در نشست خبری هشتمین دوسالانه خوشنویسی مطرح شد؛
انتقاد از برگزاری جشنواره‌های خوشنویسی در کشورهای همسایه/۲بخش جدید در دوسالانه
مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتقاد از برگزاری جشنواره‌های خوشنویسی در کشورهای همسایه گفت: در بعضی از این جشنواره‌ها اشتباهاتی بود که در بلندمدت می‌تواند به ضرر خوشنویسی زبان فارسی باشد. ایران به عنوان محور خوشنویسی باید در این حوزه نقش‌آفرین باشد.
ایران آنلاین: نشست خبری هشتمین دوسالانه ملی خوشنویسی ایران سه‌شنبه (هشتم مهرماه) با حضور آیدین مهدیزاده مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس شورا، علی هوشمند دبیر دوسالانه، مجتبی ملک‌زاده، علیرضا بخشی، علی اشرف صندوق‌آبادی، میرحیدر موسوی، احمد عبدالرضایی و جعفر واحدی جمعی از اعضای شورای سیاستگذاری در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
به گزارش ایرنا، مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس شورای هشتمین دوسالانه ملی خوشنویسی ایران در این نشست با اشاره به اهمیت این دوسالانه اظهار داشت: دوسالانه خوشنویسی، تنها یک رویداد ساده نیست و بیش از سایر دوسالانه‌ها و رویدادهای هنری از لحاظ ارزش‌های فرهنگی و هنری ایران زمین قابل توجه است، دوسالانه خوشنویسی یکی از منظم‌ترین رویدادهای هنری سال‌های اخیر است.
وی گفت: خوشحالیم که امسال علاوه بر همراهی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین، از حضور اساتید برجسته و بنام خوشنویسی در شورای سیاستگذاری بهره‌مند هستیم؛ استادانی که نقش آنان برای جهت‌دهی به این هنر بی‌بدیل بسیار تعیین‌کننده است. تأکید کردیم که شورای سیاستگذاری دوسالانه خوشنویسی نباید صرفاً محدود به جشنواره باشد بلکه باید درباره بسیاری از مسائل مرتبط و آسیب‌ها از نظرات اساتید بهره‌مند شویم.
برگزاری جشنواره‌های خوشنویسی در کشورهای همسایه
مهدیزاده با انتقاد از برگزاری جشنواره‌های خوشنویسی در کشورهای همسایه افزود: در طول ۱۰ سال گذشته، جشنواره‌های بسیاری در کشورهای همسایه، به ویژه در حوزه خوشنویسی، برگزار شده‌اند؛ بعضی از آنها کیفیت بسیار بالایی داشتند و بعضی با اشتباهاتی مواجه بودند که در بلندمدت می‌تواند به ضرر خوشنویسی زبان فارسی و حتی زبان عربی باشد. ایران به عنوان محور خوشنویسی، با بیش از ۲۰ نوع خط در حوزه جهانی، باید نقش‌آفرینی کند و از حالت انفعال خارج شود.
مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: خوشبختانه کشورهای همسایه به نقش و جایگاه ایران در حوزه خوشنویسی واقف هستند و در این رویدادها و جشنواره‌ها، استادان خوشنویسی ایران را به عنوان داور یا مهمان شرکت‌کننده دعوت می‌کنند. برخی از هنرمندان خوشنویس نیز به دلیل جوایز بالا و مناسب این جشنواره‌ها، جذب آنها می‌شوند اما لطافت خط فارسی که در برخی موارد مشترک با زبان عربی به کار می‌رود، مثال‌زدنی و کم‌نظیر است. بر ما واجب است که این هنر را حفظ و منتقل کنیم.
مهدیزاده اظهارداشت: بخش‌هایی از فراخوان دوسالانه که در جریان است که متناسب با همین هدف طراحی شده است، از شورای سیاستگذاری می‌خواهیم صرف نظر از جشنواره، نشست‌های منظمی برای طراحی راهکار و مسیر داشته باشند تا هر ساله هنرمندان خوشنویسی ایران را در قله جهانی ببینیم.
وی گفت: خوشبختانه قزوین به عنوان پایتخت خوشنویسی، میزبان مؤثری برای جمع‌آوری طرح‌ها، پژوهش‌ها و برنامه‌ها بوده است. پس از این نیز امیدواریم نقش‌آفرینی بیشتری در این حوزه داشته باشد، دوسالانه خوشنویسی بدون حضور و همکاری سازمان‌ها و افراد مختلف از جمله انجمن‌های خطوط قرآنی، معاونت قرآن، معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداری و استانداری قزوین، تهران و استان‌های دیگر و سایر نهادها، ممکن نیست.امیدواریم جشنواره‌ای برگزار کنیم که تک‌تک فعالان این حوزه در آن نقش داشته باشند و حضور پیدا کنند.
مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره برگزاری دوسالانه خوشنویسی به صورت بین‌المللی بیان کرد: با توجه به تغییرات و نوسانات منطقه نتوانستیم این رویداد را امسال به صورت بین‌المللی برگزار کنیم. بین‌المللی شدن یک رویداد هنری تنها به دعوت از یک هنرمند و استاد بین‌المللی محدود نمی‌شود بلکه ساز و کار خاصی دارد. با این وجود امسال نشست‌های آموزشی و پژوهشی با حضور کارشناسان و اساتید کشورهای منطقه برنامه‌ریزی شده است. همچنین برای معرفی هنرمندان به رویدادهای منطقه تمهیداتی در نظر گرفتیم و تاکنون درخواست‌هایی هم ارسال شده که بعد از جشنواره اقداماتی در این حوزه انجام خواهد شد.
مهدیزاده گفت: دوسالانه خوشنویسی را به عنوان یک بانک اطلاعاتی از استعدادهای جوان می‌دانیم و اختتامیه برای چنین رویدادهایی مطرح نیست، فعالیت آن بعد از اختتامیه ادامه خواهد داشت و آسیب‌شناسی‌هایی در این حوزه صورت می‌گیرد، به عنوان مثال هیچ نگارخانه تخصصی در حوزه خوشنویسی وجود ندارد، در صورتی که خوشنویسی آبشخور هنرهای نوین است و باید مورد توجه قرار بگیرد اما به آن توجه نشده است.
تغییرات در هشتمین دوسالانه خوشنویسی
دبیر هشتمین دوسالانه ملی خوشنویسی ایران نیز در این نشست با اشاره به اهمیت هنر خوشنویسی اظهارداشت: تقریبا همه ما در مطالعات دانشگاهی یا مطالعات متفرقه، با موضوع‌ها و مفاهیمی همچون انقلاب صنعتی مواجه شدیم. انقلاب صنعتی انفجار عظیمی در حوزه علم و دانش بود اما شاید کمتر به این نکته توجه کرده‌ایم؛ این محصول، نتیجه انقلاب بزرگ‌تری به نام مستندسازی علم بود که این امر با اختراع خط امکانپذیر نمی‌شد.
علی هوشمند گفت: حدود ۵ هزار سال قبل از میلاد (به روایتی ۷۲۵ سال قبل از میلاد)، نیاکان بشر خط را اختراع کردند و نخستین ثبت و ضبط دانش و معارف بشری شکل گرفت. از آن زمان، خط سبب پیشرفت روزافزون دانش شد اما خودش نیز بی‌بهره نماند؛ خط هم مانند سایر پدیده‌های بشری، تغییراتی داشت و جلا پیدا کرد و تا امروز به دست ما رسیده است.
وی افزود: با احترام نسبت به همه خطوط در جهان هستی، اگر به آثار ایرانی در نستعلیق، نقاشی‌خط یا سیاه‌مشق‌های ما نگاه کنیم، می‌بینیم که گاه یک فرد خارجی، فارغ از ارتباط مفهومی با متن، به دلیل زیبایی بصری و ریتم هنری آن را می‌پسندد و خریداری می‌کند. این موضوع نتیجه جایگاه ارزشمند هنر ایرانی است.
هوشمند با اشاره به تغییرات هشتمین دوسالانه خوشنویسی بیان کرد: امسال شانزدهمین سال برگزاری جشنواره محسوب می‌شود و هر ساله رو به کمال بوده، هر چند به دلیل محدودیت‌های مالی، تغییرات تاریخی، رخدادهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دچار کمبودهایی هم شده است، امسال دوسالانه خوشنویسی را به یاد استاد سید علی‌اکبر گلستانه برگزار می‌کنیم؛ هر دوره، یاد یکی از استادان اثرگذار در خوشنویسی ایرانی را گرامی داشته‌ایم.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین اظهارداشت: در این دوره، «خط تعلیق» که یک خط ایرانی کهن است، هویت ایرانی دارد، به تازگی با اقبال مواجه شده، در بخش رقابتی حضور دارد. خوشنویسی‌های نوین نیز به این دوسالانه افزوده شده است؛ آثاری که براساس تغییر ریتم زندگی ایرانی و سلیقه نسل‌های مختلف شکل گرفته‌اند و اغلب توسط پیشگامان این هنر مورد تأیید هستند. همچنین امسال توجه جدی به پژوهش در خوشنویسی صورت گرفته که این حوزه شامل پژوهش بنیادی و کاربردی خواهد بود و جنبه رقابتی نیز دارد. امیدواریم با آغاز بخش پژوهش در هشتمین دوسالانه خوشنویسی، کمبودهای دوره‌های قبل جبران شود.
وی گفت: فراخوان دوسالانه پیش از این منتشر شده، دریافت آثار تا ۱۵ آبان‌ماه ادامه دارد و در صورت نیاز، ممکن است ۱۰ روز دیگر تمدید شود تا تعداد و کیفیت آثار بیشتر شود. هدف ما میزبانی همه خوشنویسان ایران و جهان در قزوین؛ پایتخت خوشنویسی است و امیدواریم میزبان خوبی برای این دوسالانه باشیم.
هوشمند افزود: همچنین در این دوره، برای نخستین‌بار شرایطی را فراهم کردیم تا هنرمندان قیمت‌گذاری اولیه آثار خود را انجام دهند تا صرفاً نمایشگاه نباشد و به فروش اثر نیز توجه شود. این یعنی توجه به اقتصاد هنر که یکی از حلقه‌های مفقوده بسیاری از رشته‌های هنری است. وظیفه ما ایجاد بستر دیده‌شدن، گردش و مولدسازی اقتصادی آثار است. امسال جایزه ویژه بانوان خوشنویس هم در نظر گرفته شده است.
نبود سند جامع خوشنویسی
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین با اشاره به نبود سند جامع خوشنویسی اظهارداشت: اخیراً در جلسه‌ای که با کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی داشتیم، بر این موضوع تأکید کردیم که هنوز سند جامع خوشنویسی ایران وجود ندارد و باید تدوین این سند مورد توجه قرار گیرد، خوشنویسی نه تنها در ایران اسلامی بلکه در ایران فرهنگی مهم است. این هنر ایرانی باید به عنوان یکی از مدیوم‌های ارتباطی و هویت‌ساز، جایگاه خود را در سطح ملی و منطقه‌ای تثبیت کند.
هوشمند بیان کرد: در این راستا، ایجاد موزه دائمی خوشنویسی در قزوین در دستور کار قرار گرفته و طرح آن در شورای برنامه‌ریزی استان مطرح شده است. همچنین برگزاری این دوسالانه باید در طراحی مبلمان شهری و فضای عمومی شهر نیز اثرگذار باشد.
علی‌اشرف صندوق‌آبادی عضو شورای سیاستگذاری هشتمین دوسالانه خوشنویسی نیز در این نشست، سخنانی را درباره چگونگی برگزاری دوسالانه و چگونگی حضور «خط تعلیق» در این رویداد مطرح کرد و گفت: ۶۰۰ هنرمند از انجمن خوشنویسان درجه استادی دریافت کردند که یکی از ویژگی‌ها برای این درجه داشتن حداقل ۳۵ سال است، درباره شرکت‌کنندگان جوان در دوسالانه خوشنویسی باید تعریف کنیم که موضوع جوان از نظر سنی مطرح است یا سابقه، برای ارزیابی آثار، آثاری که دارای کیفیت بالا هستند را گزینش می‌کنیم که این آثار قابلیت عرضه و فروش در حراج‌های هنری را دارند.
میرحیدر موسوی عضو دیگر شورای سیاستگذاری هشتمین دوسالانه خوشنویسی نیز در این نشست درباره میزبان هنرمندن نقاشی خط در این رویداد اظهارداشت: در دوره ششم دوسالانه، از رشته نقاشی‌خط میزبانی کردیم اما با انتقادهای بسیاری به خصوص هنرمندان نقاشی‌خط مواجه شدیم که این هنر باید در رویداد مجزا برگزار شود. امسال در نشست‌های پژوهشی به موضوع نقاشی‌خط توجه می‌کنیم. با توجه به تعداد هنرمندان قابل توجه در حوزه نقاشی‌خط، درخواست می‌کنیم که رویداد جداگانه‌ای در این حوزه برگزار شود.
موسوی گفت: ۶۳ درصد خوشنویسان بانوان هستند. کیفیت آثار در ارزیابی آثار مهم است. همچنان دوسالانه براساس عدالت داوری شده است و جنسیت مطرح نیست.
پوستر هشتمین دوسالانه ملی خوشنویسی ایران در پایان این نشست رونمایی شد.
به گزارش ایرنا، فراخوان هشتمین دوسالانه ملی خوشنویسی ایران مردادماه امسال با هدف ارج نهادن به مقام شامخ پیشکسوتان خوشنویسی، شناسایی استعدادهای برتر، تقویت جایگاه هنر خوشنویسی در سطح ملی و فراهم ساختن بستری برای تبادل تجارب میان استادان و هنرمندان جوان منتشر شد.
این دوسالانه به همت انجمن خوشنویسان ایران و قزوین و با حمایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین، مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مؤسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر، استانداری قزوین، سازمان برنامه و بودجه استان، شهرداری و شورای اسلامی شهر قزوین پاییز امسال در این شهر برگزار می‌شود
بخش رقابتی این دوسالانه با محور آزاد و با یادبود استاد سیدعلی‌اکبر گلستانه در ۶ گرایش نستعلیق، شکسته‌نستعلیق، ثلث، نسخ، تعلیق و خوشنویسی نوین برگزار می‌شود و موضوعات پیشنهادی آثار شامل آیات، احادیث، اشعار فاخر فارسی و مفاهیمی نظیر هویت، اقتدار ملی، امید و پیشرفت است.
داوری آثار در دو مرحله غیرحضوری و حضوری صورت می‌گیرد و هنرمندان می‌توانند در هر گرایش فقط یک اثر و در خوشنویسی نوین حداکثر سه اثر ارائه دهند. تمام آثار باید در بازه سال‌های ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۴ خلق شده باشند و در هیچ جشنواره‌ای حائز رتبه نشده باشند. مهلت ارسال فایل آثار به نشانی اینترنتی دوسالانه تا ۱۵ آبان‌ماه ۱۴۰۴ تعیین شده است.
شورای سیاستگذاری هشتمین دوسالانه با ریاست آیدین مهدیزاده مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیری علی هوشمند مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین و با حضور اعضا؛ مجتبی ملک‌زاده، علی‌اشرف صندوق‌آبادی، احمد عبدالرضایی، علی تن، سیدحیدر موسوی، علیرضا بخشی، جعفر واحدی و بابک البرزنیا، راهبری محتوایی و اجرایی این رویداد را برعهده دارند.
انتهای پیام/