ثبت رکورد وفاق در فرهنگ رانندگی

کامران علمدهی - روزنامه‌نگار: داستان همدلی به صف‌های نانوایی و پمپ بنزین‌ها ختم نمی‌شد و این رفتار شایسته اجتماعی در همه جا از جمله فرهنگ ترافیکی آحاد جامعه نیز مشهود بود.

هر چند هنوز آمار و دیتای جامعی از میزان تصادفات رانندگی در شهرها و جاده‌ها در این ۱۲ روز خاص از سوی پلیس راهور منتشر نشده اما بررسی‌های میدانی و اظهارات بسیاری از افرادی که در این روزها راهی سفر شده بودند گویای آن است که رفتار موجه اجتماعی و همدلی در رانندگی اغلب رانندگان وجود داشته است.

علی زندی‌فر، مدیرکل راهداری و حمل ونقل جاده‌ای استان البرز اعلام کرده ۱۸ میلیون و۵۶۲ هزار و ۳۵۴ تردد در خرداد امسال در جاده‌های این استان ثبت شده و این استان به رغم حجم بالای ترافیک رتبه برتر کشور را در کاهش تصادفات جاده‌ای به خود اختصاص داده است. با توجه به حجم سفرها به شمال کشور در این ایام کاهش آمار تصادفات قابل توجه است. البته در سایر جاده‌های کشور نیز با چنین پدیده‌ای مواجه بودیم. بی تردید این مهم، می‌تواند مستلزم چند مؤلفه باشد؛ اول اینکه شاید برخی بر این باور بودند که وقتی در شرایط جنگ هستیم باید با احتیاط بیشتری رانندگی کنیم تا با کاهش ریسک تصادفات سفرهایمان را به سلامت به مقصد برسانیم.

مورد بعدی مربوط به فرهنگ نوعدوستی میان ایرانیان است به طوری که ترجیح می‌دهیم در مواقع اضطرار و حساس که خطری تهدیدمان می‌کند بیشتر مراقب یکدیگر باشیم و سومین مسأله هم البته ترافیک و حجم خودروها در جاده بود که امکان سرعت، مانور و بروز تخلف را به رانندگانی که توجهی به فرهنگ رانندگی نداشتند، نمی‌داد.
 
فرهنگ همدلی و مهربانی در رانندگی

دکتر علیرضا اسماعیلی، استاد دانشگاه تهران و رئیس اسبق پلیس راهور کشور در این باره به «ایران»، می‌گوید: «با توجه به اینکه هنوز آمار دقیقی از میزان تصادفات طی ۱۲ روز جنگ تحمیلی منتشر نشده اما بر اساس تجربه می‌توان به چند شاخص اشاره کرد؛ بیشترین تصادفات جاده‌ای در طول سال مربوط به استان‌های کرمان و خوزستان و جاده‌هایی است که اتوبان دارند و در جاده‌های منتهی به شمال کشور معمولاً آمار تصادفات پایین‌تر است. اما نکته‌ای که می‌توان بر اساس حدسیات آن را مورد ارزیابی قرار داد، آن است که در این ایام بحث سوخت خودروها معضلی بود که راننده‌ها خیلی به آن توجه داشتند و از سفرهای غیرضروری به‌خصوص در مقصد پرهیز می‌کردند.»

استادیار گروه ترافیک جاده‌ای دانشکده علوم پلیس در ادامه می‌افزاید: «موضوع بعدی برهم خوردن روال مرسوم به خاطر شرایط خاص است. در بسیاری از سفرها در آن ایام می‌بینیم که رانندگان در بیشتر مسیر به ناچار با ۵ تا ۱۰ کیلومتر سرعت حرکت می‌کردند و در چنین شرایطی اگر تصادفی هم رخ دهد، خیلی خسارت‌بار نیست و آمار تصادفات و مصدومان به طور چشمگیری کاهش پیدا می‌کند.»

وی در پاسخ به این سؤال که آیا همدلی در کاهش تصادفات می‌تواند تأثیرگذار باشد نیز تصریح می‌کند: «به طور قطع در شرایط خاصی مثل سیل، زلزله، انقلاب‌های سیاسی، جنگ و... مردم مهربان‌تر می‌شوند و سعی می‌کنند با کمک به یکدیگر زندگی آرام‌تری داشته باشند. همین رفتارها در رانندگی و میزان تصادفات و مصدومان سوانح رانندگی هم تأثیر محسوسی خواهد داشت. اگر شما به صف‌های خرید اقلام ضروری مثل نانوایی دقت کرده باشید در مواقع عادی بدون توجه به نفر بعدی هرکسی نان خودش را می‌گیرد اما در شرایطی مثل جنگ بسیاری سعی می‌کنند با مهربانی بیشتر نان کمتری بگیرند تا به نفرات بعدی هم نان برسد. در رانندگی هم همین رفتارها نمود پیدا می‌کند.»
 
رفتار قابل تقدیر رانندگان

سرهنگ فیروز کشیر، معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس پایتخت نیز در این باره به «ایران» می‌گوید: «در حال حاضر هنوز آمار مشخصی از میزان تصادفات در این ایام منتشر نشده اما به عنوان کسی که سال‌ها در این حوزه فعالیت می‌کنم به شخصه دیدم که رفتار رانندگان تا حد بسیار زیادی قابل تقدیر بود. همدلی و وفاق آنقدر محسوس بود که بارها شاهد بودم رانندگان تلاش می‌کردند با گذشت نسبت به دیگران سفرهایشان را به مقصد برسانند. بی شک تداوم این همدلی می‌تواند در فرهنگ رانندگی تأثیرگذار باشد.

رانندگان اگر همانند این ایام که اغلب به دنبال گذشت و رفتارهای کم خطر بودند رانندگی کنند قطعاً ما در آینده می‌توانیم شاهد کاهش چشمگیر تصادفات باشیم. ما در ایام جنگ تحمیلی ۱۲ روزه در تهران که تقریباً ترافیک کمتری داشت شاهد بودیم که بسیاری از رانندگان می‌توانستند با رانندگی پرمخاطره و سرعت بیشتری رانندگی کنند اما اغلب با رانندگی درست و احترام به حقوق سایر شهروندان رانندگی بهتری انجام دادند که این رفتار ستودنی بود.»