ایران، جزایرسه‌گانه و مسئولیت مشترک منع مداخله طرف‌های ثالث
سال‌های زیادی است که امارات متحده عربی از هر فرصتی، برای طرح ادعای بی‌اساس خود در مورد سه جزیره ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی استفاده می‌کند. اما آنچه که تا حدودی تازگی دارد، تسری این رویکرد در نشست‌های مشترکی است که شورای همکاری خلیج فارس یا اتحادیه عرب با دیگر بازیگران خارج از منطقه برگزار می‌کنند.
ایران آنلاین: اگرچه نفس ادعای امارات متحده عربی علیه تمامیت ارضی ایران، امری ناپسند و مغایر با اصول منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل، بویژه اصل احترام به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشورها و نیز اصل حسن‌همجواری است، ولی اقدام این کشور در دخیل‌سازی سایر کشورها در این ادعا، به غایت غیرمسئولانه و ناموجه است. این در حالی است که حتی درون شورای همکاری خلیج فارس نیز خیلی از اعضا با اکراه و صرفاً به نشانه همبستگی عربی ادعای امارات را در بیانیه‌های مشترک می‌پذیرند، بدون آنکه واقعاً اعتقادی به معتبر بودن این ادعا از حیث حقوقی و تاریخی داشته باشند.
جمهوری اسلامی ایران البته هیچ‌گاه در دام فتنه‌انگیزی نیفتاده و در رایزنی‌های دوجانبه و چندجانبه نسبت به ضرورت خودداری همه کشورهای منطقه از موضع‌گیری‌های ناصواب نسبت به تمامیت ارضی یکدیگر، تأکید کرده است. در این میان آنچه که بسیار ناشایست و غیرمسئولانه به نظر می‌رسد، اصرار امارات بر دخیل کردن بازیگرانی است که هرگز نقش سازنده و مثبتی در کمک به صلح و ثبات در منطقه نداشته‌اند. بیانیه اخیر وزرای شورای همکاری خلیج فارس و انگلیس، مصداق دقیق و واضح این مدعاست. مداخله دادن انگلیس به هیچ عنوان مسئولانه نبوده و مغایر با اصل حسن‌همجواری است.
بی‌جهت نیست که واکنش وزارت امور خارجه نیز این‌بار بر خلاف دفعات قبل متفاوت از گذشته بوده و با نگاهی خیرخواهانه به شورای همکاری خلیج فارس اندرز می‌دهد که نباید اجازه دهند طرف‌هایی که خود عاملی ثبات‌زدا و غیرسازنده در رابطه با منطقه غرب آسیا بوده‌اند، به مسائل و مباحث درون‌منطقه‌ای ورود کنند.سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با رد گزاره‌های مداخله‌جویانه مندرج در بیانیه شورای همکاری خلیج فارس، تصریح کرد جمهوری اسلامی ایران در راستای اعمال حقوق حاکمیتی خود هر اقدام لازمی را که برای تأمین ایمنی و امنیت در این جزایر ایرانی و صیانت از منافع کشور در محدوده آنها ضرورت داشته باشد، انجام خواهد داد.
اما آنچه در این موضع‌گیری سخنگوی وزارت امور خارجه، برجسته و متفاوت از موضع‌گیری‌های مشابه قبلی است، این توصیه خیرخواهانه است که شورای همکاری «به جای تکرار ادعاهای بی‌اساس و فراهم کردن مداخله مخرب طرف‌هایی که سیاست‌هایشان موجب بی‌ثباتی در منطقه بوده است، تلاش‌های منطقه‌ای را برای توسعه همکاری تقویت کرده و اجازه ندهند بازیگرانی همچون انگلیس که سیاست‌های منطقه‌ای آنها ذاتاً ثبات‌زداست در امور منطقه مداخله کنند.» نکته مهم آنکه، لحن وزارت امور خارجه در واکنش به بیانیه اخیر شورای همکاری و انگلیس به نحو محسوسی با موضع‌گیری‌های قبلی متفاوت است و نشانه درک وزارت امور خارجه نسبت به ضرورت فاصله گرفتن از کلیشه‌ها و موضع‌گیری متناسب با اهمیت هر کنشی در ارتباط با جزایر ایرانی است.
این رویکرد را باید به فال نیک گرفت. آنچه که مسلم است، موضع ایران از قالب کلیشه‌ای سنتی و انفعالی که سالیان درازی سنگ بنای واکنش ایران به ادعاهای بی‌اساس امارات و سایر شرکای منطقه‌ای او شده است، باید تبدیل به مواضع ابتکاری، پویا و خلاق شده و در ابعاد مختلف سیاسی، حقوقی و رسانه‌ای واکنش لازم و قاطع به این اقدام که حاکمیت و یکپارچگی سرزمینی ایران را زیر سؤال می‌برد، داده شود.
سفیر اسبق ایران در لبنان و اردن و کارشناس ارشد امور عربی در حوزه خلیج فارس
انتهای پیام/