خلیج فارس و عمل به مسئولیت اجتماعی در لیگ برتر

هفته پایانی لیگ برتر فوتبال در حالی پنجشنبه هفته گذشته برگزار شد که استفاده از نماد خلیج فارس توسط تیم‌های لیگ برتری، حال و هوای ویژه‌ای به مسابقات داده بود. ابتدای هفته گذشته بود که سازمان لیگ فوتبال در اطلاعیه‌ای اعلام کرد با توجه به تلاش‌هایی که برای تحریف نام خلیج فارس در جریان است، باشگاه‌ها در هفته سی‌ام در راستای مسئولیت اجتماعی که دارند، از نماد خلیج فارس استفاده کنند و نشان دهند که یک تاریخ چندهزار ساله قابل تحریف نیست.

حرکت باشگاه‌های لیگ برتری در هفته پایانی و تاکید و به رخ کشیدن نام خلیج همیشگی فارس به جهانیان، از آن دست اقدامات فرهنگی است که در فوتبال ایران کمتر دیده شده است. فوتبال ایران چه در عرصه باشگاهی و چه عرصه ملی، آنقدر درگیر حواشی مختلف هست که مسئولیت‌های اجتماعی و فرهنگی این رشته ورزشی به فراموشی سپرده شده و به حاشیه رانده شده است.

این در شرایطی است که فوتبال با توجه به گستردگی و طرفداران زیادی که در اکثر کشورهای دنیا دارد، علاوه بر اینکه تبدیل به یک صنعت پولساز شده، به عنوان یک اهرم پرقدرت در مناسبات فرهنگی و اجتماعی نیز شناخته می‌شود که می‌تواند تاثیرات زیادی در جامعه از خود به جا بگذارد. به خصوص این که پرطرفدار بودن، سبب شده فوتبال از قدرت نفوذ بالایی در بین جوامع برخوردار باشد و پیام‌هایی که از طریق این رشته ورزشی به جوامع مختلف منتقل می‌شود، می‌تواند اثرگذاری بالایی از خودش به جا بگذارد.

با وجود این قدرت نفوذ بالا و همچنین تاثیرگذاری گسترده فوتبال، همان طور که اشاره شد فوتبال ایران در دهه‌های اخیر کمتر توانسته است از این ظرفیت و پتانسیل بزرگ استفاده کند. وقتی همه اهداف و اولویت‌ها در باشگاه‌ها در جنبه‌های فنی و اقتصادی خلاصه می‌شود، ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی فوتبال توان بالفعل شدن پیدا نمی‌کند.

این در شرایطی است که یکی از مهم‌ترین وظایف باشگاه‌ها و فدراسیون فوتبال، مسئولیت اجتماعی است که این رشته با توجه به جامعه آماری بالای تاثیرگذاری، در راستای آن عمل به آن باید اقدام کند. مسئولیت اجتماعی باشگاه‌ها و فدراسیون فوتبال نباید در نصب یک برنر و تقدیر از چهره‌ها خلاصه شود. بدیهی است که باید در این مسیر قدم‌های بزرگتری برداشته شود.

مسئولیت اجتماعی فوتبال یکی از این ابزار است که می‌تواند در بحران‌های مختلف و آسیب‌هایی که متوجه جامعه است، ورود کند و با فعالیت‌های فرهنگی، با توجه به جامعه هواداری میلیونی و نفوذ بالای در بین خانواده‌ها، جامعه را به حرکت در مسیر درست تشویق و به نوعی اقدام به فرهنگ‌سازی و ترویج اخلاق‌گرایی کند.

فوتبال به عنوان رشته‌ای که فراتر از ورزش دیده می‌شود و رخ‌نمایی می‌کند، نقش پررنگی می‌تواند در تحولات اجتماعی و فرهنگی داخل کشور با انتقال پیام‌های تاثیرگذار داشته باشد و در خارج از کشور نیز به عنوان سفیر فرهنگی نقش قابل توجهی را بر عهده بگیرد.

به همین خاطر ضرروت دارد که فدراسیون فوتبال و باشگاه‌ها بیشتر از این ظرفیت استفاده کنند و مسئولیت اجتماعی را در اولویت برنامه‎‌هایشان قرار بدهند. بدیهی است که با وجود این مسئولیت اجتماعی، فوتبال در یک فضای شیشه‌ای قرار دارد و افزایش ناهنجاری‌های فرهنگی و اجتماعی در این رشته می‌تواند نتیجه عکس به دنبال داشته باشد.

علاوه بر توجه به مسئولیت اجتماعی، ارکان فوتبال باید با برخورد و جلوگیری از افزایش ناهنجاری‌های اخلاقی و فساد اقتصادی با توجه به هزینه‌های چندهزار میلیاردی، اجازه ندهند که قدرت نفوذی که در جامعه دارند، در مسیر عکس حرکت کند و این رشته و اهالی آن تبدیل به مروجان ناهنجاری‌های اجتماعی و مالی بدل شوند.

در چنین شرایطی اقدام اخیر سازمان لیگ فوتبال یکی از محدودهای برنامه‌های مدیریت فوتبال در زمینه عمل به مسئولیت اجتماعی است که باید از آن استقبال کرد و امیدوار بود که چنین حرکت‌هایی ادامه‌دار باشد و سبب شود تا فوتبال در بعد مسئولیت اجتماعی بتواند در مسیر رشد شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه با توجه به قدرت نفوذ بالایی که در بین مردم دارد، حرکت کند.