گرامیداشت هنرمندی که استاد آهنگسازان بود/ رونمایی از بازآفرینی «پاییزان»

ایران آنلاین: آیین گرامیداشت هشتادوسومین زادروز زنده‌یاد فریدون شهبازیان موسیقیدان و آهنگساز فقید در قالب چهارمین برنامه «نغمه‌های نقره‌ای» با حضور علی دهکردی مدیرعامل خانه سینما، محمدمهدی گورنگی مدیر اجرایی، علی جعفری‌پویان مدیر هنری سالنوای موسیقی ایران، نیما جوان مدیر نشر و پخش جوان، حمید غلامعلی خواننده، خانواده زنده‌یاد فریدون شهبازیان و جمعی از هنرمندان به همت کانون آهنگسازان سینمای ایران و سال‌نوای موسیقی ایران چهارشنبه (۲۱ خرداد) در سالن سیف‌الله داد خانه سینما برگزار شد.

یادگاری‌های شهبازیان در تاریخ می‌ماند

به گزارش ایرنا، محمدمهدی گورنگی مدیر اجرایی سالنوای موسیقی ایران در این آیین با گرامیداشت یاد فریدون شهبازیان اظهارداشت: استاد شهبازیان مرد شریف موسیقی ایران بود، از ۲۲ دی ماه سال ۱۴۰۳ که روح مهربان و هنرمند استاد شهبازیان دیگر تاب این زمین و زمان زخمی را نیاورد و در نور و نوای همیشگی بدرود گفت، ۱۵۱ روز می‌گذرد، ۱۵۱ روز است که موسیقی ایران یکی از ستون‌های استوارش را از دست داد اما یادگاری‌های شهبازیان تا همیشه در تاریخ این سرزمین مظلوم باقی خواهد ماند و موسیقی او زینت‌بخش هنر ایرانی، مانا و ماندگار خواهد بود.

وی گفت: آثار استاد شهبازیان سرشار از تکنیک و شرافت بود. او سمبل جوانگرانی و بها دادن به بخش‌های مختلف موسیقی حتی صدابرداران بود. امیدوارم که همیشه قدردان بزرگان‌مان باشیم.

گورنگی، استاد شهبازیان را نماد اقتدار و شکوه دانست و افزود: زمانی که نخستین قطعه موسیقی‌ام را سال ۱۳۷۴ نوشتم، اگر استاد شهبازیان نبود و اثر مرا امضا نمی‌کرد، شاید من هیچ وقت آهنگسازی را ادامه نمی‌دادم. استاد شهبازیان در عین اقتدار، شخصیت پرقدرت و پربهتی داشت اما به جا و به اندازه بسیار مهربان و حامی بود.

حضور شهبازیان در کنار هنرمندان جوان

ستار اورکی آهنگساز و عضو شورای مرکزی کانون آهنگسازان خانه سینما نیز در این آیین با اشاره به روحیه بی‌تکرار استاد شهبازیان اظهارداشت: این استاد فقید همواره در کنار هنرمندان جوان بود و از آنان حمایت می‌کرد، مشوق بسیار خوبی بود و باعث دلگرمی کانون آهنگسازان بود،آثار هنرمندان را پیگیری می‌کرد و یکی از عادات پسندیده استاد شهبازیان این بود که اگر اثری موسیقایی هنرمندی را می‌شنید و آن خوب بود، با آن آهنگساز تماس می‌گرفت و می‌گفت که اثرش خوب است.

وی گفت: استاد شهبازی، جزو هنرمندان تکرارنشدنی‌ است، اگر او در چنین جایگاه والای موسیقی از هنرمندان جوان تعریف و حمایت می‌کرد و یک شور و نشاطی را در میان آنان ایجاد می‌کرد.

اورکی افزود: آقای شهبازی خواسته یا ناخواسته استاد همه ما بود، گاهاً کسی هنرجو و شاگرد مستقیم او بوده است یا کسانی همچون بنده از آثار شهبازیان بهره و الهام می‌گرفتند و از او می‌آموختند. یادشان گرامی و تولد استاد شهبازیان را تبریک می‌گویم.

مزدا انصاری آهنگساز و نوازنده پیانو نیز در این آیین با اشاره به خاطرات آشنایی خود با شهبازیان و همکاری با این هنرمند اظهارداشت: به واسطه شهبازیان توانستم فعالیتم را در صدا و سیما آغاز کنم و در با او همکاری کنم، آثاری که چند ماه در شورای موسیقی صدا و سیما می‌ماند، با مجوز و امضای شهبازیان امکان ضبط و اجرا پیدا کردند.

انصاری گفت: آثار استاد شهبازیان ماندگار است و او یکی از تاثیرگذارترین آهنگسازان تاریخ موسیقی ایران است و همه ما به نوعی شاگرد او هستیم. یادش همواره گرامی.

رونمایی از بازآفرینی موسیقی فیلم «پاییزان»

همچنین در این آیین بازآفرینی تیتراژ پایانی فیلم «پاییزان» با شعری از جواد مجابی، آهنگسازی فریدون شهبازیان و خوانندگی حمید غلامعلی رونمایی شد، بازنویسی «پاییزان» برای ارکستر توسط مهران اکرمی انجام شده است، علی جعفری پویان نوازندگی ویولن، ویولا و کریم قربانی نوازندگی ویلنسل این اثر بازنویسی شده را برعهده داشتند.

فیلم «پاییزان» به نویسندگی فرید مصطفوی، ابوالحسن داوودی، کارگردانی رسول صدرعاملی، تهیه‌کنندگی مسعود کیمیایی و رسول صدرعاملی و آهنگسازی فریدون شهبازیان محصول سال ۱۳۶۶ است. امین تارخ، کتایون ریاحی، داریوش ارجمند، جمیله شیخی، جعفر والی، مهین شهابی از بازیگران این فیلم هستند.

در این بخش حمید غلامعلی خواننده اثر بازنویسی شده «پاییزان» طی سخنانی با اشاره به خاطراتش از زنده‌یاد شهبازیان اظهارداشت: دهه ۶۰ بسیار به خوانندگی علاقه داشتم و در گروه کُر همکاری می‌کردم و به واسطه آشنایی با احمدعلی راغب امکانی را پیدا کردم تا فعالیت خوانندگی‌ام را در رادیو آغاز کنم، آثاری را اجرا کردم و به مرحله‌ای رسیدم که نخستین اثرم را با ارکستر اجرا کنم که در آن زمان آقای شهبازیان ناظر ضبط بود، سختگیری‌های بسیاری داشت اما اثر موفقی شد و در چند اثر دیگر هم با آقای شهبازیان همکاری داشتم.

غلامعلی گفت: توفیق داشتم اثر «پاییزان» را که توسط آقای شهبازیان به زیبایی اجرا شده بود را بار دیگر بازخوانی و اجرا کنم، به خاطر می‌آورم، سالی که این اثر را شنیدم، خیلی برایم جالب بود و گفتم که صدای این خواننده‌ را تاکنون نشنیدم و خیلی هم به دنبال خواننده اثر بودم و بعد متوجه شدم که آقای شهبازی این اثر را خوانده است و جسارت کردم و اثری که قبلا خوانده شده بود را خواندم و این اثر فقط برای یادبود استاد شهبازیان بود. هیچ وقت او را فراموش نخواهیم کرد و یاد استاد شهبازیان همواره در دل ما زنده است و آثار او هم ماندگار خواهد بود.

مهران اکرمی آهنگساز که بازآفرینی تیتراژ پایانی فیلم «پاییزان» را برعهده داشت، نیز توضیحاتی را درباره آشنایی خود با شهبازیان و چگونگی بازنویسی اثر «پاییزان» ارایه کرد و افزود: در جریان همکاری با استاد شهبازیان بسیار آموختم، با همکاری علی جعفری پویان تصمیم گرفتیم که تیتراژ پایانی فیلم «پاییزان» را بازآفرینی و به مناسبت تولدشان به ایشان تقدیم کنیم که استاد شهبازیان فوت کردند، براساس آن چیزی که وجود داشت، تنظیم مجدد اثر امکانپدیر نبود، تصمیم گرفتیم که آن را بازنویسی کنیم که امیدوارم که مورد توجه قرار بگیرد.

علی جعفری‌پویان نوازنده ویولن و مدیر هنری سالنوای موسیقی ایران نیز در این آیین اظهارداشت: کار کردن برای استاد شهبازیان سخت بود، اکنون که او در قید حیات نیست، کار کردن برای او سخت‌تر بود. بسیاری از آثار آهنگسازان موسیقی ایران همچون فریدون شهبازیان، مجید انتظامی، کامبیز روشن‌روان در دهه ۶۰، ۷۰ به خصوص در زمینه موسیقی فیلم خاطره‌انگیز بود، بعد از انقلاب موسیقی محوریت پیوندش با سینمای خوب قابل توجیه‌تر بوده است، آثار این آهنگسازان تاثیر زیادی به فرهنگ شنیداری جامعه ایران گذاشت و ارتباط قلبی با این موسیقی ایجاد شده است.

جعفری‌پویان افزود: در ۲۰ سالگی در ساخت موسیقی فیلم «هیوا» به عنوان نوازنده ویولن با آقای شهبازیان همکاری داشتم و ارتباط خیلی عمیقی میان ما شکل گرفت. اعتمادی که به من و دوستانم داشت، بسیار قابل احترام و ارزشمند بود که این همکاری هم ادامه داشت، سعی کردیم تیتراژ پایانی فیلم «پاییزان» را با حساسیت‌هایی که آقای شهبازیان داشت، بازنویسی و اجرا کنیم و امیدوارم مورد قبول باشد.

ماهور موسائیان همسر زنده‌یاد شهبازیان نیز در این آیین با قدردانی از موسیقی فیلم «پاییزان» اظهارداشت: این اثر را بسیار دوست دارم. سالی که آن اثر ساخته شد، برای تحصیل در دانشگاه تهران، به تهران آمده بودم، در فرصتی که داشتم سینما رفتم و فیلم «پاییزان» را دیدم و تیتراژ پایانی آن را هم گوش دادم، در آن زمان نمی‌دانستم که شهبازیان آن اثر را آهنگسازی و خوانده است، چند ماه بعد که با شهبازیان آشنا شدم، متوجه شدم که «پاییزان» را شهبازیان خوانده است، هیچ وقت به این موضوع اشاره نمی‌کرد و حتی نام خواننده آن هم در تیتراژ فیلم نیامده بود.

موسائیان گفت: شهبازیان در تمام این سال‌ها آثاری را خوانده بود و دوستشان داشت و فکر می‌کرد که خودش می‌تواند با احساس روان و بدون تکنیک آنها را اجرا کند و همیشه می‌گفت که خواننده نیست، آهنگساز است. از برگزارکنندگان این برنامه که با شرافت، با صداقت، خالصانه، بدون غرض، بدون بهره‌برداری و سوء استفاده از نام کسی، چنین برنامه‌ای را ترتیب دادید، قدردانی می‌کنم و امیدوارم همیشه باشید.

پخش فیلم‌ها و کلیپ‌هایی از فریدون شهبازیان و آثار او و معرفی موسیقی فیلم و سریال آثار شهبازیان از سال ۱۳۵۳ تا ۱۴۰۰ از دیگر بخش‌های این آیین بود.

فریدون شهبازیان موسیقیدان، آهنگساز و رهبر ارکستر متولد ۲۱ خرداد ۱۳۲۱ در تهران بود. او با تشویق و راهنمایی پدرش حسین شهبازیان، به موسیقی گرایش پیدا کرد و در هنرستان عالی موسیقی به تحصیل موسیقی و فراگیری ساز ویولن پرداخت. نخستین معلم ویولن او عطاالله خادم میثاق بود که پس از چندی او را به معلم روسی خود سرژ خوتسیف معرفی کرد.

وی تا پایان دوره ابتدایی نزد خوتسیف آموزش دید. پس از آن فراگیری ویولن را تا اخذ دیپلم نوازندگی این ساز، در کلاس‌های شبانه لوئیجی پاساناری که در آن زمان کنسرت‌مایستر ارکستر سمفونیک تهران بود ادامه داد. شهبازیان در ۱۷ سالگی به عضویت ارکستر سمفونیک تهران به رهبری حشمت سنجری درآمد پس از آن همکاری خود را با ارکستر گل‌های رادیو آغاز کرد. در آن هنگام ارکستر گل‌ها به رهبری روح‌الله خالقی و پس از او جواد معروفی فعالیت می‌کرد. در سال ۱۳۴۵ رهبر گروه کر و ارکستر سمفونیک رادیو شد.

شهبازیان فارغ‌التحصیل دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. شهبازیان در دهه ۶۰ آهنگسازی برای فیلم را نیز آغاز نمود. وی به همراه علی معلم دامغانی شورای موسیقی را در صدا وسیما تشکیل دادند که وظیفه نظارت و حمایت از موسیقی پاپ را به عهده داشت.

شهبازیان از مهرماه ۱۳۹۵ تا فروردین ماه ۱۳۹۸ چوب رهبری ارکستر ملی ایران را در دست داشت. وی پس از استعفا از مدیریت هنری و رهبری دائم ارکستر ملی ایران، به عنوان مشاور موسیقی بنیاد رودکی منصوب شد که در ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ از این سمت نیز کناره‌گیری کرد.

این آهنگساز از اواسط دهه ۵۰ ساخت موسیقی فیلم را نیز آغار کرد. پس از انقلاب اسلامی و در دهه ۶۰ نیز شهبازیان بیشتر تمرکز خود را بر ساخت موسیقی متن فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی معطوف کرد؛ او برای بسیاری از فیلم‌های سینمایی ماندگار و موفق موسیقی ساخت که برخی از این آثار موسیقایی جوایز بسیاری را در جشنواره‌های داخلی و خارجی برایش به همراه داشت.

موسیقی متن فیلم‌های «آوار» به کارگردانی سیروس الوند، «شیر سنگی» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی، «پائیزان» به کارگردانی رسول صدرعاملی، سریال «باغ گیلاس» به کارگردانی مجید بهشتی و فیلم‌های سینمایی «هیوا» به کارگردانی رسول ملاقلی‌پور، «اخراجی‌ها» به کارگردانی مسعود ده‌نمکی و «خاموشی دریا» به کارگردانی وحید موسائیان از جمله آثار موسیقی فیلم شهبازیان هستند که بعضی از آنها به صورت آلبوم‌های مستقل موسیقی نیز منتشر شده‌اند. شهبازیان ۲۲ دی ۱۴۰۳، به علت بیماری ریوی در تهران درگذشت.