زنان پیشرو در کارآفرینی که قدم در دنیای به ظاهر مردانه گذاشتند؛
لاله زار دیگر یک بازار مردانه نیست!
برخی از کسب‌وکارها بر اساس باور سنتی به نظر می‌رسد مردانه‌اند و زنان کمتر می‌توانند در آنها نقش ایفا کنند، اما گذر زمان و با تعریف جدید کسب‌وکارها کلیشه‌های مردانه و زنانه بودن مشاغل نیز تغییر کرده است.
به گزارش گروه اجتماعی ایران آنلاین، برخی از کسب‌وکارها بر اساس باور سنتی به نظر می‌رسد مردانه‌اند و زنان کمتر می‌توانند در آنها نقش ایفا کنند. اما گذر زمان و با تعریف جدید کسب و کارها کلیشه‌های مردانه و زنانه بودن مشاغل نیز تغییر کرده است. فعالیت در صنعت برق یکی از این حوزه‌هاست. صنعتی که با خطرات زیاد و کار سنگین همراه است و شاید در نگاه اول باور اینکه یک زن بتواند در حوزه برق و در جایی کار کند که صدها مرد فعالیت می‌کنند، کمی عجیب به نظر برسد. اما شیوا ناصری نوشنق یکی از بنیانگذاران استارتاپ‌های موفق و یک زن پیشرو در کارآفرینی فناوری در ایران است که داستانی الهام‌بخش از موفقیت در دنیای به ظاهر مردانه دارد و می‌خواهد بسیاری از خلأهای این صنعت را برطرف کند.
او از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۸ در بازار لاله‌زار تهران در زمینه خدمات برق فعالیت داشته و در این مدت به عمق صنعت خدمات برق دست یافته است. ناصری در سال ۱۳۹۸ با راه‌اندازی استارتاپی در حوزه اولین پلتفرم تخصصی خدمات الکتریکی آنلاین در ایران، رویکرد خود را تغییر داد. این تغییر به او این امکان را داد که از تجربیات خود بهره‌برداری و با مدیریت استارتاپی نوآورانه، چالش‌ها را به فرصت تبدیل کند. او که یکی از زنان کارآفرین برتر استارتاپی است در کسب و کار جدیدش در حوزه برق با تمرکز بر ارائه خدمات باکیفیت و هدفگذاری در بازارهای خاص، جایگاه متمایزی در صنعت خدمات برق کسب کرد. او با همکاری تیم خود با چالش‌های فضای کسب و کار روبه‌رو شد اما در نهایت توانست آن را به یک برند معتبر تبدیل کند. او همچنین نقش مؤثری در گسترش شبکه‌های ارتباطی و نیروی انسانی ایفا کرده و همواره به دنبال افزایش رضایت جامعه هدفش بوده است.
تا چند سال قبل در جامعه فنی همیشه تعداد مردها زیاد بود و زنان کمتر در این عرصه فعال بودند، بخصوص در حرفه برقکاری. این موضوع باعث شد مردم نسبت به اینکه زنان هم می‌توانند در دانش و تجربه حرفه‌های فنی حرفی برای گفتن داشته باشند، راحت کنار نیایند. ناصری با بیان این موضوع می‌گوید: «یکی از اهدافم تلاش برای کاهش نابرابری بود. کار را از ۱۷ سالگی از یک زیرپله ۵ متری در لاله‌زار شروع کردم و کسب‌وکار خودم را راه انداختم. قبل از اینکه به دانشگاه بروم آنجا، هم برای کنکور درس می‌خواندم و هم کار می‌کردم. خانواده‌ام از جامعه فرهنگی بودند؛ تصمیم من برای ورود به شغل برقکاری برایشان تابو بود.
اما از همان سال با وجود مخالفت‌هایی که با انتخاب شغلم می‌شد، کارم را شروع کردم. بعد از مخالفت‌های خانواده در مقابل جامعه قرار گرفتم. جامعه هم پذیرش اینکه یک زن جوان بخواهد در صنعت الکتریکی فعال باشد، بخصوص در بازار لاله‌زار که به‌عنوان بازاری مردانه می‌شناختند، سخت بود.»
او ادامه می‌دهد: «حقیقت موضوع این بود که من مسیر سختی را انتخاب کردم؛ کار کردن در حرفه‌ای به ظاهر مردانه که باعث می‌شد خیلی از مواقع از سمت جامعه حمایت ن‍شوم، اما تصمیم خود را گرفته بودم و می‌خواستم برای شکست این تابو تلاش کنم.
بنابراین با خلق کسب‌وکارم در حوزه برق و توسعه پایدار و کاهش نابرابری جنسیتی در مشاغلی مثل برقکاری در مقابل همه سختی‌ها ایستادم. عاشق رشته برق بودم و کارشناسی‌ام را در این رشته گرفتم و دوره کارشناسی ارشد MBA مدیریت خواندم.
در همه این مراحل به شغل برقکاری مشغول بودم؛ شغلی که جزو مشاغل ضروری و پردرآمد در صنعت است، اما باید با بازطراحی این شغل و اجرای آن به صورت نوآورانه دغدغه‌های اجتماعی‌ام را به آن پیوند می‌‌زدم.»
استارتاپ به جای مغازه
این کارآفرین جوان بعد از ۸ سال موفق شد کارش را گسترش دهد و زیرپله ۵ متری‌اش را به یک فروشگاه ۵۰ متری تبدیل کند. او از مسیری که از زیرپله تا راه‌اندازی استارتاپ طی کرد این‌گونه می‌گوید: «در ۸ سال اتفاقات مختلفی برایم افتاد.
حتی یکبار ورشکست شدم. اما سال ۹۸ نقطه‌عطف زندگی و مسیر حرفه‌ای‌ام شد. مشتری‌های ما زیاد شده بودند و درخواست‌های برقکاری خارج از منطقه می‌گرفتیم که هر روز تعدادشان بیشتر می‌شد.
۵ نفر نیروی برقکار داشتم و با خودم که ۶ نفر می‌شدیم همه باهم کار می‌کردیم و برای اینکه بخواهیم مشتری‌هایمان را حفظ کنیم به این نتیجه رسیدیم که باید ظرفیت بیشتری از طریق تکنولوژی و فناوری برای کارمان فراهم کنیم و به یک هدف بزرگ‌تری برسیم.
بنابراین تصمیم گرفتم مغازه را تعطیل کنم و به کمک یکی از همکارانم مجموعه‌ای که ارائه دهنده خدمات آنلاین الکتریکی است، خلق کنیم. ما خدمات برقکاری را که طی ۱۰ سال کاری به صورت آفلاین انجام می‌دادیم، شناسایی و برایشان راهکار پیدا کردیم.
در مرحله بعد مغازه را تعطیل کردیم و طبق نظرسنجی از مشتری‌ها درباره خدمات و شرایطی که می‌خواهند داشته باشند، اولین خدمات آنلاین الکتریکی به صورت تخصصی را راه‌اندازی کردم.
تکنیسین‌های متخصص و باتجربه ما همه خدمات الکتریکی خانگی و تجاری را در کمترین زمان انجام می‌دهند. اپراتورهای شرکت نیز از طریق تماس تلفنی درخواست‌های مشتریان را ثبت می‌کنند و در صورت نیاز به پشتیبانی، با کمال صبر پاسخگو هستند.
راه دیگر درخواست از طریق وب‌سایتی است که برای راحتی و رفع مشکلات و نیاز مشتریان طراحی شد. چند سالی با این روند کار کردیم تا سال ۱۴۰۰ که اپلیکیشنی طراحی و راه‌اندازی کردیم و الکتریکی شاخص هر محله که قابل اعتماد اهالی آن محل بود از اعضای شرکت شد. تا به امروز ۳ هزار شریک تجاری که همان الکتریکی‌های محل در شهرهای تهران و کرج هستند با ما همکاری می‌کنند.»
چالش‌ها فرصت‌اند نه مانع
«در بحث زنان کارآفرین چالش‌های زیادی وجود دارد اما آنها را نباید مانع کار دانست و مأیوس شد.» این جمله‌ای است که ناصری می‌گوید و می‌افزاید: «کارآفرین‌‌های زن بسیاری را دیده‌ام که با چالش‌ها و مشکلات مختلفی دست و پنجه نرم می‌کنند اما آنها این موانع را عامل غیرحل نشدنی در کار خود نمی‌بینند بلکه در پی راهکار برای آنها می‌گردند.
اغلب کارآفرینان افراد پیگیری هستند و سوای پیگیر بودن، چالش‌ها را به صورت مسأله نگاه می‌کنند و درصدد این هستند که بتوانند برای مسأله راه‌حلی پیدا کنند.
به نظرم زنان به دلیل ویژگی‌های ذاتی‌شان کمی این ویژگی در آنها پررنگ‌تر است. به غیر از این موضوع زنان نقش‌های مختلفی در خانواده دارند مثل نقش همسر، مادر، دختر، عروس یک خانواده و تمامی این نقش‌ها بار مسئولیت را نسبت به مردان کارآفرین سنگین‌تر می‌کند و بیشتر دچار خستگی‌های فرهنگی می‌شوند. چون از قدیم در جامعه ما برخی از کارها روی دوش زنان بوده مثل خانه‌داری که جزو لاینفک زندگی زنان است و این نگرش‌ها باعث ایجاد دغدغه‌هایی در مسیر کارآفرینی می‌شود.»
ناصری با اشاره به نقش زنان کارآفرین در تغییر نگرش‌های اجتماعی می‌گوید: «صبر، ایستادگی و مطالبه‌گری زنان طی ۱۰۰ سال گذشته باعث شده است که در نهایت نگرش ها تغییر کند و وقتی نگاه ها تغییر می‌کند در راستای آن جامعه نیز متحول می شود.»
این کارآفرین جوان خاطرنشان می‌کند: «دقیقاً از یک سال قبل عضو انجمن زنان کارآفرین شدم. در این مدت به این نتیجه رسیدم که وجود انجمن‌ها بخصوص انجمن زنان کارآفرین به دلیل شبکه‌سازی، تبادل دانش و حمایت متقابل چقدر ضروری است.
در انجمن زنان کارآفرین افرادی از جنس هم دورهم جمع می‌شویم که شاید از نظر شخصیتی شبیه به هم نباشیم اما همه یک شالوده مشترک داریم و می‌توانیم یکدیگر را درک کنیم، از گلایه‌هایی که نمی‌شود به کمتر کسی گفت می‌گوییم بدون اینکه مورد قضاوت قرار بگیریم. ما در چنین جمعی خیلی راحت می‌توانیم تجربه‌هایمان را به اشتراک بگذاریم و از هر کدام آنها درس بگیریم.»
مرجان قندی
خبرنگار
انتهای پیام/