سرنوشت طلا در روزهای متلاطم؛ از باد موافق تا چوب‌ لای چرخ فلز زرد

ایران آنلاین: عملکرد طلا تا اینجای کار قابل اعتماد بوده است. این فلز ارزشمند پارسال بیش از ۴۰ درصد افزایش قیمت داشت و از کف یک هزار و ۶۳۰ دلار به ازای هر اونس در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی، به سطح کنونی آن یعنی ۳۲۶۰ دلار رسیده؛ این بدان معناست که فلز زرد ظرف تنها ۲۸ ماه ۱۰۰ درصد افزایش قیمت را به ثبت رسانده است.

به گزارش فایننشال‌اکسپرس، عملکرد کنونی طلا را می‌توان با عبارت «درجه یک» توصیف کرد. در حالی که قیمت طلا ظرف کمتر از ۳۰ ماه دوبرابر شده، مسیر پیش‌رو پرفراز و نشیب به نظر می‌رسد که البته قابل درک است زیرا برای هیچ دارایی و سرمایه‌ای نمی‌توان روند رشد خطی و دائمی را پیش‌بینی کرد. با این حال، آیا برای طلا اتفاقی دیگر در حال رخ دادن است؟

پشت پرده عملکرد فوق‌العاده طلا

باد موافقی که به افزایش قیمت طلا منجر شد، در سال گذشته سرعت گرفت. تنش‌های ژئوپلیتیکی بانک‌های مرکزی را به خرید بیشتر و سرمایه‌گذاران جهانی را به صندوق‌های قابل معامله طلا ترغیب کرد و به دنبال آن به افزایش تقاضا برای فلز ارزشمند منجر شد و در نتیجه قیمت‌ها نیز افزایش پیدا کرد.

جهان باور دارد که طلا «الهه دوران تلاطم» است. از جنگ روسیه و اوکراین تا درگیری‌های خاورمیانه و نگرانی فزاینده درباره شرایط مالی آمریکا ناشی از افزایش بدهی ملی این کشور، طلا در دوران ابهام، همواره به عنوان سرمایه‌ای امن مورد حمایت قرار گرفته است.

اما، شرایط به سرعت در حال تغییر است. هرچند سال ۲۰۲۵ میلادی برای طلا خیلی خوب شروع شد و قیمت‌ها تاکنون بیش از ۲۷ درصد رشد داشته، عملکرد اخیر آن محل نگرانی است. طلا در یک ماه گذشته، حدود نیم واحد درصد کاهش قیمت داشته است.

بنابراین آیا روزهای طلایی طلا را باید تمام‌شده بدانیم؟ آیا فلز زرد سرانجام درخشش خود را از دست داده است؟ بیایید پاسخ این پرسش را پیدا کنیم.

چوب‌های لای چرخ طلا

طلا تا همین اواخر در حوالی سقف تاریخی آن یعنی ۳۵۰۰ دلار بود که در ۲۲ آوریل ۲۰۲۵ به ثبت رساند. اما به نظر می‌رسد که حالا بی‌رمق شده است.

بهای طلا در ۲۸ ژوئن در هند ۹۶ هزار و ۱۸۰ روپیه (کمتر از ۳۳۰۰ دلار) بود که نسبت به بالاترین قیمت آن در ۲۲ آوریل امسال، چهار درصد کمتر است. موضع دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در قبال تعرفه‌ها نیز به نظر می رسد که ابهامات را تعدیل کرده است. ظاهرا با تازه‌ترین سیگنال کاخ سفید مبنی بر تصمیم ترامپ برای تعدیل و تسهیل و کاهش سرعت اعمال تعرفه‌های متقابل، جنگ تجاری طولانی‌مدت عقب‌نشینی کرده است.

لحظه بزرگ بعدی برای جهش قیمت طلا جنگ رژیم صهیونیستی علیه ایران بود اما این جنگ هم بعد از ۱۲ روز، وارد آتش‌بس شد. به نوشته فایننشال‌اکسپرس، به احتمال زیاد بازارها زودتر از هر جای دیگر، این موضوع را حس کردند و از آنجا که ابهام اقتصادی، گزاره‌ای قریب‌الوقوع به نظر نمی‌رسید، طلا همچنان در محدوده میانه باقی ماند. سوددهی طلا در دو ماه اخیر، منفی ۲ درصد بوده است.

بادهای موافق برای طلا

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که روند طلا در حال حاضر نزولی است اما هنوز از چرخه خارج نشده است. اما چرا اینگونه است؟ به این دلیل که یکی از محرک‌های بزرگ طلا در پی هجوم بانک‌های مرکزی جهان به این فلز به عنوان سرمایه امن شکل گرفت و به عنوان باد موافقی قدرتمند آن را به جلو راند.

علاوه بر این، بانک‌های مرکزی همچنان در حال خریداری طلا هستند. بانک‌های بزرگ نیز همچنان پیش‌بینی خود از قیمت طلا برای سال آینده را افزایش می‌دهند. گزارش اخیر «شورای جهانی طلا» حاکی از آن است که ۴۳ درصد بانک‌های مرکزی طی ۱۲ ماه آتی، خود را بیشتر در معرض طلا قرار می‌دهند؛ به عبارت ساده‌تر، سفارش‌های خرید بیشتر و بیشتری در راه است.

لحظه جهش بعدی برای طلا، نرخ بهره است. طلا و نرخ بهره رابطه معکوس دارند. زمانی که نرخ بهره کاهش پیدا می‌کند، پول به سمت دارایی‌های طلایی غیر سودآور(در مقایسه با اوراق بهادار) روانه می‌شود. به همین دلیل کاهش نرخ بهره اینجا اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

بانک مرکزی آمریکا(فدرال رزرو) از دسامبر ۲۰۲۴ میلادی تاکنون نرخ بهره را بین ۴.۲۵ تا ۴.۵ درصد نگه داشته است. به دنبال تاثیر تعرفه‌ها بر تورم، زمزمه‌های کاهش نرخ بهره شروع شده است.

روند کاهش نرخ بهره احتمالا به زودی شروع می‌شود و نقطه آغاز آن نیز احتمالا در ماه سپتامبر (شهریور - مهر) خواهد بود و نرخ‌ها می‌توانند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ماه آتی، به اندازه ۲ تا سه درصد کاهش پیدا کنند. هر یک درصد کاهش نرخ بهره، بهای طلا را صعودی خواهد کرد و این در حالی است که سایر مولفه‌ها نیز یکنواخت باقی خواهند ماند.

مولفه دیگری که می‌تواند به بحران مالی شدیدتری دامن بزند، دلار است. شاخص دلار که عملکرد آن را برابر سبدی از ارزهای خارجی اندازه‌گیری می‌کند، بعد از سال‌ها به زیر ۱۰۰ کاهش یافته و امسال بیش از ۱۰ درصد افت قیمت داشته است.

اما چرا سقوط شاخص دلار به افزایش قیمت طلا منجر می‌شود؟ بله، تضعیف دلار به معنای تضعیف اقتصاد آمریکاست که متعاقبا به روانه‌شدن پول به سمت طلا به عنوان سرمایه امن در دوران عدم قطعیت منجر می‌شود. در چنین مواقعی، سرمایه‌گذاران علاقه‌ای به نگه داشتن دارایی‌های مبتنی بر دلار از جمله اوراق خزانه‌داری آمریکا ندارند.

اعتماد به اقتصاد آمریکا متزلزل می‌شود و زمانی که سرمایه‌گذاران درباره شرایط بزرگ‌ترین اقتصاد جهان نگران می‌شوند، تنها به «طلا ایمان می‌آورند»!

بانک‌آوآمریکا به‌تازگی پیش‌بینی کرده است که قیمت طلا تا سال آینده به چهار هزار دلار خواهد رسید و این به معنای افزایش حدود ۲۰ درصدی نسبت به سطوح فعلی آن است. اما چه چیز پیش‌بینی آنها را درباره طلا این اندازه جسورانه می‌کند؟

به نوشته بانک‌آوآمریکا، نه پرواز موشک‌ها بلکه این لایحه «بزرگ و زیبای» ترامپ است که می‌تواند به موضع مالی آمریکا ضربه شدیدی وارد کرده و دلار را به شدت تحت فشار قرار دهد.

آیا پایان طلا فرا رسیده است؟

به ادعای فایننشال‌اکسپرس، جهان هنوز از خطر خارج نشده است. پس از آتش‌بس بین اسرائیل و ایران، آسمان خاورمیانه باز شده اما جنگ بین روسیه و اوکراین همچنان قابل پیش‌بینی نیست و به طور کلی‌، شرایط ژئوپلیتیکی ملتهب و در نقطه جوش است.

شاید تعرفه‌ها، جنگ و اقتصاد نگرانی‌های فرعی باشند اما غفلت از طلا، می‌تواند حرکتی پرخطر باشد. کارشناسان بازار ضعف بیشتری را برای دلار و اوراق خزانه‌داری آمریکا متصور می‌شوند و رکود آمریکا هنوز گزینه روی میز است.

چه باید کرد؟

روند صعودی طلا نشانه‌هایی مبنی بر آرامش یا عقب‌نشینی احتمالی را نشان می‌دهند اما قطعا این روند متوقف نشده است. این امکان وجود دارد که فلز زرد در کوتاه‌مدت، ضعف، بازار خرسی و حتی اصلاحاتی را تجربه کند. تحلیلگران «سیتی‌بانک» بر این باورند که عقب‌نشینی طلا به مراتب محتمل‌تر است.

یک اخطار؛ طلا تاکنون بارها جهش پیدا کرده اما سقوط قیمت‌ها را نمی‌توان رد کرد. بنابراین، بهتر است درباره اندوخته‌های سبد سرمایه خود هوشمندانه عمل کنید. زمانی که جهان به شرایط عادی و اقتصادهای دنیا به ریل بازگردند و اقدام نظامی در کار نباشد، زمان خاموشی طلا فرا خواهد رسید؛ بنابراین به قول معروف «تا تنور داغ است، نان را بچسبانید»!