللی بررسی کرد. این استان، مرکز سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و خدماتی کشور است، اما در تخصیص منابع و اعتبارات، همچنان به عنوان یک استان عادی دیده می‌شود.» یکی از کلیدواژه‌های این نشست، موضوع «بارگذاری بیش از ظرفیت» بود که استاندار تهران در تحلیل این موضوع گفت: «تهران از سال ۱۳۴۵ تا امروز، بیش از ۴ برابر ظرفیت پیش‌بینی‌شده خود رشد کرده است. این توسعه بی‌قاعده، تهران را در برابر بحران‌هایی مانند کمبود آب، آلودگی، کاهش سرانه‌های آموزشی، بهداشتی و زیست‌محیطی قرار داده است.» وی با اشاره به اینکه سرانه فضای ورزشی در برخی مناطق تهران به ۲۰ سانتی‌متر مربع رسیده است، اظهار کرد:« تهران امروز درگیر وضعیت بحرانی در بخش آب، هوا، تراکم جمعیتی و امکانات آموزشی و بهداشتی است. اگر مداخله نکنیم، شهر به سمت ناپایداری پیش می‌رود.»
استاندار تهران همچنین به موضوع ساخت‌وسازهای غیرمجاز و رشد سکونتگاه‌های غیررسمی اشاره کرد و افزود: « ما با حدود ۱۸ هزار هکتار سکونتگاه غیررسمی مواجهیم که بدون رعایت اصول شهرسازی ساخته شده‌اند. این مناطق نه تنها از نظر ایمنی، بلکه از نظر دسترسی به خدمات پایه نیز در وضعیت بحرانی هستند. شهرداری تهران در سال گذشته بیش از ۹ هزار و ۸۰۰ پروانه ساختمانی صادر کرده، اما همچنان ساخت‌وساز غیرمجاز به دلیل ضعف نظارت و خلأ قانونی ادامه دارد.»
استاندار تهران از انتشار روزنامه‌ای ویژه با محوریت تهران خبر داد که به صورت ضمیمه‌ای ملی همراه با روزنامه ایران منتشر خواهد شد. این روزنامه جدید، روایتگر ظرفیت‌ها، تجربه‌ها و چالش‌های پایتخت است و می‌تواند الگویی برای سایر استان‌ها باشد. این ضمیمه نه تنها به مسائل تهران می‌پردازد، بلکه فرصتی ارزشمند برای بازتعریف هویت شهری و نمایش تصویری واقعی و جامع از پایتخت به ملت ایران است.
تهران پایتخت است نه دارالخلافه
در نشست صمیمانه استاندار تهران با جمعی از مشاهیر، تهران‌پژوهان و صاحب‌نظران حوزه فرهنگ و تاریخ پایتخت، موضوعات مهمی درباره نقش تاریخی تهران، ظرفیت‌های فرهنگی و اجتماعی، چالش‌ها و ضرورت هم‌افزایی نخبگان مطرح شد.
«احمد مسجدجامعی»، رئیس شورای فرهنگی و فرهنگ سازمانی شستا دراین نشست با اشاره به مقاومت تهران در جنگ دوازده‌روزه، اظهار کرد: «تهران از ایران دفاع کرد و ایران پشت تهران ایستاد. تهران نماد ایران است و اقوام مختلف نباید مانعی برای اتحاد ملی باشند.» وی حضور استاندار تهران در برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی را نقطه عطفی در روح تازه‌ای خواند که در پایتخت نمایان شده است.
وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: «نامگذاری «روز تهران» در شورای شهر پایتخت در سال ۱۳۹۵ تصویب شد، اما از آن زمان تاکنون، یعنی ۱۴۰۴، تقریباً یک دهه طول کشید تا این روز به رسمیت شناخته شود و به تأیید شورای فرهنگ عمومی استان تهران برسد.»
مسجدجامعی همچنین بر همزیستی مسالمت‌آمیز اقوام و باورهای مختلف در تهران تأکید کرد و افزود: «همان‌گونه که در خیابان سی‌تیر همه آیین‌ها در کنار هم زندگی می‌کنند، تهران روح ایرانی و همبستگی دارد.»
عضو پیشین شورای شهر تهران درباره اینکه تهران گاهی با نام دارالخلافه مطرح می‌شود، گفت: «یکی از آفت‌هایی که در سرزمین ما شکل گرفته، رواج واژه‌هایی است که با فرهنگ ایرانی نسبتی ندارند. ما اهل خلافت نیستیم؛ خلافت از آن عثمانی و بنی امیه و عباسیان بود. تمام تلاش ایرانیان در طول تاریخ، مبارزه برای رهایی از خلفای جور بوده است. قیام‌هایی که از سوی طاهریان، صفاریان، آل بویه و دیگر حکومت‌های ایرانی شکل گرفت، درواقع برای رهایی از همین نظام خلافت بود. حالا گروه‌هایی مثل داعش باز همان مسیر خلافت را دنبال می‌کنند، اما ما ایرانی‌ها هیچ گاه در پی خلافت نبوده‌ایم. در متمم قانون اساسی مشروطه، یکی از تصمیمات مهم این بود که عنوان «دارالخلافه» حذف و «پایتخت» جایگزین آن شود. انتخاب تهران به منزله پایتخت، معنای سیاسی و فرهنگی عمیقی داشت. این تصمیم، ایران را از مفهوم خلافت جدا کرد و برای اولین بار، پایتخت را بر مبنای قانون اساسی و اراده ملی تعریف کرد. این یکی از افتخارات بزرگ ماست.»
وی ادامه داد: «معتقدم روز تهران فقط یک مناسبت نیست، بلکه نماد تولد پایتخت ایرانی است. امیدوارم روز تهران آغازی برای احیای هویت فرهنگی و تاریخی پایتخت باشد. شهری که روزی نماد قانون، فرهنگ و همبستگی ایرانیان شد، باید پرشور و پرنشاط و سرزنده باقی بماند.»
وی در پایان از ضرورت تشکیل خانه‌ای برای تهران سخن گفت و افزود: «ضروری است با تشکیل این خانه، محلی برای گفت‌وگو، هم‌فکری و همدلی تمامی دوستداران پایتخت فراهم کنیم.»
اهمیت حفظ تاریخ و هویت محلات تهران
«محمدرضا طالقانی»، باستانی کار و پیشکسوت ورزش کشتی نیز در این نشست با اشاره به تاریخ غنی محلات قدیمی تهران، از لزوم حفظ هویت تاریخی و فرهنگی این مناطق سخن گفت و بیان کرد: «محله‌هایی مانند سبزه میدان، خانقاه و بخش‌هایی از محله‌های قدیمی تهران گنجینه‌هایی فرهنگی هستند که نیازمند توجه ویژه‌اند.»
وی همچنین به مشکلات ثبات مدیریتی و کوتاه‌مدت بودن مدیریت‌ها در کشور اشاره کرد و خواستار استمرار جلسات و پیگیری پروژه‌های فرهنگی و تاریخی تهران شد.
ضرورت ایجاد خانه‌ای برای تهران‌پژوهان
«داریوش شهبازی»، تهران پژوه و مؤلف کتب تهران شناسی با اشاره به اهمیت تهران به عنوان پایتخت و گستره تاریخی آن، گفت: «تهران از دوران باستان تا امروز دارای پیشینه‌ای کهن است و مجموعه‌ای از فرهنگ‌ها و اقوام در آن زندگی می‌کنند.»
وی پیشنهاد کرد خانه‌ای برای تهران‌پژوهان ایجاد شود تا با گردآوری و حفظ اطلاعات و منابع تاریخی، امکان مطالعه و پژوهش گسترده‌تر فراهم شود.
اصلاح نقشه‌های شهری و مدیریت نامگذاری خیابان‌ها
«رضا شیرازی»، تهران‌پژوه و پژوهشگر تاریخ شهر، به چالش‌های مدیریتی در زمینه نقشه‌برداری و نامگذاری خیابان‌های تهران اشاره و اظهار کرد: «نقشه‌های شهرداری باید به‌روز و دقیق باشند و مدیریت تغییر نام خیابان‌ها طبق استانداردهای بین‌المللی انجام شود.»
وی ادامه داد: «تغییرات مکرر نام خیابان‌ها باعث بروز مشکلات ترافیکی و سردرگمی شهروندان می‌شود. از این رو باید قوانین مشخص و ثابت برای نامگذاری‌های یادبودی و تاریخی در تهران اعمال شود.»
انتهای پیام/