بهبود صنعت خودرو در گرو اجرای درست خصوصی‌سازی
اصلاح ساختار مالی، شفافیت، جذب نقدینگی پایدار و بهبود کیفیت از مزیت های خصوصی سازی است
یاسمن صادق شیرازی_ گروه خودرو: خصوصی‌سازی در صنعت خودروی ایران همواره موضوعی چالش‌برانگیز بوده است. با این حال، خصوصی‌سازی سهام سایپا، به‌ویژه عرضه «سهام تودلی»، فرصتی کم‌نظیر و استراتژیک برای بهبود ساختار مالی، افزایش شفافیت و جذب نقدینگی پایدار در این خودروساز بزرگ کشور محسوب می‌شود. خصوصی‌سازی وعده‌ای است که برای کم کردن بار مسئولیت‌های دولت داده شده و تا حدودی نیز این موضوع محقق شده است. اگر خصوصی‌سازی سهام سایپا هم به نتیجه برسد در عمل خصوصی‌سازی در صنعت خودرو به سرانجام رسیده است.
سهم تودلی؛ مزیتی منحصربه‌فرد برای سهام سایپا
عبدالله بابایی، کارشناس صنعت خودرو درباره روند خصوصی‌سازی سایپا به «ایران» می‌گوید: «یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد سهام سایپا، نوع سهامی است که به آن «سهام تودلی» گفته می‌شود. این سهام به گونه‌ای طراحی شده که وقتی سهامدار جدید اقدام به خرید می‌کند، پول وارد سیستم شرکت می‌شود و از آن خارج نمی‌شود. به عبارت دیگر، نقدینگی به طور مستقیم وارد شرکت شده و در چرخه مالی آن باقی می‌ماند. این موضوع، به‌خصوص در شرایطی که بخش قابل‌توجهی از واگذاری‌ها به صورت اقساطی انجام شده و نقدینگی به طور کامل وارد شرکت نشده، اهمیت دوچندان پیدا می‌کند. ورود نقدینگی به صورت نقدی، امکان اصلاح ساختار مالی و افزایش سرمایه را فراهم می‌کند که خود، پایه‌ای برای خروج شرکت از زیان انباشته و بهبود عملکرد مالی است.»
اصلاح ساختار مالی و خروج از شمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت
به گفته این کارشناس صنعت خودرو؛ ورود نقدینگی به شرکت سایپا، تأمین منابع مالی لازم برای اصلاح ساختار و افزایش سرمایه را ممکن می‌سازد. این اصلاح ساختار مالی به معنای کاهش زیان انباشته و در نتیجه خارج شدن شرکت از شمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت است؛ ماده‌ای که شرکت‌های زیان‌ده را تحت فشار قرار داده و محدودیت‌های قانونی سنگینی برای آنها ایجاد می‌کند. خروج از این وضعیت علاوه بر بهبود وضعیت مالی سایپا، امکان اتخاذ تصمیمات راهبردی و سرمایه‌گذاری در توسعه محصول و فناوری را فراهم کرده و به خودروساز کمک می‌کند تا بهتر بتواند با چالش‌های بازار مقابله کند.
رعایت الزامات حاکمیت شرکتی و افزایش شفافیت
کارشناسان حوزه بورس، خودرو و اقتصاد معتقدند، خصوصی‌سازی صنعت خودرو اگر به طور کامل و دقیق اجرا شود، موجب حل بسیاری از مشکلات حوزه خودرو خواهد بود. بابایی در این باره نیز تأکید می‌کند: «یکی دیگر از مزایای واگذاری سهام سایپا، رعایت دقیق الزامات حاکمیت شرکتی است. طبق قوانین بورس، شرکت‌های زیرمجموعه نمی‌توانند سهام شرکت مادر را خریداری کنند؛ این قانون موجب می‌شود ساختار مالکیتی شرکت شفاف‌تر و سالم‌تر باشد و از تضاد منافع جلوگیری شود. افزایش شفافیت در ساختار مالکیتی و مالی شرکت، اعتماد سهامداران و سرمایه‌گذاران را جلب می‌کند. این موضوع به نوبه خود زمینه ورود سرمایه‌های جدید و پایدار را فراهم کرده و مسیر توسعه و رونق تولید را هموار می‌سازد.»
نقدینگی پایدار و تأثیر آن بر چرخه تولید
چند روز قبل، آرش محبی‌نژاد، دبیر انجمن قطعه‌سازان خودرو در برنامه «میز اقتصاد» درباره رقم عجیب بدهی خودروسازان به قطعه‌سازان گفت: «کل مطالبات زنجیره تأمین از همه خودروسازان داخلی به عدد بی‌سابقه ۱۷۰ هزار میلیارد تومان رسیده است؛ در حالی‌که بدهی جاری ایران‌خودرو و سایپا به تنهایی بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان است که ۱۳۰ هزار میلیارد تومان آن به زنجیره تأمین اختصاص دارد.» محبی‌نژاد با اشاره به زیان انباشته ۲۹۰ هزار میلیارد تومانی دو خودروساز بزرگ کشور تأکید کرد: «زنجیره تأمین توان ادامه فعالیت با این وضعیت را ندارد.» این وضعیت روابط قطعه‌سازان و خودروسازان است. حالا اگر روند خصوصی‌سازی سایپا تسریع شود آیا باز هم شاهد این رقم بدهی کلان خواهیم بود؟
عبدالله بابایی، کارشناس صنعت خودرو در این باره می‌گوید: «ورود نقدینگی پایدار و عدم خروج آن، عامل کلیدی در افزایش ظرفیت مالی یک شرکت محسوب می‌شود. این نقدینگی به کاهش بدهی‌های بانکی و هزینه‌های مالی که معمولاً ۱۰ تا ۱۵ درصد قیمت تمام‌شده هر خودرو را تشکیل می‌دهند، کمک می‌کند. پرداخت بموقع بدهی‌ها با نقدینگی جدید از افزایش بهره‌های اضافی جلوگیری کرده و هزینه تمام‌شده محصولات را کاهش می‌دهد. همچنین، نقدینگی کافی موجب بهبود روابط مالی با قطعه‌سازان می‌شود. پرداخت بموقع به تأمین‌کنندگان، باعث می‌شود قطعه‌سازان توان چانه‌زنی بهتری در قیمت و کیفیت داشته باشند که این موضوع به‌طور مستقیم بر ارتقای کیفیت نهایی خودروها تأثیرگذار است.»
توسعه محصول و نوآوری؛ حلقه مفقوده صنعت خودرو
بابایی تأکید می‌کند: «یکی از چالش‌های اساسی خودروسازی ایران، ناتوانی در توسعه محصولات جدید و ورود به فناوری‌های نوین است. ورود سرمایه و نقدینگی به سایپا، امکان سرمایه‌گذاری در پروژه‌های توسعه محصول و نوآوری فناورانه را فراهم می‌کند. این امر به افزایش رقابت‌پذیری و پاسخگویی به نیازهای بازار کمک کرده و زمینه‌ساز ارتقای سطح کیفی محصولات خواهد بود. از دیگر مزایای مهم خصوصی‌سازی و ورود نقدینگی، توان خرید نقدی مواد اولیه و قطعات از بورس کالا و تأمین‌کنندگان است. پرداخت نقدی به تأمین‌کنندگان، امکان خرید با قیمت پایین‌تر و دسترسی سریع‌تر به مواد اولیه را فراهم می‌کند که این امر باعث کاهش قیمت تمام‌شده محصولات و بهبود نقدینگی شرکت می‌شود.»
خصوصی‌سازی واقعی و اصولی
این کارشناس صنعت خودرو، اجرای درست خصوصی‌سازی را راه‌حل اساسی بهبود خودروسازان می‌داند. او تأکید می‌کند: «خصوصی‌سازی واقعی و اصولی سهام سایپا، نه‌تنها به نفع خود شرکت و صنعت خودروست، بلکه مصرف‌کننده نهایی نیز از مزایای آن بهره‌مند خواهد شد. اصلاح ساختار مالی، افزایش شفافیت، ورود نقدینگی پایدار، بهبود کیفیت و توسعه محصولات جدید، همه در یک چرخه مثبت، صنعت خودرو را به سمت رونق و پایداری هدایت می‌کنند. از سوی دیگر، این اقدام گامی مؤثر در جهت کاهش وابستگی دولت به صنعت خودرو و افزایش نقش بخش خصوصی است که در بلندمدت باعث افزایش بهره‌وری و ارتقای استانداردهای تولید خواهد شد. بنابراین، باید فرصت خصوصی‌سازی سهام سایپا به شکل جدی و با برنامه‌ریزی دقیق پیگیری شود تا بتواند به نقطه‌عطفی در تاریخ صنعت خودروی کشور تبدیل شود.»
انتهای پیام/