هند، روبات انسان‌نما به فضا می‌فرستد

آرزو کیهان_ گروه علم و فناوری: یکی از بزرگ‌ترین دستاوردها، تلاش هند برای انجام اولین پرتاب سرنشین‌دار تا پایان سال‌جاری میلادی است که در این مأموریت تاریخی، یک روبات انسان نما راهی فضا خواهد شد.

تغییر یک معادله
سازمان تحقیقات فضایی هند (ISRO) قرار است تا دسامبر(دی ماه)، فضاپیمای «گاگان‌یان» را با حضور روبات انسان‌نمای هندی «ویومیترا» (Vyommitra)، به عنوان بخشی از اولین مأموریت فضایی سرنشین‌دار خود پرتاب کند. تاکنون هیچ انسان زنده‌ای از هند به فضا نرفته و چنین مأموریتی، می‌تواند این معادله را تغییر دهد و توانایی هند را در ارسال و بازگرداندن ایمن فضانوردان به نمایش بگذارد. با پرتاب این روبات، زمینه‌ حضور فضانوردان هندی در فضا فراهم می‌شود.«ویومیترا» که نامش از دو واژه‌ سانسکریت «ویوما» (به معنای فضا) و «میترا» (به معنای دوست) گرفته شده، در مجموع به معنای «دوست فضا» است و قرار است یاریگر فضانوردان باشد. 

«ویومیترا» اولین بار ۲۲ ژانویه ۲۰۲۰ در سمپوزیوم پروازهای فضایی و اکتشافات انسانی در شهر بنگلور رونمایی شد. این روبات انسان‌نما نه‌تنها چهره، صدا و حالات انسانی دارد، بلکه می‌تواند مانند انسان‌ها سخن بگوید، چهره‌ها و گفتار را تشخیص دهد و به دو زبان هندی و انگلیسی پاسخ دهد. همچنین می‌تواند با استفاده از فناوری بینایی ماشین، ابزارهای مختلف را شناسایی کند. انجام وظایف فنی متعدد از کنترل پنل‌ها و سیستم‌های پشتیبانی از حیات گرفته تا اعلام هشدار فشار هوای محیطی و مدیریت سیستم‌های کنترل شرایط فضاپیما نیز بخشی دیگر از توانمندی‌های این روبات هندی است.

«ویومیترا» که از جنس تیتانیوم سبک‌وزن و با چاپ سه‌بعدی ساخته شده، تنها ۸۰۰ گرم وزن دارد و با سامانه‌های هوش مصنوعی هماهنگ است. همچنین در برابر ارتعاشات و شوک‌های پروازی مقاوم است و در طول مأموریت فضایی و تعامل با فضانوردان، مانند یک انسان واقعی رفتار می‌کند.

گامی بلند به سوی استقلال فضایی هند
به گفته‌ محققان ISRO، پیش از اجرای مأموریت سرنشین‌دار، سه پرواز آزمایشی بدون سرنشین انجام خواهد شد. در مرحله اول، «ویومیترا» پرتاب می‌شود تا تمام سامانه‌های حیاتی و عملکرد فضاپیما را در شرایط واقعی فضا شبیه‌سازی کند. این روبات، با ایفای یک نقش کلیدی به دانشمندان کمک می‌کند تا پیش از اعزام فضانوردان واقعی، از کارکرد دقیق سیستم‌ها و ایمنی فضاپیما اطمینان حاصل کنند. «ویومیترا» دارای حسگرهای پیشرفته، نرم‌افزار تشخیص صدا و قابلیت تصمیم‌گیری محدود است تا بتواند بخشی از وظایف ارتباطی و فنی را به تنهایی انجام دهد. براساس گزارش‌ها، مدل‌های اولیه این روبات آزمایش‌ها را با موفقیت پشت سر گذاشته‌ و در حال گذراندن آزمون‌های نهایی است. در صورت موفقیت‌آمیز بودن این پروازها، هند اولین مأموریت فضایی سرنشین‌دار خود را درآینده با چهار فضانورد به مدار ۴۰۰ کیلومتری زمین انجام خواهد داد؛ مأموریتی سه‌روزه که بازگشت ایمن خدمه به زمین را تضمین می‌کند.

به گفته دانشمندان، ساخت و توسعه‌ این روبات که بیش از دو سال زمان برده، گامی مهم برای کاهش وابستگی هند به منابع خارجی و یافتن جایگاهی مستقل و ماندگار در فضا بوده است. در آستانه‌ پرتاب گاگان‌یان، نگاه میلیون‌ها نفر به آسمان دوخته شده است؛ جایی که شاید «دوست فضا»، اولین گام از رؤیای فضانوردی بومی هند را در سکوت بی‌پایان فضا بردارد.