مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ممنوع!/ یک داروی ایرانی جایگزین خوبی برای درمان آنفولانزا

دکتر مسعود مردانی فوق تخصص بیماری‌های عفونی، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مدیر گروه بیماری‌های عفونی این دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایران آنلاین درباره مصرف بی‌رویه و تجویز بی مورد آنتی بیوتیک و مقاومت میکروبی اظهار کرد: در حال حاضر  با برودت هوا و شیوع فصل سرما بروز عفونت‌های دستگاه تنفس فوقانی اجتناب ناپذیر است. ثابت شده که در ایران ما با پیک ابتلای آنفولانزا خوکی یا «H۱N۱» رو به رو هستیم. پس از آن انواع آنفولانزا، ویروس‌های سرماخوردگی و تعدادی موارد ابتلا به موارد کرونا هم داریم. از طرفی ویروس‌های دیگر همانند «آر اس وی ویروس» و «آر ان اِی ویروس‌» هم نسبت به گذشته شیوع بیش از حدی پیدا کردند.

وی با اشاره به اینکه یکی از مسائل حائز اهمیت، درمان این ویروس‌ها است، گفت: عوام جامعه فکر می‌کنند هرچه آنتی بیوتیک قوی‌تر استفاده کنند و یا به صورت تزریقی به بدن خود وارد کنند، آنفولانزا بهتر و سریع‌تر درمان می‌شود، در صورتی‌که این اصلا صحیح نیست. هم آنفولانزا، هم کرونا و هم عفونت‌های آر ان اِی ویروسی و سرماخوردگی هیچ کدام برای درمان نیازی به آنتی بیوتیک ندارند.

این فوق تخصص بیماری‌های عفونی ادامه داد: برای همین شایع‌ترین علت مقاومت میکروبی در فصل زمستان همین مصرف نابه‌جای آنتی بیوتیک یا تجویز بی مورد پزشک است. خیلی از افراد بدون اینکه به پزشک مراجعه کنند به داروخانه می‌روند و داروهای آنتی بیوتیک متعددی همچون آموکسی سیلین، آموکسی کلاو و ... را می‌گیرند و مصرف می‌کنند. جالب این است که بهبودی پیدا نمی‌کنند. برخی از افراد هم از این دکتر به آن دکتر مراجعه کرده و خودشان تقاضای تجویز آنتی بیوتیک را دارند تا هر چه سریع‌تر بهبود یابند، اما این ذهنیت‌ها صحت ندارد. 

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار کرد: ویروس‌ها نیازی به آنتی بیوتیک ندارند. یک داروی ضد ویروسی خیلی خوب تولید شده که روی آنفولانزا موثر است که در مواجهه با ویروس آنفولانزا همانند آب و آتش می‌ماند. این دارو  اوسلتامیویر (Oseltamivir) نام دارد و منجر به بهبودی کامل می‌شود. این دارو قیمتی هم ندارد و در داروخانه‌ها در دسترس است‌.

مدیر گروه بیماری‌های عفونی تاکید کرد: تجویز آنتی بیوتیک برای بیماری‌های ویروسی نه تنها باعث بهبودی نمی‌شود، بلکه دوره بیماری را هم طولانی‌تر می‌کند. مقاومت میکروبی نسبت به آنتی بیوتیک‌ها را هم بالا می‌برد. کشور ما در دنیا از نظر میزان مقاومت به آنتی بیوتیک نسبت به داروها در رده یکی مانده به آخر قرار دارد و این یعنی دچار بحران بزرگی هستیم.

دکتر مردانی هشدار داد: برای همین است که از مردم عزیز تقاضا می‌کنیم که از مصرف آنتی بیوتیک چه به صورت خودسر و چه با تجویز طبیب خودداری کنند. اگر پزشکی استفاده از آنتی بیوتیک را لازم دانست حتما علت آن را جویا شویم چرا که در برخی از مواقع بیمار به دلیل عفونت گوش میانی نیاز به آنتی بیوتیک دارد، یا مثلا دچار عفونت ریوی شده و برای درمان بدن آنتی بیوتیک لازم دارد.

وی در ادامه عنوان کرد: ولی به طور کلی  ۹۹ درصد عفونت‌های ویروسی نیازی به آنتی بیوتیک ندارند. از مصرف نا به جای این دسته دارویی باید اجتناب کرد، چون شایع‌ترین علت مقاومت میکروبی همین عفونت‌های ویروسی دستگله تتفسی فوقانی است. پیشگیری همیشه بهتر از درمان خواهد بود.

این فوق تخصص بیماری‌های عفونی درباره آسیب مقاومت میکروبی بیان کرد: وقتی مقاومت میکروبی در بدن افراد ایجاد می‌شود، در صورت ورود ویروس به بدن، دیگر آنتی بیوتیک‌های معمول روی آن‌ها جواب نمی‌دهند و باید به سمت تجویز آنتی بیوتیک‌های تزریقی رفت. ولی کار دارد به جایی می‌رسد که همین آنتی بیوتیک‌های تزریقی هم دچار مقاومت میکروبی شوند.