برای اولین بار نیروی دریایی ارتش در آب های بین المللی امریکای لاتین حضور پیدا کرد
ناوگروه 86 ارتش بیخ گوش امریکا
گروه سیاسی/ برای نخستین بار در تاریخ دریانوردی ایران دامنه قدرت نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تا دورترین پهنه‌های آبی جهان گسترش یافت. پهلو گرفتن ناوهای ایرانی با حضور در سواحل شرقی برزیل و سپس عبور از کانال پاناما این رویداد تاریخی را رقم زدند. امیر دریادار حمزه علی کاویانی جانشین فرمانده نیروی دریایی ارتش روز گذشته با اعلام خبر به اهتزاز در آمدن پرچم ایران توسط ناوگروه 86 (360) در غرب امریکای لاتین، گفت: قدرت ایران اسلامی با همه فشارهایی که در 44 سال گذشته علیه کشورمان اعمال شده روز به روز در حال افزایش است و دشمنان در زمینه سخت‌افزاری مقابل ایران ناکام شده‌اند.
معرفی ناوگروه 86
تأکید بر دریانوردی در آب‌های دوردست و ارتقای نیروهای مسلح کشور از این حیث موضوعی بود که اوایل ماه آذر در جریان دیدار تعدادی از فرماندهان نیروی دریایی ارتش مورد تأکید مقام معظم رهبری قرار گرفت.
مدتی بعد امیر دریادار شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش در نخستین همایش ملی تمدن دریایی گفت: ما تا امروز در تمامی تنگه‌های راهبردی دنیا حضور داشته‌ایم و تنها در دو تنگه حضور نداشته‌ایم که در یکی از آنها امسال حضور پیدا می‌کنیم و در حال برنامه‌ریزی برای حضور در تنگه پاناما هستیم. اشاره دریادار ایرانی به مأموریت ناوگروه 86 بود که مأموریت خود را از ابتدای مهرماه امسال برای گردش به دور کره زمین آغاز کرد. این ناوگروه متشکل از ناوبندر «مکران» و ناوشکن «دنا» است. «مکران» به عنوان بزرگترین شناور نظامی کشور که وظیفه پشتیبانی از ناوهای رزمی نیروی دریایی را برعهده دارد و قادر است همزمان ۵ بالگرد را روی عرشه خود جای دهد. ناوشکن «دنا» نیز به عنوان یک شناور کلاس موج است که توسط نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران طراحی و ساخته شد و در خردادماه سال ۱۴۰۰ به ناوگان این نیرو پیوست که به تسلیحات مختلفی همچون موشک‌های کروز ضد کشتی، اژدر و توپ دریایی مجهز است.
واکنش واشنگتن
همچنان که انتظار می‌رفت حضور نیروی دریایی ایران در آب‌های امریکای لاتین که به «حیاط خلوت امریکا» شهره است با واکنش مقامات واشنگتن مواجه شد. دو روز پس از انتشار اظهارات دریادار ایرانی درباره برنامه‌ریزی ایران برای حضور در تنگه پاناما، «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه امریکا این گونه واکنش نشان داد که «ما از این ادعای نیروی دریایی ایران آگاهی داریم و همچنان بر تلاش‌ها و اظهارات ایران مبنی بر قصدش برای توسعه حضور نظامی در نیمکره غربی نظارت می‌کنیم.» او البته از پاسخ دادن به سؤالاتی درباره کیفیت حضور نظامی ایران در امریکای لاتین و اینکه دولت بایدن قصد دارد چه واکنشی به آن نشان دهد، خودداری کرد. وزارت خارجه امریکا همچنین روز پنجشنبه اعلام کرد که برنامه حضور نظامی ایران در پاناما را نیز تحت نظر دارد.
نفوذ فزاینده ایران در امریکای لاتین
با وجود این، نشریه «واشنگتن فری‌بیکن» پس از انتشار خبر لنگر انداختن ناوهای ایرانی در سواحل برزیل، نفوذ فزاینده ایران در امریکای لاتین را پدید آورنده یک مشکل منحصر به فرد برای دولت بایدن ارزیابی کرد و با تصریح اینکه دولت بایدن برای واکنش نشان دادن به موضوع حضور نظامی ایران در امریکای لاتین در تنگنا قرار گرفته است، نوشت: «افزایش حضور کشتی‌های جنگی ایرانی در امریکای لاتین نشانگر این است که تهران قصد دارد از منافع خود در این منطقه «با زور» محافظت کند.» واقعیتی که به اعتقاد «جوزف هومیر» تحلیلگر امنیت ملی امریکا امکان انجام آن با برگزاری «رزمایش‌های مشترک ایران با متحدانش همچون روسیه و چین» فراهم شده است. حضور ناوهای ایرانی در حیاط خلوت امریکا در حالی برای واشنگتن نگران کننده است که در سال‌های اخیر ایران با وجود همه تحریم‌ها و تهدیدات امریکا توانسته نفتکش‌های خود را به سواحل ونزوئلا برساند. بر همین اساس برای آنها واضح است که رسیدن ناوشکن‌های ایرانی به امریکای لاتین به معنای عبور جمهوری اسلامی از انواع تحریم‌ها و تهدیدها است.
قدرت‌نمایی متکی بر توان بومی
نیروی دریایی کشورمان تا پیش از سال 1388 بر استقرار در آب‌های خلیج فارس، دریای عمان و تنگه هرمز متمرکز بود، اما از آن زمان افزایش حضور در آب‌های بین‌المللی بویژه با هدف تأمین امنیت نفتکش‌ها و کشتی‌های تجاری کشور و مقابله با دزدی‌های دریایی در دستور کار قرار گرفت. تا پیش از حضور ناوگروه 86 در آب‌های امریکای لاتین بزرگترین دریانوردی ناوگروه‌های ایرانی به ناوگروه 75 متشکل از ناوهای سهند و مکران تعلق داشت که پس از ۱۳۳ روز دریانوردی بدون توقف و با طی مسافت 250 هزار کیلومتری از مسیر اقیانوس اطلس با عبور از کانال مانش، دریای بالتیک و خلیج فنلاند، وارد سن‌پترزبورگ شد و در مراسم سالگرد تأسیس نیروی دریایی روسیه حضور یافت. همچنین حضور ناوگروه های رزمی ارتش ایران در مناطقی همچون خلیج عدن و دریای سرخ ، اقیانوس‌های هند، آرام و اطلس به امری رایج تبدیل شده است.
با این حال آنچه این قدرت‌نمایی دریایی را ویژه ساخته است تکیه نیروی دریایی کشورمان به توان فنی بومی است. چنان که طراحی و ساخت ناوشکن‌های بومی همچون جماران، دماوند، سهند و دنا و طراحی و ساخت ناوهای موشک‌انداز پیکان، جوشن، درفش، سپر و زره درکنار راه‌اندازی خط تولید زیردریایی‌های کلاس غدیر، طراحی و ساخت نخستین زیردریایی نیمه سنگین کلاس فاتح و آغاز ساخت فروندهای دوم و سوم، ارتقای توان موشکی و ضد موشکی در دریا و ساحل و تشکیل ناو دسته پهپادی برای نخستین بار در تاریخ نیروهای مسلح با قابلیت پرتاب 40 پهپاد از ظرفیت‌های مهم این نیرو در سالیان اخیر بوده است.