پویش ملی «غرق نشویم»؛ از آموزش چهره‌به‌چهره تا استقرار امدادگران

مهسا قوی قلب - گروه ایران زمین: به گفته عباس سوناز، رئیس جمعیت هلال احمر بندر انزلی، اجرای پویش ملی «غرق نشویم» از سوی جمعیت هلال احمر یکی از مهم‌ترین اقدامات سال‌جاری در این راستا به شمار می‌آید؛ پویشی که از ابتدای تابستان با پوشش امدادی گسترده، آموزش‌های همگانی و مشارکت بین‌بخشی، موفق شده تا امروز آمار غریق را در این شهر به صفر برساند.

عباس سوناز با اشاره به اینکه فعالیت‌های امدادی در بندر انزلی از اول فصل گرما در قالب طرح سالم‌سازی سواحل آغاز شده، می‌گوید: «بسیاری از افراد تصور می‌کنند چون شنا کردن در استخر را بلد هستند هیچ وقت در دریا هم غرق نمی‌شوند، این تصور کاملاً اشتباه است چون دریا امواج کشنده‌ای دارد که فرد را به سمت خلاف ساحل می‌کشاند و حتی با شنا کردن هم نمی‌توان از آنها خلاص شد. چه بسا بسیاری از غریق‌ها با همین تصور غلط شنا بلد بودن و ورزشکار بودن در دام امواج کشنده می‌افتند. ما روزانه یک دستگاه آمبولانس به همراه امدادگران مرد و خانم در محدوده ساحلی مستقر داریم که به صورت مستمر خدمات امدادی را ارائه می‌دهند. این تیم‌ها از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب در محل حضور دارند و در صورت نیاز، آماده مداخله فوری هستند.»

 علاوه براین، آمبولانس سیار هلال احمر به شکل گشت در نقاط خطرآفرین خارج از محدوده طرح‌های سالم‌سازی نیز حضور دارد و با هدف پیشگیری از حوادث، با گشتزنی، هشدارهای ایمنی را به مراجعه‌کنندگان ارائه می‌دهد. سوناز می‌گوید: «ما مناطق خطرآفرین را هم از هفتم خرداد تحت پوشش قرار دادیم. مناطقی که اگرچه خارج از محدوده طرح رسمی هستند، اما برخی گردشگران به دلایل مختلف به آن‌ مکان‌ها مراجعه می‌کنند. در این نقاط نیز امدادگران ما حضور دارند تا هشدارهای لازم را به مردم بدهند. مردمی که با هدف سفر و با حال خوب به شمال کشور مسافرت می‌کنند باید با حال خوب بازگردند، با گوش کردن به توصیه‌های تلاشگران هلال احمر همه مسافران می‌توانند به سلامتی و با همان حال خوبی که آمدند به شهرهای محل زندگی خود بازگردند.»
 
آموزش چهره‌به‌چهره؛ سنگ بنای فرهنگ‌سازی ایمنی

 یکی از محورهای مهم پویش «غرق نشویم»، آموزش چهره‌به‌چهره به گردشگران است. سوناز توضیح می‌دهد: «ما مربیان مختلفی داریم که در موضوعات مهمی مثل نجات غریق، گرمازدگی، فشار خون، احیای قلبی و دیگر موارد اورژانسی به مردم آموزش می‌دهند. این آموزش‌ها در محل اجرای طرح‌های سالم‌سازی به صورت مستقیم به مراجعان ارائه می‌شود و تأثیر آن بسیار محسوس است.»

 او با تأکید بر اینکه بسیاری از مردم از این آموزش‌ها استقبال می‌کنند، می‌گوید: «وقتی مربی ما به سمت خانواده‌ها می‌رود و درباره نکات ایمنی صحبت می‌کند، مشاهده می‌کنیم که افراد با دقت گوش می‌دهند، سؤال می‌پرسند و نکات را یادداشت می‌کنند. این نشان می‌دهد مسیر ما در ارتقای فرهنگ ایمنی درستی بوده است و مردم هم به امدادگران ما اعتماد دارند.»
 
مردم، همیاران امدادگران در ساحل

سوناز معتقد است که طرح‌های پیشگیرانه زمانی موفق هستند که مردم نیز مشارکت داشته باشند. به گفته او، فرهنگ‌سازی در سال‌های اخیر باعث شده که گردشگران بیشتری به توصیه‌های امدادگران و مأموران نجات غریق توجه کنند. او می‌گوید: «اکثریت افرادی که به مناطق خطر آفرین می‌روند، وقتی تذکر امدادگران را می‌شنوند که شنا در طرح سالم‌سازی انجام شود، معمولاً توجه می‌کنند. چون امکانات آنجا بیشتر است؛ از جمله سرویس بهداشتی، دوش حمام، سایه‌بان و سایر تسهیلات.»

او ادامه می‌دهد: «از طرفی، مردم ما به امدادگرها به‌عنوان افراد معتمد نگاه می‌کنند. همین اعتماد عمومی باعث شده هشدارها جدی گرفته شود و حوادث تا حد زیادی کاهش پیدا کند. آمار امسال تا این لحظه و حتی سال گذشته هم نشان می‌دهد که بندر انزلی فاقد موردی از غریق بوده و این افتخار بزرگی برای همه عوامل امدادی، نجات غریق، پلیس ساحلی و سایر دستگاه‌های دخیل است.»
 
از انزلی تا دیگر سواحل؛ الگویی قابل تعمیم

موفقیت پویش ملی «غرق نشویم» در انزلی می‌تواند به عنوان الگویی برای سایر شهرهای ساحلی کشور مطرح شود. آموزش‌های مستمر، حضور میدانی تیم‌های امدادی، اطلاع‌رسانی به‌موقع و همچنین ترویج فرهنگ استفاده از طرح‌های سالم‌سازی، نقش مهمی در ایمنی گردشگران و کاهش خطرات دریا دارد.

سوناز با آرزوی سلامتی برای همه مسافران و خانواده‌ها می‌گوید: «امیدوارم همه کسانی که به ساحل می‌آیند، با شادی وارد شوند و با شادی هم برگردند. اگر مردم فقط چند دقیقه به هشدارها توجه کنند، می‌توانند از وقوع حوادث تلخ جلوگیری کنند. دریا زیبایی خودش را دارد، اما بی‌احتیاطی می‌تواند لحظه‌ای شاد را به فاجعه تبدیل کند. این پویش برای همین طراحی شده تا یادآوری کند که جان آدم‌ها از هر چیز مهم‌تر است.» 

تیم‌های سحر در نواحی ساحلی شمال فعال هستند

 محسن صبربخش، مسئول جوانان جمعیت هلال احمر شهرستان بندر انزلی نیز از اجرای طرح نوین «تیم سحر» در سواحل این شهرستان خبر و توضیح می‌دهد:«پیش از ورود مسافران به دریا، اعضای تیم سحر در سواحل مستقر شده و نکات حیاتی شامل مناطق ایمن و غیرایمن شنا، وضعیت آلودگی آب و روش صحیح شناگری را آموزش می‌دهند.»

به گفته او، با بازی‌های ساختاریافته، همزمان روحیه شادابی را در کودکان حفظ می‌کنیم و مفاهیم ایمنی مانند شناسایی مناطق آلوده یا خطرناک را به آنها می‌آموزیم.

صبربخش اضافه می‌کند: «در صورت بروز حادثه، تیم سحر اولین گروه امداد روانی حاضر در محل است و بلافاصله با بازماندگان (اعم از کودک و بزرگسال) برای کاهش اضطراب و ایجاد آرامش مداخله می‌کند. این تیم با ساختار درختی شامل یک فرمانده اصلی، سه مدیر تیم و واحدهای تخصصی مانند حمایت روانی و مستندسازی فعالیت می‌کند تا پوشش کاملی از پیشگیری تا مدیریت پسا حادثه داشته باشیم. هدف نهایی ما تبدیل تجربه ساحلی مسافران به رویدادی ایمن و خاطره‌انگیز با تمرکز بر پیشگیری هوشمندانه و مدیریت بحران روانی است.»