تحول بزرگ در بورس کالا

گروه بورس/ ایران آنلاین: روز گذشته ۶ قلم کالایی مهم برای اقتصاد کامودیتی‌محور ایران به صورت گواهی سپرده در بورس کالا معامله شدند؛ مس کاتد، قیر، خودرو، میلگرد، شمش روی و گندله. این اتفاق نه تنها برای شرکت‌های تولیدی یک فرصت مهم برای عرضه محصولاتشان است، بلکه برای سرمایه‌گذاران نیز دسترسی بهتری برای تنوع‌بخشی به دارایی‌هایشان فراهم می‌کند. ایران با بیش از یک درصد سهم از تولید کل مس جهان، در عصری که اختلال در عرضه فلز سرخ فراگیر شده می‌تواند یک فرصت مهم فراهم کند.
 
کارنامه درخشان بورس کالا در گواهی سپرده
بورس کالا که پیشتر میزبان گواهی سپرده شمش طلا، شمش نقره، سکه و زعفران بود حالا به سراغ تنوع‌بخشی به دارایی‌های کالایی رفته است. استقبال گرمی که از گواهی‌های پیشین شده، نویدبخش یک مسیر مثبت برای آینده سرمایه‌گذاری و بورس‌های کشور است. پیش از این نویدهایی درباره گواهی سپرده بیت‌کوین نیز داده شد که حالا با ورود این ۶ قلم شامل خودرو، مس کاتد، قیر، میلگرد، شمش روی و گندله بسیاری را نسبت به توسعه این محصولات امیدوارتر کرده است. آذر سال گذشته، اولین گواهی سپرده نقره در بورس کالا منتشر شد و حالا حجم نقره موجود در خزانه به ۲۰ تن رسیده است. گواهی سپرده شمش طلا نیز از ۲۳ تن فراتر رفته است که ارزشی معادل ۳۴۰ هزار میلیارد تومان دارد. رقمی استثنایی که نشان‌دهنده رشد حدود ۳۰۰ درصدی طی کمتر از یک سال است. هرچند رونق بازار طلای جهانی نیز به این مسیر کمک کرده، اما تنوع محصولات فرصتی کم‌نظیر در اختیار اقتصاد ایران قرار خواهد داد.

 
فرصتی از جنس مس برای اقتصاد 
یکی از مهم‌ترین گواهی‌هایی که روز گذشته برای اولین بار معامله شد، گواهی سپرده مس بود. ایران بیش از یک درصد از کل تولید مس جهان را در اختیار دارد و در شرایطی که برخی معادن جهان با اختلال در عرضه مواجه شده‌اند، حجم تولید مس ایران اهمیت پیدا می‌کند. از سوی دیگر، تقاضای جهانی مس به دلیل‌گذار به انرژی‌های پاک رو به افزایش است و همین عوامل سبب شده طی ماه‌های اخیر قیمت هر تن مس حتی سطوح بالاتر از ۱۱ هزار دلار را تجربه کند. فقط کافی است کمی توجه کنیم که خروج یک معدن در اندونزی که ۴ درصد عرضه جهان را در اختیار دارد چنین رکوردی را سبب شد. بنابراین، ورود گواهی سپرده مس به بورس کالا می‌تواند یک محصول بسیار مورد توجه سرمایه‌گذاران و اقتصاد کشور را برای همه قابل دسترس کند.

پذیرش ۵ انبار جدید برای معاملات گواهی سپرده گندله در بورس کالای ایران
همچنین در زنجیره فولاد، ورود گندله به بورس کالا فرصت‌های مناسبی را ایجاد خواهد کرد. بورس کالای ایران در اطلاعیه‌های جداگانه از پذیرش پنج انبار جدید متعلق به شرکت‌های بزرگ فولادی و معدنی کشور به منظور راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده گندله سنگ‌آهن خبر داد. بر اساس این اطلاعیه انبارهای گندله شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان، فولاد خوزستان، صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد، صنعتی و معدنی اپال پارسیان سنگان و صنایع معدنی فولاد سنگان خراسان پس از طی مراحل ارزیابی و تأیید به فهرست انبارهای مورد پذیرش بورس کالا افزوده شدند. با اضافه شدن این انبارها و احتساب انبارهای پیش‌تر پذیرفته‌شده شرکت‌های فولاد هرمزگان و معدنی و صنعتی چادرملو، تعداد انبارهای فعال گندله در بورس کالا به هفت مورد رسید.

دو نیمه متفاوت معاملات بازار سهام
از تحولات بورس کالا که بگذریم، بازار سهام معاملات داغی را روز گذشته شاهد بود. شروع سبز بورس تهران در شرایطی رقم خورد که در میانه بازار، روند قیمت‌ها تغییر کرد. هم‌زمان با بازگشایی سهام ایران خودرو بر تعداد نمادهای منفی افزوده شد و صف‌های فروش افزوده شدند. در مجموع، شاخص کل بورس تهران افت یک درصدی را تجربه کرد و به میانه کانال ۳ میلیون واحدی برگشت. صف‌های فروش نیز بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان ثبت شدند و حدود ۳۷۰ میلیارد تومان سرمایه خرد از بازار سهام خارج شد. علت توقف و بازگشایی نماد ایران خودرو، افزایش قیمت کارخانه محصولات این شرکت بود که البته به طور شفاف اثرگذاری آن بر سودآوری خود را اعلام نکرد. اکنون دو نگاه نسبت به این مسأله وجود دارد؛ اولی، می‌گوید افزایش کمتر از ۱۰ درصدی قیمت فروش محصولات نسبت به قبل هیچ تناسبی با رشد هزینه‌ها ندارد. بنابراین، بسیاری نسبت به آینده سهام خودرو خوشبین نیستند. اما نگاه دوم معتقد است همین که با ورود بخش خصوصی به هیأت مدیره ایران خودرو، آنها برای قیمت‌گذاری و نحوه فروش محصولاتشان خود تصمیم می‌گیرند چشم‌انداز روشنی ایجاد می‌کند. رشد قیمت سهام ایران خودرو در معاملات روز گذشته شاید بیشتر دیدگاه دوم را تأیید می‌کند.

 
کاهش قیمت دلار و سکه با یک توئیت
بازارهای رقیب ارز و طلا نیز همراه با بورس کاهشی شدند. پست لورنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) درباره احتمال مذاکرات با واسطه‌گری مصری‌ها دلیل اصلی این کاهش قیمت‌ها بود. هرچند طلای جهانی دوباره توانسته بود از کانال ۴۳۰۰ دلار فراتر رود، اما افت دلار داخلی منجر به افت قیمت سکه شد. صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا نیز چنین فضایی را تجربه کردند و عموماً با افت قیمت مواجه شدند. با این حال ورود پول به صندوق‌های طلا به بیش از ۷۵۰ میلیارد تومان رسید.
 
ورود دوباره پول به پارکینگ صندوق‌های درآمد ثابت
نکته جالب توجه اما صندوق‌های درآمد ثابت بودند که طی دو روز ابتدایی با خروج معنادار پول مواجه بودند، در معاملات دیروز با چرخش روند مواجه شدند. هم‌زمان با افت نرخ دلار و بورس، این گزینه‌های سرمایه‌گذاری مجدد جذاب شدند و ورود نقدینگی سرمایه‌گذاران خرد را تجربه کردند. به طوری که مجموعاً بیش از ۷۳۰ میلیارد تومان پول خرد وارد این پارکینگ سرمایه‌گذاران شد. رابطه معکوسی عموماً بین شرایط بازار سهام با صندوق‌های درآمد ثابت وجود دارد. یعنی هرگاه سهام منفی می‌شود، سرمایه‌گذاران تمایل پیدا می‌کنند پول خود را به سوی این صندوق‌ها روانه کنند. اما علاوه بر این ماجرا، افت نرخ دلار و طلا در معاملات دیروز منجر به تردید سرمایه‌گذاران نسبت به چشم‌انداز آینده شد و در شرایط بی‌تصمیمی، طبیعی است که این گزینه‌های سرمایه‌گذاری به مأمن افراد حقیقی تبدیل می‌شوند.