توسعه ۵۰۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی در تابستان

ایران آنلاین: محسن طرزطلب معاون وزیر نیرو و رییس ساتبا در گفت‌: از مسیرهای دشوار اما سرنوشت ساز توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر پرده برداشت تا روایتگر داستانی شود که چگونه می‌توان با کار شبانه روزی، ۵۰۰۰ مگاوات نیروگاه‌های خورشیدی را با همه موانع پیش رو در ۴ ماه ساخت و یا ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر را با کمک بخش خصوصی تا پایان سال به مدار رساند در حالیکه قانون برنامه هفتم توسعه، تکلیف ساخت ۱۲ هزار مگاواتی تا سال ۱۴۰۷ بر دوش ساتبا گذاشته است.

به گزارش صدا و سیما، در قانون برنامه هفتم توسعه، برای نیروگاه‌های حرارتی، فسیلی و هسته‌ای، تکالیفی برعهده دولت گذاشته شد و بر این اساس رییس جمهور با قدرت در تلاش است برنامه اعلام شده‌اش را در زمان مقرر، عملیاتی و در نتیجه با کمک نیروگاه‌های تجدیدپذیر، حرارتی جدید و نیز نیروگاه هسته‌ای به ظرفیت تولید برق اضافه کند، ضمن اینکه همزمان، هموطنان نیز باید مصرف را مدیریت کنند، چرا که هر قدر تولید توسعه یابد به پای رشد مصرف نخواهد رسید و رشد غیرعادی مصرف همانند اختاپوس اقدامات توسعه‌ای را می‌بلعد.

واقعیت داستان توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر این است که تا پیش از قانون برنامه هفتم توسعه، سهم انرژی‌های تجدید پذیر کمتر از ۱۱۰۰ مگاوات بود و طبق قانون برنامه باید به طور متوسط سالانه حدود ۲۴۰۰ تا ۲۵۰۰ مگاوات به ظرفیت نیروگاه‌ها اضافه می‌شد، در دو دهه گذشته میزان متوسط ورود به مدار نیروگاه‌های تجدیدپذیر سالانه ۵۰ مگاوات بوده که با توجه به اقدامات و ریل گذاری خوب دولت سیزدهم، هم اینک متوسط افزایش ظرفیت به صورت ماهانه به ۵۴ مگاوات رسیده که البته اگر روند به این شکل ادامه یابد باز هم به خواسته رئیس جمهور نمی‌رسیم.

در آستانه گرمای نفسگیر تابستان ۱۴۰۴ و تاثیر محدودیت‌های گاه و بیگاه برق بر زندگی، انقلابی خاموش در جریان است، آن هم با تصمیمات سخت و شجاعانه‌ای که مقامات عالی کشور گرفته‌اند تا برق ایران را نجات دهند، با انرژی خدادادی که نه تحریم می‌شود و نه تمام.

حال اتحاد ملی شکل گرفته است تا در این گردنه سخت، ساختن فردای کشور را به دست باد و خورشید بسپارند تا انرژی حرکت به سوی توسعه پایدار ایران را از دل آسمان و نسیم در کوتاه‌ترین زمان ممکن، به خانه‌ها، کارخانه‌ها و دل مردم برسانند و در این نبرد ملی با تاریکی، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، با عزم و حضوری بی‌واسطه سکان هدایت را در دست گرفته، آنچنان که درست در میانه تعطیلات نوروزی، با دعوت از متولی توسعه انرژی‌های پاک به دفترش، شخصاً پیگیر تزریق منابع مالی و زمان دقیق آغاز ساخت نیروگاه‌ها شده و مطمئن شود که روشنایی پایدار، نه در آینده‌ای دور که در کوتاه‌ترین زمان ممکن به ایران بازمی‌گردد.

در این میان، سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) به عنوان معاونت متولی توسعۀ انرژی‌های تجدیدپذیر در وزارت نیرو، با همۀ توان و امکانات و امیدی که از ارکان نظام تصمیم‌گیر کشور گرفته و با وجود چالش‌های دشوار پیش‌رو، به میدان آمده تا با کمک سیاست‌گذاری‌های حمایتی بالادستی در تسهیل و تشویق سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و مردمی، زمینه را برای توسعۀ انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور فراهم کند.

نبرد ملی با تاریکی؛ روایت تلاش چهارساله برای ساخت ۳۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در ایران

در ابتدای دولت چهاردهم به دلیل افزایش ناترازی‌های برق ۱۸ هزار مگاواتی و پیش‌بینی ناترازی حدود ۲۴ هزار مگاواتی در سال جاری، این موضوع مطرح شد که می‌توان ناترازی‌های برق پیک روز را با نیروگاه‌های خورشیدی برطرف کرد، همچنین مطرح شد که اگر بتوان ۳۰ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی و بادی را در مدت حدود ۳ تا ۴ سال و تا انتهای فعالیت دولت چهاردهم ساخت، ناترازی‌های پیک برق در روز رفع خواهد شد.

۳۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر شامل ۲۵۰۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی، ۵۰۰۰ مگاوات نیروگاه بادی و حدود ۲۰۰ مگاوات نیروگاه زباله سوز درنظر گرفته شد و البته ساخت نیروگاه‌های برقابی و زمین گرمایی نیز در دستور کار قرار گرفت.

در این میان، ساخت نیروگاه‌های بادی به ظرفیت ۵۰۰۰ مگاوات هدف گذاری شده که به دلیل هزینه سرمایه گذاری ۲.۵ برابری نسبت به نیروگاه‌های خورشیدی و مدت زمان بیشتر ساخت، بخشی ار قرارداد‌های این هدفگذاری با سرمایه‌گذاران بخش خصوصی منعقد شده و این موضوع، به‌خصوص در منطقه خواف خراسان جنوبی و میل نادر سیستان و بلوچستان در حال پیگیری است.

معاون وزیر نیرو با تاکید بر اینکه ظرفیت ۳۰ هزار مگاوات هدفگذاری شده برای کشور به عنوان ظرفیت حداقلی در حال پیگیری است که باید سهم آن از تامین انرژی کشور از ۱.۷ درصد کنونی به حدود ۵ درصد برسد، ادامه داد: در کشور‌های توسعه یافته، ۳۰ درصد ظرفیت نصب شده به انرژی‌های تجدیدپذیر اختصاص یافته که این عدد در چین، ۵۰ درصد ظرفیت نصب شده را شامل می‌شود؛ کشور‌های دنیا در حال افزودن ظرفیت تجدیدپذیر‌ها به صورت صعودی هستند؛ به عنوان مثال ۲۱ درصد ظرفیت‌های منصوبه تجدیدپذیر‌های آلمان به نیروگاه‌های خورشیدی آلمان اختصاص دارد.

در آغاز کار، ساتبا در تلاش برای تحقق خواسته رییس جمهور و توسعه ۳۰ هزار مگاواتی نیروگاه‌های تجدیدپذیر به تشویق بخش خصوصی با تسهیلگری در مسیر فعالیت آن و رفع موانع تولید با کمک دستگاه‌های ذیربط پرداخت تا توسعه تجدیدپذیر‌ها صرفا توسط بخش خصوصی رقم بخورد.

حال همزمان با ساعت شنی تابستان که به سرعت در حال حرکت است، طرزطلب، برنامه زمان بندی فشرده‌ای برای ساخت نیروگاه‌های مقیاس کوچک تا بزرگ مقیاس درنظرگرفته است.

معاون وزیر نیرو در برنامه ۸ درصد صدا و سیما، برنامه ساتبا برای تلاش در جهت رفع بخشی از ناترازی برق تا پیک برق امسال را تشریح و اظهار کرد: هم اینک ظرفیت منصوبه نیروگاه‌های تجدیدپذیر ۱۷۱۰ مگاوات است و برنامه ریزی شده با وجود تاخیر در دریافت اعتبار و با امید به کاهش بروکراسی‌ها و رفع موانع تولید تا خردادماه ۴۰۰ مگاوات و نیز با همکاری پیمانکاران تا تیرماه ۱۰۰۰ مگاوات، در مردادماه ۸۰۰ مگاوات و شهریور ۱۲۰۰ مگاوات اضافه شود؛ امیدواریم تا پایان شهریور ماه، سرمان را بالا بگیریم و با افتخار بگوییم ۵۰۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر و عمدتا نیروگاه خورشیدی داریم.

وی از برنامه‌ریزی برای تحقق ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر تا پایان سال با کمک بخش خصوصی و طبق زمان بندی انجام شده گفت و ادامه داد: ساتبا متعهد شده که با ۷۰۰۰ مگاوات ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر به کمک ناترازی بیاید والبته بخش خصوصی نیز اقدامات خوبی انجام داده و مطمین هستیم که عملیات اجرایی ساخت ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر نیز توسط بخش خصوصی آغاز می‌شود تا بتواند به کشور در پیک برق سال آینده کمک کند.

طرزطلب تصریح کرد: مشکل صنعت برق هم در پیک روز و هم در پیک شب است که اگر بتوانیم در پیک روز از نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت قابل توجه آن استفاده کنیم و از ظرفیت نیروگاه‌های برقابی در پیک شب استفاده کنیم، تعادل برقرار می‌شود.

واقعیت این است که ساخت۵۰۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی؛ داستانی از همکاری ملی و تلاشی مشترک میان دولت، سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای عبور از تاریکی در روزگاری است که سایه ناترازی انرژی بر تابستان پیشِ‌رو سنگینی می‌کند و گرچه ممکن است تامین برق پایدار در تابستان امسال همچنان با چالش‌هایی همراه باشد، اما تلاش جمعی برای ساخت و راه‌اندازی هزاران مگاوات نیروگاه پاک، نویدبخش آینده‌ای روشن‌تر است، چرا که این پروژه تنها یک پروژه فنی نیست؛ «پروژه همدلی» است، داستان مردمی که با سرمایه، دانش و اراده خود برای نجات تابستان ایران گرد هم آمده‌اند.

آنچه بسیار شفاف است، حرکت توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر با آغاز کار دولت چهاردهم و حمایت‌های همه جانبه و توجه خاص رئیس جمهور، تقویت و سبب استقبال بیشتر سرمایه گذاران به سرمایه گذاری در این حوزه از ظرفیت‌های کیلووات تا مگاواتی نیروگاه‌های تجدیدپذیر شده است؛ برای پاسخ به این استقبال بی‌نظیر، ساتبا برای تشویق بیشتر سرمایه‌گذاران، بسته حدود ۱۴ بندی در موضوعاتی همچون زمین، بحث‌های زیست محیطی، تامین مالی، مسائل گمرکات و وزارت صمت و ... تنظیم و آذرماه سال گذشته توسط دولت، ابلاغ شد تا فعالیت در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر تسریع شود.

معاون وزیر نیرو، اقدامات موثر ساتبا برای حمایت از بخش خصوصی و پروژه‌های مردمی را تشریح و تصریح کرد: توانستیم منابع درنظرگرفته شده را به عنوان اهرم توسعه، در اختیار بانک‌ها قرار دهیم و تسهیلات به پروژه‌های سامانه‌های خوشیدی کیلوواتی و نیروگاه‌های یک مگاواتی و دو مگاواتی بدهیم؛ تسهیلاتی نیز از ردیف اشتغالزایی تبصره ۱۸ بودجه سال قبل در اختیار ساتبا قرار گرفت که امروز فرایند را طی کرده است.

وی، محل تامین منابع مالی برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی، اعلام کرد و افزود: اعتباراتی نیز باید از منابع ارزی کشور پرداخت شود، چرا که در ردیف بودجه برای آن پیش بینی نشده است.

در پایان باید خاطرنشان کرد؛ ساخت۵۰۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی، داستانی از همکاری ملی و تلاشی مشترک میان دولت، سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای عبور از تاریکی در روزگاری است که سایه ناترازی انرژی بر تابستان پیشِ‌رو سنگینی می‌کند و گرچه ممکن است تامین برق پایدار در تابستان امسال همچنان با چالش‌هایی همراه باشد، اما تلاش جمعی برای ساخت و راه‌اندازی هزاران مگاوات نیروگاه پاک، نویدبخش آینده‌ای روشن‌تر است، چرا که این پروژه تنها یک پروژه فنی نیست؛ «پروژه همدلی» است، داستان مردمی که با سرمایه، دانش و اراده خود برای نجات تابستان ایران گرد هم آمده‌اند؛ و رییس جمهور مردمی که به صورت مستمر و هفتگی پروژه‌های توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر را دنبال می‌کند به رییس ساتبا تاکید کرده است، پروژه‌ها در زمان خودش انجام شود تا کام مردم از ثمره خدمت با تاخیر، تلخ نشود و معاون وزیر نیرو که با تلاشی شبانه‌روزی برای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر می‌کوشد؛ تلاشی که اگر به‌موقع نتیجه دهد شهد آن کام مردم را شیرین خواهد کرد.