ضرورت گفتاهنگ

گروه فرهنگی - ایران آنلاین: شرایط حال حاضرتغییرکرده وبه گونه‌ای دیگر است، براین اساس ضرورت دارد با پدیده‌های نو و پدیده‌هایی که ازگذشته نو بوده و در گذر زمان نزد ما کهنه جلوه می‌‌کند، رفتارهای منطقی صورت بپذیرد. با توجه به مسئولیت‌هایی که طی این سال‌ها برعهده داشتم، بارها وبارها به موسیقی رپ و معرفی و اجرای آن در جشنواره‌های بین‌المللی موسیقی فجر و همچنین تولیدات آن تأکید می‌‌کردم اما متأسفانه اتفاق جدی صورت نگرفت. البته الزاماتی در اجرای آن وجود دارد که ضرورت دارد رعایت شود.

نخست اینکه بیان اعتراضی خشن متعلق به جهان غرب افسارگسیخته است، بنابراین رعایت یک سری اصول اخلاقی لازم است. حتی می‌‌توان ترانه‌ها را براساس بحر طویل که مداحان قدیم می‌‌خواندند، سرایید و خواند. نکته دیگر حفظ فرم و شکل است. درواقع به لحاظ محتوایی باید از ترانه‌های انتقادی اجتماعی بهره گرفت که سازنده باشد و در آن از ادبیات مخرب و بی‌اخلاقی و فحاشی استفاده نشود. البته در این یک دهه اخیر نمونه‌هایی از تولیدات موسیقی رپ در برخی از سریال‌ها و برنامه‌ها جسته گریخته ساخته و شنیده شده است.

نکته دیگر اینکه موسیقی رپ می‌‌تواند در قالب یک جشنواره ویژه موسیقی پاپ و تلفیقی ورود پیدا کند اما متأسفانه هیچ یک از این اتفاقات صورت نگرفته است. لازم به ذکر است درحال حاضر فضای تولیدات هنری به گونه‌ای شده است که اغلب آثار موسیقایی مانند موسیقی رپ در بسترهای مجازی و در برنامه‌های کاربردی راه پیدا کرده‌اند و خط‌شکنی‌هایی انجام گرفته است. شاید هم جای مناسب این گونه (ژانر) موسیقی همین برنامه‌ها باشد تا بسترهای رسمی.

براین اساس، بر این نظرم زمان آن فرا رسیده که متولیان امر به این گونه موسیقی هم بپردازند و آن را در ریل اجراها و تولیدات موسیقی قرار بدهند و در این زمینه الگوسازی و نمونه‌آفرینی کنند. طبیعی است که هر موسیقی رپی در کشورمان قابل اجرا و شنیده شدن نیست و تولید در این زمینه باید مبتنی بر فرهنگ خانواده ایرانی صورت بگیرد. البته به لحاظ فرم و شکل می‌‌تواند براساس محتواهای روز جامعه یا براساس گویش‌ها و زبان‌های مختلف اقوام ایرانی تولید شود تا جذابیت بیشتری داشته باشد و البته هراس‌انگیز و بیمناک هم نباشد.

بایستی بگویم موسیقی نیاز به حمایت دارد، بویژه تولیداتی که نسل امروز به دنبال آن هستند. بنابراین ضرورت دارد دولت، رسانه‌ها و متولیان امر و بالادستی نسبت به این موضوع طفره نروند چرا که جوانان کار خودشان را می‌‌کنند و همین اکنون هم درحال تولید این نوع موسیقی‌ها هستند بنابراین اگراین گونه موسیقی‌ها به‌صورت زیرزمینی رشد کنند، به همان میزان خطرناک‌تر خواهند بود. براین اساس بهتر است کمی منطقی‌تر به این موضوع نگاه کرد تا بتوان نگاه و اعتماد تازه وارد‌ها و حتی کهنه‌کاران را هم جلب کنیم و در ادامه شاهد تولیدات خوبی در این زمینه باشیم. به گونه‌ای که فستیوال‌های رقابتی هم در این زمینه برگزار شود و حتی در برنامه‌های رسمی و غیررسمی یا جُنگ‌های تلویزیونی و یا حتی اعیاد رسمی از این موسیقی بهره برده شود.

موضوع دیگر اینکه برخی از موسیقیدانان و اهل فن براین نظرند، رپ موسیقی نیست و گونه یا ژانر محسوب نمی‌شود. سال‌ها پیش در فرهنگستان زبان و ادب عنوان اصطلاح «گفتاورد» مطرح شد و من بعد‌ها تأکید داشتم به جای این اصطلاح بهتر است از «گفتاهنگ» استفاده شود. به این دلیل که این گونه موسیقی از یک کلام آهنگین درونی برخوردار است، مانند آکاپلا یا ووکاپلا یا مانند اشعار تغزلی حافظ، سعدی، مولوی و... بدین معنا که موسیقی با خود کلام همراه است و آهنگساز تنها براساس اوزان شعری و صنایع ادبی موسیقی آن را استخراج می‌‌کنند.

در پایان باید بگویم فراموش نکنیم در عصر تکنولوژی زندگی می‌‌کنیم و همین امر موجب شده نسل z در بسترهای مجازی چون اینستاگرام، موسیقی‌های یک دقیقه‌ای منتشر کنند که شاید برای دهه‌ها قبل قابل درک و احساس نباشد اما درحال حاضر سرعت و تصویر به گونه‌ای شده است که محتوا را هم به چالش می‌‌کشد. به هر رو رپ به نوعی موسیقی اجتماعی است اما می‌‌تواند با ترانه‌هایی به نوعی سازنده و الگوساز همراه باشد.