امام(ره) روحانی نوگرای شیعه بودند/ تطبیق احکام با شرایط زمانه از ویژگی‌های امام(ره) بود

ایران آنلاین: احمد فروزبخش با بیان اینکه باید در چند حیطه ابعاد شخصیتی امام خمینی(ره) را مورد بررسی قرار داد، اظهار کرد: ایشان یک روحانی نوگرای شیعه بودند که به درجه مرجعیت رسیدند و سپس وارد مبارزه با استعمار خارجی و استبداد داخلی شده و پس از آن موفق به برقراری یک انقلاب ویژه در «قرنِ پایان انقلاب‌ها» و در نهایت هم الهام‌بخش جهان اسلام و آزادگان جهان شدند.

به گزرش ایسنا، وی افزود: هر کدام از این بخش‌ها، ارزش ساعت‌ها بحث و بررسی دارد، اما مهم‌ترین تأثیری که امام در هر بخش داشت را می‌توان به‌صورت بسیار خلاصه این‌گونه بیان کرد که امام در قامت یک روحانی نوگرای شیعه به‌شدت از سمت روحانیت واپس‌گرا تحت فشار بود. نگاه نوگرای امام راحل را می‌توان در نگاه به مسئله فلسفه و تدریس آن، تدوین نظام‌مند از نظریه ولایت‌فقیه، تطبیق احکام با شرایط زمانه(مانند حلیّت بازی شطرنج) و مواردی از این دست دید. این وجه از امام تأثیر بسزایی به‌خصوص در فقه دینی در ایران داشت که تاکنون با وجود بدخواهی‌ها همچنان پابرجا و راهگشاست.

این فعال سیاسی ادامه داد: اما نقش امام(ره) در قامت یک مبارز در مقابله با استعمار و استبداد، نقش ویژه‌تر و پررنگ‌تری است. در حالی که عموم جریان مذهبی در ایران توانایی مقاومت در برابر استبداد را نداشت یا مقابله با شاه و استبداد، امری مذموم در میان بخش قابل خاصی از جریان مذهبی بود، حضور یک مرجع دینی با نگاه عمیق و نافذ اجتماعی که با زبان مردم هم صحبت می‌کرد و از دغدغه‌های آن‌ها نیز سخن می‌گفت، مورد استقبال مردم واقع شد تا جایی که او را تبدیل به یک رهبر ویژه در طول تاریخ جهان اسلام کرد.

فروزبخش تصریح کرد: این روش و منش، پیش از وی و بعد از او کم‌نظیر بود و راه جدیدی را جلوی پای مسلمانان ایران و جهان باز کرد. راهی که با گذشت کمتر از چند سال به گوش تمام آزادگان دنیا رسید. امام راحل موفق شد در قرنی که نظریه‌پردازان، انقلابی با پشتوانه دینی را محال می‌دانستند، با حمایت کامل مردم، انقلاب را رهبری کند و به نتیجه برساند. پس از او، نقش دین، دوباره در جریان انقلاب‌ها در تقابل با استبداد و استعمار پر رنگ شد و الهام‌بخش آزادی‌خواهان جهان شد.

وی افزود: مسلماً ابعاد فردیِ شخصیت امام خمینی(ره) در معرفی ایشان به‌عنوان یک مرجع دینی، یک رهبر سیاسی و یک آزادی‌خواه جهانی بی‌تأثیر نبود؛ خصوصیاتی مانند ساده‌زیستی و زهد، تحلیل و آینده‌نگری سیاسی، کاریزماتیک بودنِ گفتار و افعال از جمله ویژگی‌های بارز شخصیتی ایشان بود، اما در بُعد نگاه به مردم، نوع نگاه امام، هم به‌عنوان یک مرجع دینی و هم به‌عنوان یک رهبر سیاسی با بسیاری از هم‌قطاران خود فاصله معناداری داشت. این مسئله به‌خوبی توسط مردم درک شده بود و یکی از رازهای محبوبیت امام(ره) نزد مردم بود.

این فعال سیاسی خاطرنشان کرد: شاید امام خمینی(ره) را می‌توان در ابعاد دیگری مانند یک فیلسوف، یک متکلم، یک شاعر یا یک عارف هم بررسی کرد، اما روح‌اللهی که دنیا را تکان داد، جامعِ همه این ابعاد بود. تمایز نگاه به این ابعاد، قبل از او و بعد او در جهان امروز با وجود سانسور شدید رسانه‌ای، واضح و مبرهن است.