سینمای غربی و تحقیر واقعیت‌ها
حسن رحیم‌پور ازغدی
پژوهشگر و نظریه‌پرداز
در اهمیت چگونگی استفاده از قوه خیال باید گفت که قوه خیال انسان برای خلق یک اثرهنری اگر در خدمت شهوت و غضب قرار بگیرد می‌تواند اثر هنری مفسد خلق کند و اگر در خدمت عقل قرار بگیرد می‌تواند اثر هنری مصلح خلق کند. این واقعیت است که سینمای غربی به‌دنبال تحقیر واقعیت‌ها برای ترساندن مردم است و وقتی حرف از سینمای انقلاب اسلامی می‌شود عده‌ای می‌گویند ما سینمای ایدئولوژیک نمی‌خواهیم و در این زمینه کار نمی‌کنیم اما واقعیت این است که هیچ کسی بدون ایدئولوژی نیست و هرکسی هر اثری را تولید می‌کند با یک ایدئولوژی آن اثر را خلق می‌کند. چنین کسانی با ایدئولوژی خودشان آثار هنری را تولید می‌کنند. اساساً کسانی که در دنیا سینما را در دست دارند تلاش می‌کنند فلسفه هنر و زیبایی‌شناسی را تغییر دهند. در مقابل هنوز در دانشگاه‌های هنر ما طرح سؤال جدی از جریان غربی در عرصه فلسفه هنر و زیبایی ندارند و آنچه امروز در دانشگاه‌های هنر ما تدریس می‌شود به‌عنوان نظریات هنری صرفاً ترجمه از غرب است. سؤالاتی جدی می‌توان از فلسفه هنر غرب در اصل زیبایی‌شناسی و فلسفه هنر مطرح کرد اما کسی نمی‌پرسد. اگر هم جریان انتقادی به هنر وجود داشته باشد خودش اکثراً غربی است. ما امروز چیزی به نام فلسفه هنر که ترجمه نباشد نداریم بلکه صرفاً ترجمه هستند. به‌جای فلسفه هنر تاریخ هنر غرب را به‌عنوان یک امر رایج تدریس می‌کنند. کسانی که به اسم سرگرمی اثر خلق می‌کنند صرفاً دنبال سرگرمی نیستند بلکه به‌دنبال القای یک تفکر به مخاطبین خود هستند. 25 درصد درآمد تولید ناخالص امریکا برای افکار عمومی است، اعم از خلق داستان و تولید فیلم و... آنچه سینمای غرب به‌دنبال آن است تحقیر واقعیت برای ترساندن مردم است که با اهداف خاصی دنبال می‌شود. در این میان باید به تفاوت‌های سینما قبل و بعد از انقلاب هم اشاره کنیم و بگوییم در سینمای قبل از انقلاب قهرمان‌ها یا اهل مشروبات الکلی بودند یا روابط نامشروع و یا اهل خشونت‌های فیزیکی بودند اما سینمای بعد از انقلاب قهرمان واقعی خلق کرد. در سینمای غرب قهرمان‌ها را ضد قهرمان می‌کنند، مثلاً زامبی یک رهبر مسلمان ضد استعمار در امریکای جنوبی است اما زامبی را نام مرده‌های متحرک گذاشتند و تبدیل به ضد قهرمان شد. از ابتدای انقلاب تا کنون عده‌ای که در سینما و هنر برای انقلاب هزینه می‌دادند به اتهام حکومتی بودن از خدمات محروم بودند و عده‌ای دیگر که علیه انقلاب اسلامی بودند از همه مزایای کشور استفاده می‌کردند و همیشه هم به انقلاب ضربه می‌زدند.
* بخشی از سخنرانی رحیم‌پور ازغدی در پنجمین شب از نشست محفل سینمایی آرمان