فرقانی: در زمینه اطلاع‌رسانی، تجربه جنگ عراق با ایران را داریم
استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به تجربه اطلاع‌رسانی در جریان جنگ ۸ ساله عراق با ایران و موشک‌باران شهرها به‌ویژه تهران گفت: در چنین شرایطی باید از یک طرف خبررسانی می‌کردیم و از سویی مراقب بودیم اطلاعاتی که ممکن است دشمن استفاده کند، منتشر نشود. از این تجربه می‌توانیم در زمان فعلی و حمله رژیم صهیونیستی استفاده کنیم.
ایران آنلاین: محمدمهدی فرقانی افزود: ابزارهای رسانه‌ای کشور ما کمابیش مشخص است و شامل مطبوعات، خبرگزاری‌ها، صدا و سیما و فضای مجازی می‌شود که از مورد آخر می‌توان بیشترین استفاده را کرد؛ البته استفاده معقول، منطقی و راستی آزمایی شده.
به گزارش ایرنا، عضو شورای سردبیری روزنامه کیهان در زمان جنگ عراق علیه ایران ادامه داد: در دو شبانه روز گذشته، صدا و سیما نسبت به موارد مشابه گذشته خوب عمل کرد. لحظه به لحظه واقعیت‌ها را گفت و تصاویر را نشان داد. همین باعث شد تا حدی یک احساس میهن دوستی و انسجام و همبستگی اجتماعی شکل بگیرد.
رئیس اسبق مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها گفت: اگر صدا و سیما اخبار، تصاویر و اطلاعات لحظه به لحظه را منتشر نمی‌کرد ممکن بود جامعه به سمت واگرایی پیش رود. اما این اتفاق باعث شد همه حول یک محور مسائل، مشکلات و اختلافات را فعلا تا حدی فراموش کنند یا کنار بگذارند و نوعی همدلی، انسجام و وحدت حول منافع ملی شکل بگیرد که این می‌تواند روحیه مقاومت را ارتقا دهد.
فرقانی اظهار کرد: البته این عملکرد باید به گونه‌ای باشد که مردم را قانع کند که واقعیت‌ها با آنها در میان گذاشته می‌شود و سانسور به آن معنا وجود ندارد. اگر چه در همه جای دنیا در شرایط جنگی و بحرانی محدودیت‌هایی در زمینه فعالیت رسانه‌ها اعمال می‌شود و حول محور منافع و مصالح ملی ممکن است محدودیت‌هایی وضع می‌شود.
مدیر مسئول پیشین فصلنامه رسانه افزود: ولی در نهایت باید این اخبار و اطلاعات برای مردم اقناع کننده باشد و نیاز آنها را به رسانه‌های خارجی فعال در این زمینه رفع کنند. البته بحث منافع ملی و مصالح عمومی و نرساندن اطلاعات محرمانه و حساس به دشمن هم در این شرایط مطرح است.
فرقانی گفت: ما این تجربه را در جریان جنگ ۸ ساله عراق با ایران داشتیم که مثلا در جریان موشک باران شهرها و تهران به طور مدام موشک به مناطق مختلف اصابت می‌کرد. در چنین شرایطی ما باید از یک طرف خبرسانی می‌کردیم تا مقداری اضطراب مردم کم شود و از ابهام و سردرگمی خارج شوند و از سویی مراقب بودیم اطلاعاتی که ممکن است دشمن استفاده کند، منتشر نشود.
رسانه‌ها در مرز باریک اطلاع‌رسانی شفاف یا اطلاع‌رسانی درست
استاد علوم ارتباطات ادامه داد: اینجا مرز باریکی وجود دارد که رسانه‌ها باید رعایت کنند. رسانه‌ها با صلاحدید مسئولان امنیتی و هم با تشخیص‌های درست و شم حرفه‌ای در قبال انتشار اخبار، مرز باریک بین سانسور و اطلاع رسانی نکردن با اطلاع رسانی شفاف را رعایت کنند. این ترکیبی است که باید در مواقع بحران رعایت شود. زیرا اگر مردم در شرایط بحران احساس کنند اطلاع رسانی قانع کننده نیست ممکن است رویکردشان تغییر پیدا کند.
فرقانی تصریح کرد: تا این لحظه و در جریان تجاوز اسرائیل به ایران آنچه صدا و سیما و خبرگزاری‌ها و مطبوعات انجام داده‌اند، قابل قبول بوده است. در ادامه باید یک نوع همگرایی و هماهنگی بین این رسانه‌ها باشد. البته منظور از هماهنگی متحدالشکل بودن همه رسانه‌ها نیست بلکه رعایت آن مرز ظریفی است که اشاره کردم.
به هر حال روزنامه نگاری در این شرایط از الگوی روزنامه نگاری بحران تبعیت می‌کند و این نوع روزنامه نگاری هم دستورالعمل‌ها و اصول حرفه‌ای خاص خود را دارد که روزنامه نگاران باید با آن آشنا باشند.
فرقانی گفت: این تبعیت برای این است که روحیه مقاومت ملی در این شرایط حفظ شود و احساس یاس و ناامیدی و ضعف به مردم القا نشود. از طرفی مردم در قبال عملکرد رسانه‌های خودمان احساس اقناع و نسبت به رسانه‌های خارجی احساس بی نیازی کنند.
انتهای پیام/