وعده رئیس‌جمهوری به فعالان اقتصادی در آیین روز ملی صادرات
تحریم‌های داخلی را برمی‌داریم
وزیر صمت: الگوی صادرات باید از کالامحور به سمت ارزش محور برود
صداها بلند ولی مبهم است. ولوله حضار در میانه سالن درست همان‌جا که مرکز نور است از سقف گنبدی سالن، ناگهان خاموش می‌شود و عکاسان و فیلمبرداران به سمت درب بزرگ اصلی می‌دوند. از میان جمعیت، چند چهره آشنا که برخی فعالان اقتصادی هستند و برخی چهره‌های دولتی، به چشم می‌خورند.
بمانجان ندیمی_ گروه اقتصادی: رئیس‌جمهوری، وزیر صمت و رئیس سازمان توسعه تجارت از درب روبروی سن وارد می‌شوند و تمام سالن قیام می‌کنند. اینجا مرکز همایش‌های بین‌المللی اجلاس سران است؛ آیین روز ملی صادرات.
در این همایش صادرکنندگان از دغدغه‌هایشان می‌گویند. از اینکه تحریم‌های داخلی بیش از تحریم‌های خارجی به صادرات ضربه زده است. از اینکه بازگشت ارز صادراتی برایشان دست‌اندازهای جدی ایجاد کرده و قوانین و مقررات بازدارنده در زمینه تجارت کم نیست. حرف همه آنها یکی است؛ «از شما حرکت، از ما برکت». بر هیچ کس این امر پنهان نیست که توسعه اقتصادی جز با توسعه اقتصاد میسر نخواهد شد و این موضوع هم در سخنان بخش خصوصی و هم در سخنان دولتمردان به وفور مورد اشاره قرار گرفت. از این رو رئیس‌جمهوری نیز در این آیین تأکید کرد که عزم دولت و حتی سران دو قوه دیگر بر تسهیل مسیر تجارت و تولید است. مسعود پزشکیان اعلام کرد با تمام توان برای حل مشکلات تولیدکنندگان و صادرکنندگان تلاش می‌کنیم و از این مسیر خارج نمی‌شویم. اما در یک بخش از سخنان او، خام‌فروشی مورد انتقاد قرار گرفت و گفت: «تارگت ما مهم است. می‌خواهیم به کجا برسیم؟ قله ما کجاست؟ چه کسی گفته که باید مواد خام صادر کنیم؟ چرا خودمان ارزش افزوده ایجاد نمی‌کنیم و بعد صادر کنیم؟»
صحبت‌های رئیس‌جمهوری اگرچه نقطه امیدی برای فعالان اقتصادی بود، اما مسلماً تمامی مشکلات و چالش‌ها یک‌شبه به وجود نیامده‌اند که یک روزه حل شوند. به گفته پزشکیان تغییر رفتار زمان می‌برد، ولی دولت بر سر پیمان خود با فعالان اقتصادی در خصوص بسترسازی برای تولید و تجارت می‌ماند.
حذف ممنوعیت‌های صادراتی در دولت چهاردهم
در ابتدای آیین روز ملی صادرات، محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان توسعه تجارت به اقداماتی که در این سازمان از ابتدای دولت چهاردهم انجام شده، اشاره کرد که از جمله آن مذاکره و اجرای توافقنامه‌های تجارت ترجیحی و آزاد با چندین کشور، استفاده از رمزارز برای تجارت و جلوگیری از ممنوعیت‌ها در حوزه صادرات بود. همچنین به گفته رئیس سازمان توسعه تجارت، هزینه‌کرد صادرکنندگان در بازارهای هدف به منظور بازاریابی به عنوان بخشی از رفع تعهد ارزی صادرکنندگان پذیرفته شده است.
معاون وزیر صمت سه استراتژی تسهیل و رفع موانع صادرات، توسعه تجارت آزاد و ترویج صادرات‌محوری را از مهم‌ترین برنامه‌های سازمان توسعه تجارت ایران برشمرد و گفت: «شورای عالی صادرات و کمیته تهاتر به منظور رونق‌بخشی به صادرات غیرنفتی احیا شد، همچنین بازارچه‌های مرزی و تجارت مرزی را رونق دادیم. کارت‌های بازرگانی را ساماندهی کردیم و مشکلات ورود موقت را با همکاری گمرک رفع کردیم و مقررات حوزه تجارت در سامانه جامع تجارت بارگذاری شده است.»
دهقان دهنوی افزود: «۹ پایانه صادراتی در کشور راه‌اندازی شده است. همچنین جایگاه شرکت‌های مدیریت صادرات را برای صادرکنندگان خرد احیا کردیم.»
رونق تجارت ترجیحی در دولت چهاردهم
سیدمحمد اتابک، وزیر صمت با اشاره به جایگاه تجاری ایران در تاریخ عنوان کرد: «امروز ما مقاصد محدودی برای صادرات داریم و انتظار می‌رود که تعداد آنها افزایش یابد. بیشترین صادرات ما به کشورهای اطراف بوده است.»
او افزود: «زمانی که به وزارت صمت آمدم حجم تفاهمنامه‌هایی که امضا شده بود و اجرا نشده بود به اندازه یک اتاق بود. به دستور آقای رئیس‌جمهوری در صدد اجرای آنها برآمدیم. امروز در خصوص ۸۷ درصد کالاهای در تبادلات تجاری با اوراسیا به نتیجه رسیده‌ایم و تعرفه آنها صفر شده است. بسیاری از کالاهایی که با پاکستان تجارت می‌کنیم نیز مشمول تعرفه ترجیحی شده‌اند. در عمان و برخی دیگر از کشورها هم شرایط در حال مهیا شدن است.»
به گفته وزیر صمت، ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی خود می‌تواند به هاب لجستیک منطقه تبدیل شود و باید در این زمینه نیز جهش کنیم. او افزود: «ما نمی‌خواهیم تنها به صادرات کالا اکتفا کنیم و صدور بسته‌های دیجیتال و صادرات خدمات فنی و مهندسی را هم در دستور کار داریم.»
ضرورت تغییر الگوی صادراتی
اتابک بر این نکته تأکید کرد که الگوی صادراتی ما باید از کالا محور به سمت ارزش محور برود. همچنین باید بر ارزآوری پایدار تأکید داشته باشیم که این امر می‌تواند با مواردی همچون خدمات، دانش، اشتغال جوانان محقق شود. به گفته او اگر بخواهیم صادرات متحول شود باید ساختار را متحول کنیم. باید سازمان توسعه تجارت از سازمان مجوزمحور به سازمان بازارمحور تبدیل شود که در حال رفتن به این سمت هستیم.
رایزنان بازرگانی از بین فعالان اقتصادی انتخاب شوند
او به موضوع مهم دیگری که در سال‌های اخیر همواره مورد درخواست بخش خصوصی بوده نیز اشاره و عنوان کرد: «در حال حاضر به دلیل محدودیت‌های قانونی، رایزنان بازرگانی از میان کارمندان دولت انتخاب می‌شوند. این درحالی است که ما باید از ظرفیت‌های بخش خصوصی و اتاق‌های مشترک در این زمینه استفاده کنیم و این نقیصه برطرف شود.»
اطلس صادرات تدوین شود
تدوین اطلس صادرات ملی درخواست دیگر وزیر صمت بود. اطلسی که نشان دهد ایران باید به سمت تولید چه محصولاتی برود و دنیا در آینده به چه محصولاتی نیازمند خواهد بود. به گفته او این اطلس باید با همکاری بخش خصوصی و اتاق‌های بازرگانی تهیه شود.
مشکلات و حل آنها را رصد می‌کنیم
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری که در این آیین حضور داشت صحبت‌های خود را با بیاناتی از حضورت علی(ع) در خصوص اهمیت جایگاه تجار آغاز کرد و گفت: «نگاه و اعتقاد شخصی من بر این است که اگر در حال حاضر دولتی وجود دارد و مالیاتی گرفته می‌شود به برکت وجود صنعتگران و تجار است. اگر همه ما امروز می‌توانیم فعالیت کنیم به واسطه فعالان اقتصادی است.»
او به جلساتی که دائماً با فعالان اقتصادی و اتاق بازرگانی می‌گذارد اشاره کرد و گفت: «در این جلسات دائماً چالش‌ها را رصد می‌کنیم و در هر جلسه پیگیر روند حل مشکلات هستیم. بنابراین ما مصمم به حذف مشکلات هستیم. باید موانع را برداریم نه اینکه برای حل آن زمان بخریم. اگر مشکل از ماست حتماً به سمت حذف موانع پیش می‌رویم.»
رئیس‌جمهوری همچنین با این پرسش که چرا باید از کشورهای دیگر عقب بمانیم، ادامه داد: «هدفگذاری و تارگت بسیار مهم است. باید بدانیم که به کجا می‌خواهیم برسیم و قله ما کجاست و بر اساس آن ابزار را مشخص کنیم.»
انتقاد از خام‌فروشی
او با انتقاد از خام‌فروشی اظهار کرد: «چه کسی گفته که باید مواد خام صادر کنیم؟ چرا خودمان نتوانیم به مواد خام ارزش افزوده بدهیم و آن را صادر کنیم؟ اگر موانعی از جانب دولت برای این امر وجود دارد، اعلام کنید. هیچ ایرانی نباید بپذیرد که عقب‌تر از دنیاست. ما در دولت کار دیگری جز بسترسازی و حذف موانع نداریم و بر این موضوع مصمم هستیم. این ما و شما هستیم که تعریف می‌کنیم آینده چه خواهد بود. آینده چیزی است که ما می‌خواهیم و لیاقت و شایستگی داریم و تسلیم هیچ محدودیتی نمی‌شویم.»
تحریم‌های دولتی را حل می‌کنیم
رئیس‌جمهوری ادامه داد: «مصمم هستیم که تحریم‌های دولتی را برطرف کنیم. حتی مقام معظم رهبری نیز بارها بر حل مشکلات اقتصادی تأکید کرده‌اند. سران دو قوه دیگر نیز با تمام وجود مصمم هستند که دشواری‌ها و مشکلات را حل و فصل کنند تا مانعی در مسیر شما نباشد.»
پزشکیان به ضرورت حضور تجار در سفرهای خارجی خود اشاره و عنوان کرد: «هر کشوری که می‌رویم تلاش داریم برای تجارت نیز بسترسازی کنیم. در این مسافرت‌ها باید تیم اقتصادی و تجار نیز حضور یابند.»
او با بیان اینکه تغییر رفتار زمان می‌برد، گفت: «قوانین بهتر و حذف موانع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ ما بر آن پیمان در خصوص بسترسازی تجارت و تولید که با شما بستیم، هستیم. شما نیز افتخارآفرینی کنید.»
بــــرش
پایان قیمت‌گذاری دستوری؟
قبل از برگزاری روز ملی صادرات، نشستی نیز در اتاق ایران با حضور رئیس‌جمهوری، وزرای اقتصادی دولت، رئیس کل بانک مرکزی و فعالان اقتصادی برگزار شد. در این نشست، علی مدنی‌زاده وزیر اقتصاد از طراحی یک برنامه کوتاه‌مدت اقتصادی خبر داد که در آن بودجه و موضوعات ارزی، روند اعطای کالابرگ برای بهبود معیشت و حفظ اشتغال در بنگاه‌های کوچک و متوسط، ساماندهی گمرکات، نوسازی آنها و امکان ترخیص کالای واردشده در کوتاه‌ترین زمان ممکن، دیده شده است. او همچنین به رونمایی ابزار جدید مالی در بورس کالا اشاره کرد و افزود: «ظرفیت‌سازی‌ها با رویکرد توجه به بخش خصوصی، صادرات‌محوری و جذب سرمایه‌گذاری خارجی انجام می‌شود.» وزیر اقتصاد در ادامه به فعالیت کمیته‌های تخصصی در چهارچوب شورای گفت‌وگو برای مقابله با قوانین مزاحم کسب‌وکار صحبت کرد و افزود: «موضوعات با اولویت بالا شناسایی شده و از ظرفیت هیأت مقررات‌زدایی برای برطرف کردن آنها بهره می‌بریم.» مدنی‌زاده به قانون برنامه هفتم توسعه و تأکید آن بر پایان دادن به روند قیمت‌گذاری دستوری اشاره کرد و افزود: «این قانون باید خیلی سریع اجرایی شود.»تعمیق بازار دوم در دستور کار است
محمدرضا فرزین رئیس‌کل بانک مرکزی نیز گفت: «نرخ ارز به دلیل وابستگی به تورم باید به گونه ویژه‌ای مدیریت شود و درباره آن تصمیم بگیریم. پس کمیته‌هایی را طراحی کردیم و در چهارچوب آنها موضوعات را بررسی می‌کنیم.» او ادامه داد: «درباره ۴ کالا با مشورت بخش خصوصی تصمیماتی گرفتیم که به بازار دوم منتقل شوند و به‌زودی نهایی و اعلام خواهند شد. از طرفی با هدف توسعه تولید و انگیزه بخشیدن به این حوزه در حال اتخاذ یک تصمیم جدید هستیم که در چهارچوب یک طرح نو معرفی می‌شود. این طرح روی توسعه حوزه پتروشیمی و معدن متمرکز بوده و توسعه صادرات و ارزآوری این بخش را ممکن می‌کند.» فرزین تصریح کرد: «عمق بخشیدن به بازار دوم در دستورکار بانک مرکزی قرار گرفته است و در عین حال تلاش داریم که این اقدامات منجر به تورم نشود.» رئیس‌کل بانک مرکزی همچنین از آماده شدن شرایط برای فروش شرکت‌هایی که تحت تملک بانک‌ها قرار دارند به بخش خصوصی خبر داد و گفت: «بانک مرکزی مقررات را تسهیل کرده و این روند در قالب قسطی نیز امکان‌پذیر است. اعتقاد داریم که شرکت‌های غیرمرتبط از فضای بانک‌داری خارج شوند.»
انتهای پیام/