اثر عفو معیاری بر سرمایه اجتماعی

ایران آنلاین:  به مناسبت هفدهم ربیع‌الاول سالروز میلاد حضرت محمد مصطفی (ص) و حضرت امام صادق (ع) رهبر انقلاب اسلامی با درخواست رئیس قوه قضاییه برای عفو و تخفیف مجازات جمعی از محکومان دادگاه‌ها موافقت کردند.

در همین رابطه علیرضا شریفی یزدی جامعه‌شناس و روانشناس اجتماعی، این عفو را نشانه رأفت نظام نسبت به کل جامعه عنوان کرد و اظهار داشت: این اقدام ضمن ایجاد فرصت جبران خطا برای محکومان مشمول این عفو موجب کاهش جمعیت کیفری خواهد شد.

وی با تاکید بر اینکه حرکت در جهت کاهش تعداد زندانیان به قوام خانواده کمک خواهد کرد، اظهار کرد: خانواده افراد زندانی اکثراً دچار تشتت در ابعاد اقتصادی، روانی و عاطفی و به لحاظ اجتماعی نیز از جامعه طرد می‌شوند، لذا هرچه بتوان روش‌های جایگزین حبس و چنین سازوکارهایی را تقویت کرد هم قوه قضاییه بروز و مدرن‌تر خواهد بود و هم میزان امیدواری در سطح جامعه افزایش می‌یابد.

شریفی یزدی با بیان اینکه مجازات مجرمان با هدف انتقام از آنان صورت نمی‌گیرد، اذعان داشت: مجازات‌هایی که برای مجرمان در نظر گرفته می‌شود عمدتاً برای تنبه، آگاه‌سازی و پیشگیری از تکرار رفتارهای نابه‌هنجار است لذا عفو معیاری می‌تواند فرصت جبران خطا را حداقل برای افرادی که پشیمان، آگاه و تنبیه (تنبیه به معنی بیداری و آگاهی) شدند فراهم ساخته و امید را در جامعه را افزایش دهد.

این جامعه‌شناس افزود: متاسفانه جمعیت زندانیان ما زیاد است و این جمعیت را باید به هر شکلی با تعیین مجازات‌های جایگزین حبس کاهش داد که به اعتقاد بنده قوه قضاییه در سال‌های اخیر در این زمینه فعالیت خیلی خوب و موفقیت آمیزی داشته است.

شریفی یزدی اذعان داشت: در نظر گرفتن مساله عفو معیاری برای محکومان امنیتی مشمول این عفو در شرایط فعلی به شعار دولت در بحث وفاق و اتحاد ملی کمک خواهد کرد و یک حرکت بسیار مطلوب و مورد نیاز در شرایط فعلی کشور ما است.

این مردم‌شناس اجتماعی با بیان اینکه یک جامعه غنی و پویا جامعه‌ای است که بتواند از تهدیدها، فرصت و از شکست‌ها پیروزی بسازد گفت: در جریان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه یک فرصت ایجاد شد و آن این بود که تقریباً همه مردم علیه این تجاوز کنار هم قرار گرفتند. ما توانستیم این تهدید را تبدیل به فرصت کنیم و هم اکنون نیز باید این فرصت را حفظ کنیم؛ عفو معیاری برای کسانی که تحت عنوان زندانیان امنیتی از آنان یاد می‌شود اما گروه‌های سیاسی و بخشی از جامعه آن‌ها را امنیتی نمی‌بینند و سیاسی می‌دانند خیلی به بحث همبستگی درونی جامعه کمک خواهد کرد.

وی ادامه داد: در مقابل هجمه سنگین دشمنان که هر روز یک ترفندی برای جامعه ما در نظر می‌گیرند، رمز موفقیت ما همبستگی درونی و افزایش مقاومت برای عبور از این فضا است که ان‌شاءالله بتوانیم با سربلندی این چالش‌ها را هم پشت سر بگذاریم.

وی اظهار داشت: عفو معیاری به شدت به افزایش چسبندگی داخلی، افزایش همبستگی درونی و بالا رفتن سرمایه اجتماعی کمک خواهد کرد و ان‌شاءالله خروجی آن این باشد که جامعه بتواند در مقابل چالش‌ها راحت‌تر مقاومت کرده و از آن عبور کند.