محمد نوذری، استاندار قزوین در گفتوگو با «ایران» خبر داد
بازگشت ۱۵ واحد صنعتی به چرخه تولید
محمد نوذری که چندی پیش میهمان روزنامه ایران بود پس از بازدید از مؤسسه ایران و دیدار و گفتوگو با مدیرعامل مؤسسه، سردبیر روزنامه و اعضای تحریریه ایران در گفت‌و‌گویی مبسوط چالش‌ها و فرصت‌های توسعه در این استان و برنامه‌های خود برای رفع مشکلات را تشریح کرد.
محمد رضا عزیزی - شیما جهانبخش - گروه ایران زمین: استان قزوین دست پری از تاریخ دارد و در تولیدات صنعتی و کشاورزی هم رتبه‌های اول و دوم زیادی را به نام خود زده است. معنای وجود ۱۱ درصد آثار تاریخی ثبت شده کشور در قزوین این است که حوزه اقتصاد گردشگری دراین استان پر فرصت، هنوز دست نخورده باقی مانده و حق قزوین برای شناساندن شایستگی‌هایش ادا نشده است. محمد نوذری استاندار قزوین در دولت چهاردهم با همین دغدغه‌ها، برنامه‌هایی را در دستور کار قرار داده تا قزوین تا پایان دولت چهاردهم درصنعت گردشگری شکوفا و بالنده باشد و تهدید ناترازی‌های انرژی از روی صنعت و کشاورزی این استان برداشته شود. به اعتقاد او برای روی خط نگه داشتن صنایع مولد و کارآفرین قزوین، تأمین سرمایه در گردش صنایع و ارز مورد نیاز فوریت دارد.
* جناب نوذری ۵ الی ۶ ماه است که مسئولیت استانداری قزوین به عهده شماست در طول این مدت چه مسائل و چالش‌هایی را به‌عنوان اولویت‌های اصلی که باید رفع شوند در دستور کار قرار داده‌اید؟
روزی که از سوی دولت به عنوان استاندار انتخاب شدم چند موضوع و مسأله اساسی در استان قزوین وجود داشت که آنها را شناسایی کرده و درصدد رفع آنها با اتکا به حمایت‌های دولت چهاردهم هستم. قزوین استانی صنعتی با نزدیک به ۴ هزار واحد صنعتی کوچک و بزرگ است که برخی از این صنایع در اقتصاد ملی نقش بسیار مؤثری دارند. در واقع حوزه صنعت و کشاورزی ظرفیت‌های بسیار مهم و بزرگ استان هستند که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
استان قزوین در بسیاری از محصولات کشاورزی در کشور حائز رتبه است. به طور مثال درتولید شیر رتبه اول و در زیتون رتبه دوم کشور را داریم. همچنین در تولید زغال اخته رتبه اول، گیلاس رتبه دوم و تخم مرغ رتبه دوم کشور را داریم و بخش عمده‌ای از نیاز بازار تهران را تأمین می‌کنیم. سومین ظرفیت استان ظرفیت گردشگری است. بیش از ۱۱ درصد آثار تاریخی ثبت شده کشور در این استان است. در ادوار گذشته این استان پایتخت صفویان بوده و در مقاطع مختلف یک نقطه بسیار استراتژیک در بین استان‌ها به حساب می‌آمده است. چهارمین ظرفیت استان ظرفیت اجتماعی - فرهنگی است. به این معنی که قزوین زادگاه شخصیت‌های بسیار بزرگی مانند علامه دهخدا، عبید زاکانی، میر عماد قزوینی و بسیاری از شخصیت‌های بزرگ بوده که ریشه در تاریخ ایران دارند.
* با توجه به نکاتی که گفتید، فرصت‌ها و چالش‌های استان قزوین درهم تنیده‌اند. ناترازی انرژی یکی از این چالش هاست که صنایع استان را تحت تأثیر قرار داده است. چه برنامه‌هایی برای رفع این چالش دارید؟
ما نزدیک به ۴ هزار واحد صنعتی و حدود ۱۹ شهرک و ناحیه صنعتی در استان داریم. برخی از این واحد‌ها سابقه دیرینه‌ای دارند. مثلاً شهرک صنعتی البرز که یک شهرک صنعتی بسیار قدرتمند است و بسیاری از صنایع بزرگ کشور در آن مستقر هستند. واحد تولیدی چرخ خیاطی کاچیران که یک برند جهانی است نیز از قبل انقلاب در استان فعال بوده است. ما در حوزه صنعت چند مشکل داریم. درصد زیادی از این صنایع به روز نیستند به این معنی که تکنولوژی آنها مربوط به دهه ۵۰ و ۶۰ بوده و به همین خاطر برخی از این صنایع نتوانسته‌اند آن طور که شایسته است در بازارهای جهانی رقابت کنند. در نظر داریم با حمایت‌های کافی و جذب سرمایه‌گذاران این صنایع را به روزرسانی کنیم.
همچنین بالغ بر ۱۱۷ واحد صنعتی راکد در استان داریم که باید مشکلات آنها ریشه‌یابی شده و مرتفع شود. بخشی از این واحد‌ها درگیر مشکلات بانکی هستند. برخی دیگر نیز مشکلات مالکیتی دارند. بر این اساس ما در ستاد تسهیل استان به دنبال این هستیم که با رفع موانع موجود آنها را دوباره به چرخه تولید بر گردانیم. در این راستا چهارشنبه‌های صنعتی در ستاد تسهیل استان راه‌اندازی شده و هر هفته بنده به اتفاق مدیران اقتصادی در حوزه صنعتی از واحد‌های راکد بازدید و در همان محل جلسه ستاد تسهیلات را برگزار کرده و در خصوص آن واحد تصمیم‌گیری می‌شود. با این کار از ابتدای شروع به کار بنده تاکنون بالغ بر ۱۵ واحد دوباره به چرخه تولید بازگشته‌اند.
* تأمین نقدینگی در گردش و همچنین تخصیص ارز از مشکلات عمده صنایع در کشور است که صنایع استان قزوین هم مستثنی نیستند شما چگونه پاسخگوی این نیاز و درخواست صنایع هستید؟
اگر ارز مورد نیاز در زمان لازم تخصیص داده شود بسیاری از مشکلات مرتفع می‌شود. در اصل طولانی شدن زمان تخصیص ارز باعث می‌شود صنایع درگیر باشند. به این معنی که گاهی مواقع صنعت نیازمند تسهیلات فوری است و اگر ۴ ماه دیگر تسهیلات به او داده شود مشکلی از او حل نمی‌شود. بنابراین یکی از بحث‌های مورد پیگیری بنده در حوزه صنعت همین تخصیص ارز است.
در این زمینه پیگیری‌های زیادی در سطح ملی آغاز شده و در آینده‌ای نزدیک به نتیجه خواهد رسید. البته در سطح استانی نیز این موضوع را پیگیری کرده‌ایم و ارز مورد نیاز برخی صنایع را تأمین کرده‌ایم اما این موضوع باید در سطح کلان مرتفع شود.
* در تأمین برق چطور؟ گزارش‌ها حاکی است صنایع قزوین خسارت‌های زیادی با قطعی‌های برق دیدند.
ناترازی انرژی در حال حاضر یکی از مشکلات مهم پیش روی صنایع است. استان قزوین در پیک مصرف نیازمند حدود ۹۰۰ مگاوات برق است. از این میزان ۴۰ درصد نیاز برقی در حوزه صنعت و کشاورزی و ۶۰ درصد خانگی، مراکز دولتی، دانشگاه‌ها و مدارس است بنابراین استان در بحث قطعی‌های برق باید به صورت ویژه دیده شود. نمی‌توان استانی که ۵ درصد مصرف صنعتی و ۹۵ درصد نیاز خانگی به برق دارد را با استانی مثل قزوین که ۴۰ درصد مصرف برق آن صنعتی است در یک ردیف قرار داد. پیشنهادم این است که مدیریت برق به استان‌ها واگذار شود تا تخصیص‌ها به صورت متوازن و با توجه به نیاز هر بخش انجام وبعد از بازنگری‌ها کارشناسی انجام شود.
در حال حاضر صنعت و کشاورزی بیشترین آسیب را از ناترازی‌ها دیده‌اند. البته این موضوع سال گذشته دراستان مدیریت شد و بیشترین قطعی را به صنایعی اختصاص داده‌ایم که نیاز کمتری به برق داشتند.
* قزوین هم مانند بسیاری از استان‌ها با چالش «آب» درگیر است. آب در بخش صنعت و کشاورزی استان تقاضای بسیاری دارد و در عرضه با مشکل مواجه هستید. از سوی دیگر چاه‌ها هم جوابگوی آب شرب نیست. این چالش چگونه مدیریت می‌شود؟
موضوعی که در صنعت باید مورد بازنگری قرار بگیرد، اصلاح مصرف آب است. در حال حاضر با وجود آنکه قزوین بشدت درگیر مشکل آب است، بسیاری از صنایع استان آب‌بر هستند. البته باتوجه به الگوی توسعه صنعتی جدیدی که در آمایش سرزمینی استان آمده در نظر داریم صنایع را محدود کرده و تنها مجوز سرمایه‌گذاری را به صنایعی که کمترین مشکلات زیست‌محیطی و بهره‌وری بالا را در استان دارند، بدهیم.
بخش عمده آب مورد نیاز استان از چاه‌ها تأمین می‌شود. در حال حاضر عمق چاه‌های استان به حدود ۲۰۰ متر رسیده در حالی که در گذشته این میزان ۲۰ الی ۳۰ متر بوده است.
قزوین یک استان بزرگ از نظر کشاورزی بوده که به واسطه زمین‌های مرغوب نیازمند برنامه دقیق مدیریت منابع آبی است. بیش از ۸۰ هزار بهره‌بردار از منابع آبی دشت قزوین استفاده می‌کنند. بر همین اساس به دنبال این هستیم که با اجرای سیستم نوین کشاورزی و تغییر شیوه‌های سنتی به مدرن، منابع موجود این دشت را حفظ کنیم. سیاست و رویکرد ما این است که الگوهای کشت را نغییر دهیم و کشت محصولات آب‌بر را محدود کنیم.
همچنین اجرای طرح‌های گلخانه‌ای را نیز در اولویت قرار داده‌ایم تا علاوه بر بالا بردن کیفیت، راندمان محصولات کشاورزی نیز افزایش یابد. با این اقدام علاوه بر حفظ منابع استان و تأمین سه درصد محصولات کشاورزی کشور بیشترین سود عاید کشاورزان می‌شود.
* از پروژه انتقال آب از سد طالقان به قزوین زمان زیادی می‌گذرد و ظاهراً این طرح از آبیک به بعد هنوز معطل مانده. آخرین وضعیت این پروژه چگونه است؟
انتقال آب از سد طالقان به استان نیز در دست پیگیری است. ۱۷ کیلومتر از این طرح اجرا شده و اکنون به آبیک رسیده است. بقیه طرح از آبیک تا تاکستان که نزدیک ۳۰۰ کیلومتر می‌شود به حدود ۱۴ همت اعتبار نیاز دارد. البته این بودجه عدد خیلی درشتی و معادل ۴ الی ۵ سال کل اعتبارات عمرانی استان است. بنابراین در بحث انتقال آب به دنبال جذب سرمایه‌گذار هستیم. معتقدم اگر قرار باشد در دوره خدمت بنده در استان مشکلی از قزوین حل شود حتماً باید بحث تأمین آب باشد. شاید ناترازی در حوزه برق یا گاز داشته باشیم اما مسأله آب موضوع بسیار مهمی است که اگر حل نشود تبدیل به چالشی امنیتی می‌شود.
* در حال حاضر بسیاری از آثار تاریخی استان در معرض تهدید بوده و توسعه زیرساخت‌ها در آنها مورد توجه قرار نگرفته است. در واقع آن طور که باید در حوزه گردشگری در استان کار شایانی انجام نشده است در این خصوص چه برنامه‌ای دارید؟
قزوین در مسیر ۱۳ استان مهم کشور قرار گرفته و بیش از ۱۱ درصد آثار تاریخی ثبت شده کشور مربوط به این استان است اما متأسفانه با توجه به شناخت کم گردشگران آمار ماندگاری مسافر در آن پایین است. بر این اساس با تشکیل تیمی تحت عنوان «هیأت اندیشه در حوزه گردشگری» تلاش شده این موضوع مورد بررسی قرار گیرد و اصلاح شود.
در نظر داشته باشید وجود بناها و آثار باستانی و تاریخی موجود در قزوین ایجاب می‌کند تا استان به یکی از قطب‌های مهم گردشگری کشور تبدیل شود. این استان حدود ۶۰ سال پایتخت صفویان بوده و نمونه اولیه اغلب آثار تاریخی اصفهان ابتدا در این استان ساخته شده اما گردشگران شناخت کافی از آن ندارند. از سوی دیگر زیرساخت‌های گردشگری در آن کمتر توسعه‌یافته و نیاز است با جذب سرمایه‌گذاران و ارائه مشوق‌های لازم به آنها این حوزه را توسعه دهیم. در این راستا در مدت مسئولیت بنده با پیگیری‌های انجام شده مجوز ساخت ۲ هتل ۵ ستاره و احداث چندین واحد بومگردی نیز صادر شده است. در حال حاضر گردشگران، اقامت در اماکن بومی و سنتی را بیشتر از هتل‌ها می‌پسندند به همین خاطر بازسازی و احیای خانه‌های تاریخی استان نیز در دستور کار قرار گرفته تا با استفاده از ظرفیت‌های این خانه‌ها شاهد ماندگاری بیشتر مسافران در استان باشیم.
* به نظر می‌رسد در حال حاضر قزوین بیشتر یک استان عبوری است و جاذبه‌های آن برای تشویق گردشگران به اقامت در این استان کمتر معرفی شده است.
قزوین استانی تاریخی - گردشگری است. به این معنی که علاوه بر بهره‌مندی از آثار تاریخی از ظرفیت‌های طبیعی مانند کوه‌های سر به فلک کشیده الموت، دشت‌های طارم و طبیعت زیبای آوج هم بهره برده است. همچنین درحوزه گردشگری مذهبی نیز جاذبه‌های زیادی برای گردشگران دراین استان وجود دارد. در اصل قزوین همزمان از ظرفیت‌های ۳ فاکتور گردشگری یعنی «طبیعت»، «آثار تاریخی» و «اماکن مذهبی» بهره برده اما اغلب گردشگران این قابلیت‌ها را نمی‌شناسند و لازم است با برنامه‌ریزی‌های دقیق، رویکرد گردشگری استان تقویت شود. بنا داریم تا در یک برنامه‌ریزی کوتاه و میان مدت، با توجه به اماکن تاریخی و بهسازی و بازسازی آنها، ظرفیت گردشگری استان را به دو برابر افزایش دهیم. قزوین در شاهراه ارتباطی چندین استان کشور واقع شده و از ظرفیت‌های بسیاری نیز در حوزه تاریخ و تمدن بهره‌مند است که برای اهمیت بخشیدن و توسعه گردشگری بخشی از کار در حوزه مدیریت که به ما مربوط می‌شود را باید انجام دهیم و در عین حال نیز باید برنامه جامع و مدونی در خصوص مرمت، احیا و زیرساخت‌های این بخش داشته باشیم تا بتوانیم در نهایت قزوین را با این تاریخ، تمدن و شکوه ماندگارش به یکی از قطب‌های مهم گردشگری کشور تبدیل کنیم. نگاه اصلی ما در استان، توسعه صنعت گردشگری است تا بتوانیم ظرف مدت معین میزان درآمد این بخش را به دو برابر افزایش دهیم.
* باغستان سنتی قزوین از پهنه‌های در معرض تخریب در این شهر است و تغییر کاربری‌های مدام، صدمات زیادی به آن زده. چه برنامه‌ای برای حفظ بقایای این باغستان دارید؟
می‌گویند ناصرالدین شاه قاجار روزی سر کنسولگری انگلستان را دعوت کرد و گفت که من می‌خواهم شما را به باغی ببرم که وسطش یک شهر است! در گذشته باغ‌ها قزوین را احاطه کرده بودند. باغستان پهنه وسیعی بود که وسط آن قزوین قرار داشت. به دلیل رشد شهرنشینی و صنعتی شدن متأسفانه بخش مهمی از این باغستان‌ها امروز از بین رفته است. آسیب‌ها بیشتر در جایی است که قلمرو شهری قزوین افزایش پیدا کرده است. در واقع هرچه قزوین بزرگتر شده باغستان بیشتر تخریب شده است. در حال حاضر هرگونه تغییر کاربری را در محدوده باغستان ممنوع کرده‌ایم. باغستان سنتی قزوین هویت این شهر است و در متون تاریخی و نوشته‌های بسیاری از مستشرقین به این موضوع اشاره شده است. کاری که الان می‌توانیم انجام دهیم این است که از همین بخش‌های باقی‌مانده از باغستان حفاظت کنیم و اجازه تغییر کاربری ندهیم.
* اتصال ادامه مترو هشتگرد به استان قزوین و توسعه حمل‌و‌نقل عمومی یکی از خواسته‌های مردم استان است. از سوی دیگر با توجه به تردد زیاد دانشجویان به این استان این موضوع از خواسته‌های آنان نیز هست. آیا این موضوع پیگیری می‌شود؟
بهره‌مندی از ۲ دانشگاه بزرگ در استان این موضوع را بسیار پر رنگ‌تر کرده است اما اجرای این طرح نیازمند اعتبار قابل توجهی است که این از توان استان خارج است. بنده پیگیر این موضوع در سطح ملی هستم و امیدوارم بتوانم آن را به سرانجام برسانم. البته باز هم تأکید می‌کنم با بودجه فعلی عملاً نمی‌توان کاری انجام داد. در نظرداشته باشید با اجرای این طرح تردد بین ۳ استان قزوین، تهران و البرز با سهولت بیشتری انجام می‌شود اما نیازمند حمایت‌های مالی هستیم.
* صنعتی بودن و نزدیکی به پایتخت سبب شده قزوین استانی مهاجرپذیر باشد. آن طور که گفته می‌شود در حال حاضر تعداد اتباع در این استان بشدت زیاد شده و اغلب زمین‌های کشاورزی در اختیار آنهاست. در این زمینه بفرمایید چه اقدامی برای ساماندهی اتباع انجام شده است؟
رویکرد ما در استان این است که اتباع غیرقانونی از استان خارج شوند. کما اینکه نیروی انتظامی هم در این زمینه همکاری داشته و آنها را جمع‌آوری می‌کند. البته در نظر داشته باشید بسیاری از این اتباع در نقاط دورافتاده قزوین هستند که جمع‌آوری آنها مشکل است اما موضوع پیگیری می‌شود. بر اساس آمار‌ها حدود ۱۰۰ هزار نفر تبعه غیرمجاز در استان اقامت دارند که ساماندهی آنها در دستور کار است.
* جذب اعتبارات ملی و استانی در استان قزوین همیشه جزو گلایه‌های تمام مسئولان این استان بوده، در حال حاضر در دولت چهاردهم این جذب اعتبارات به چه شکل بوده است؟
این گلایه‌ای بجاست و رتبه ۳۱ قزوین در بودجه کشور به هیچ عنوان زیبنده نبوده و نیست، البته در حال حاضر با تأکید دولت این موضوع در دستور کار قرار گرفته و با همراهی و همکاری‌ای که بین مجموعه استانداری و نمایندگان مجلس شکل گرفته شاهد رشد ۸۵ درصدی اعتبارات و بودجه در استان بوده‌ایم که در این راستا با افزایش ۱۲ پله‌ای، از ردیف ۳۱ به ۱۹ ارتقا پیدا کرده‌ایم. آذر ۱۴۰۳ تخصیص اعتبارات استان ۱۱ درصد بوده اما در پایان سال گذشته این عدد به ۶۳ درصد رسیده است. استان قزوین در سنوات گذشته متأسفانه در ساختار بودجه معمولاً جزو استان‌های آخر بوده اما در حال حاضر با رایزنی‌های انجام شده با کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی بخش زیادی از اعتبارات ملی جذب شده است.
* قزوین یک استان دانشگاهی بوده و از ظرفیت‌های بالقوه در این زمینه برخوردار است. با توجه به این موضوع آیا استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان و نخبگان به خصوص جوانان نخبه در استان مورد توجه قرار گرفته است؟
من بارها گفته‌ام قزوین بهشت سرمایه‌گذاری است و هیچ نقطه‌ای مستعدتر از قزوین در حوزه سرمایه‌گذاری علمی وجود ندارد. یکی از برنامه‌های استان، توسعه ارتباط بین صنعت و دانشگاه و ارتباط بین کشاورزی و دانشگاه است. یعنی از ایده‌های جوانان استان دراین زمینه حمایت می‌شود. ما در حال حاضر با بهره‌مندی از ظرفیت‌های اولین پارک فناوری کشور، بالاترین توان ارائه ایده‌های جدید را داریم. البته در حال حاضر هم بسیاری از دانشگاه‌های ما با صنایع بزرگ استان ارتباط مستقیم دارند و ایده‌های جدید خود را به صاحبان صنایع ارائه کرده و درآمد دارند. من دنبال پیوند میان دانشگاه و صنعت هستم.
ایده‌های دانشجویان در دانشگاه‌ها باید برای توسعه صنایع به کار گرفته شود و اگر امروز در قزوین با معضلات کم آبی و مشکلاتی در کشاورزی و محیط زیست مواجه هستیم، راه‌حل آن در دانشگاه‌ها است و دانشجویان و اساتید باید این مباحث را مورد پیگیری و بررسی قرار داده و کمک کننده مجموعه مدیریتی استان باشند.
برخی از دانشجویان در حوزه‌های مختلف صنعت، باید مهارت داشته باشند و در همین خصوص، بسیاری از صنایع نیز به دنبال این هستند که بخشی از دانشجویان را به عنوان کارآموز به کار گرفته و پس از مدتی استخدام کنند که در حوزه کشاورزی و گردشگری نیز باید همین روند طی شود.
انتهای پیام/