گل «طلایی» به اخبار جعلی

فاطمه اسکندری – گروه فضای مجازی و راستی‌آزمایی ایران آنلاین - در روزهای اخیر، متن مصاحبه‌ای منتسب به ژنرال کنت مکنزی، فرمانده سابق نیروهای آمریکا در خاورمیانه، در فضای مجازی و برخی رسانه‌های داخلی بازنشر شده است. این مصاحبه ادعاهایی گسترده درباره عملیات ترکیبی اسرائیل در ایران و همکاری کشورهای منطقه‌ای و ناتو مطرح می‌کند و حتی در صفحه دوم روزنامه «جمهوری اسلامی» در تاریخ ۱۷ تیرماه به چاپ رسیده است.

در همان روزها، سردار مرتضی طلایی نیز با حضور در استودیوی رسانه تصویری «آن» (وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی)، بخش‌هایی از همین مصاحبه را به‌عنوان بخشی از تحلیل خود مطرح کرد.

بخشی از این اظهارات، به‌ویژه آن‌جا که ادعا می‌شود نیروهای افغان برای اقدام علیه ایران آموزش دیده‌اند، به‌سرعت در شبکه‌های اجتماعی وایرال شد و بازتابی گسترده یافت.

بررسی اعتبار منابع و محتوای ادعاها

این در حالی است که ادعای برخی کانال‌ها و رسانه‌های داخلی برای نسبت دادن این مصاحبه به شبکه CNN از اساس فاقد شواهد است.

بررسی‌های دقیق و جست‌وجوی گسترده در پایگاه‌های خبری بین‌المللی، از جمله بررسی آرشیو در وب‌سایت رسمی شبکه خبریCNN، نشان می‌دهد که هیچ منبع رسمی و قابل استنادی وجود ندارد که این مصاحبه را منتشر کرده یا آن را تأیید کند. به عبارت دیگر مصاحبه‌ای که این روزها مبنای یک روایت امنیتی قرار گرفته، در واقع هرگز انجام نشده است.

در همین زمینه، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا) هم در گزارشی مستند تأکید کرده  که هیچ سند معتبری مبنی بر انجام چنین گفت‌وگویی میان ژنرال فرانک مکنزی و شبکه CNN یافت نشده است.

در واقع جدیدترین مصاحبه سی‌ان‌ان با ژنرال مک‌کنزی قبل از مصاحبه «آن» با سردار طلایی مربوط به ۹ بهمن ۱۴۰۲ و مربوط به تحلیل حمله پهپادی به پایگاه نظامی آمریکا در اردن، نقش گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت ایران در این واقعه و گزینه‌های احتمالی ایالات متحده برای پاسخ‌گویی بود.

مصاحبه‌های دیگر با محتواهای متفاوت

نگاهی به آرشیو رسمی رسانه‌های معتبر نشان می‌دهد که ژنرال مکنزی در بازه اخیر، تنها در چند گفت‌وگوی مشخص و مستند شرکت داشته که موضوعات آن‌ها با ادعاهای مطرح‌شده در نسخه جعلی مصاحبه تفاوت جدی دارد. این گفت‌وگوها به شرح زیر است:

منابع مستند و مصاحبه‌های واقعی ژنرال مکنزی در بازه اخیر هم به این شرح است که هیچ کدام اولا با سی.ان.ان. نبوده و ثانیا مطالب مندرج در آن مصاحبه جعلی در آن نیامده است:

تحلیل تحولات میان ایران و اسرائیل — CBS Mornings  بیست و سوم خرداد ۱۴۰۴

تحلیل تنش‌های ایران، اسرائیل و نقش آمریکا — Bloomberg بیست و هفتم خرداد ۱۴۰۴

حملات آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران — Face the Nation بیست و هشتم خرداد ۱۴۰۴

واکنش ایران به حملات آمریکا — The Takeout, CBS Newsبیست و نهم خرداد ۱۴۰۴

بررسی آتش‌بس ایران و اسرائیل و امنیت سایبری — Cyber Focus Podcast  سی خرداد ۱۴۰۴

ارزیابی خسارت تأسیسات هسته‌ای ایران — Bloomberg چهارم تیر ۱۴۰۴

استراتژی‌های سایبری و جنگ نامتقارن ایران — chat:CYBR Podcast ده تیر ۱۴۰۴

تحلیل حضور نظامی آمریکا و تهدیدات ایران — The Cipher Brief یازده  تیر ۱۴۰۴

پاس «طلایی» به فیک نیوزها

در این میان آنچه باعث تاسف است صرفاً نقل قول از  یک مصاحبه جعلی نیست؛ بلکه  طرح  چنین ادعایی  از سوی سردار طلایی است؛ کسی که سال‌ها در مسئولیت‌هایی چون فرماندهی پلیس تهران بزرگ و نمایندگی مجلس شورای اسلامی حضور داشته و انتظار می‌رود که به‌خوبی با حساسیت‌های امنیتی- سیاسی  آشنا باشد.  

البته این نقد به مجری و تهیه‌کنندگان این برنامه نیز وارد است که بدون اطلاع از فیک‌نیوزها، تذکر لازم را روی آنتن به سردار طلایی نداده‌اند.