غول‌های گازی در دوحه

گروه اقتصادی/ ایران آنلاین: کشورهای عضو مجمع صادرکنندگان سهم عظیمی در تولید، صادرات، ذخایری گازی، انتقال گاز و تجارت ال‌ان‌جی را در اختیار دارند. به گونه‌ای که ۷۰ درصد ذخایر اثبات‌شده گاز طبیعی جهان را دارا هستند.
 وزیر نفت ایران نیز روز گذشته به منظور حضور در این اجلاس راهی دوحه شد و تا لحظه تنظیم این گزارش در چهار دیدار جداگانه با وزرای انرژی کشورهای لیبی، قطر، نیجریه و الجزایر در خصوص آینده همکاری‌های فی مابین مذاکره کرده است. در دیدارهای وزیر نفت ایران با مقامات قطر، الجزایر، نیجریه و لیبی، بر آموزش نیروی متخصص، انتقال فناوری، توسعه همکاری‌های گازی و پتروشیمی و سرمایه‌گذاری مشترک تأکید شد. همچنین به ذخایر گازی جدید ایران اشاره شد و اهمیت گسترش همکاری‌های فنی و زیرساختی مورد تأکید قرار گرفت.

 دستورکار اجلاس چیست؟
مهم‌ترین دستورکار بیست‌وهفتمین اجلاس وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز، هماهنگی اعضای مجمع برای مواجهه با برخی سیاست‌ها در سطح جهان است که توسعه صنعت گاز و بازار آن را با چالش و محدودیت مواجه می‌کند، همچنین در این اجلاس درباره موضوعات مهم سازمانی ازجمله انتخاب دبیرکل آتی مجمع و دستورکار هشتمین اجلاس سران کشورهای عضو مجمع در مسکو، تصمیم‌گیری می‌شود. کشور قطر تاکنون هفت بار میزبان این اجلاس بوده که آخرین آن مربوط به سال ۲۰۱۶ است و بیست‌وششمین اجلاس نیز ۱۸ آذر ۱۴۰۳ در تهران برگزار شد.
اجلاس وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز بر اساس اساسنامه مجمع، عالی‌ترین رکن مجمع کشورهای صادرکننده گاز است که هر سال بدون در نظرگرفتن اجلاس‌های فوق‌العاده تشکیل جلسه می‌دهد. در این اجلاس با تصمیم‌گیری درباره رویه‌های سازمانی دبیرخانه مجمع، وزرا با بحث و تبادل‌نظر در خصوص تحولات جاری در صنعت و تجارت گاز در سطح جهانی و منطقه‌ای تصمیم‌گیری می‌کنند.
 
چطور مجمع تشکیل شد؟
در اواخر دهه ۷۰ شمسی، ایران ایده تشکیل نهادی بین‌المللی برای هماهنگی کشورهای بزرگ تولیدکننده گاز را مطرح کرد تا نقش این انرژی در بازار جهانی پررنگ‌تر شود. نشست‌های اولیه کارشناسی و وزارتی از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۷ برگزار شد و بیشتر به تبادل تجربه اختصاص داشت.
اما این طرح وقتی جدی‌تر شد که رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۸۵ پیشنهاد تشکیل سازمانی شبیه اوپک اما ویژه گاز را دادند. پس از آن، روسیه و قطر با همکاری یکدیگر، روند شکل‌گیری این نهاد را سرعت بخشیدند و در نهایت، در سال ۱۳۸۷ اساسنامه «مجمع کشورهای صادرکننده گاز» به تصویب رسید.
مجمع کشورهای صادرکننده گاز اکنون شامل ۱۲ عضو اصلی از جمله ایران، روسیه، قطر و لیبی است، به ‌علاوه ۸ کشور ناظر مانند عراق، مالزی و آنگولا. این اعضا در مجموع بیش از ۷۰ درصد از ذخایر گاز طبیعی جهان را در اختیار دارند.
آنها حدود ۳۹ درصد از تولید، ۴۰ درصد از صادرات گاز و بیش از نیمی از صادرات گاز طبیعی مایع‌شده (LNG) دنیا را به خود اختصاص داده‌اند و از سوی دیگر بیش از ۷۰ درصد از ذخایر اثبات‌شده گاز طبیعی جهان را دارا هستند.
 
در نشست وزیر نفت با وزرای انرژی چهار کشور چه گذشت؟
روز گذشته وزیر نفت به منظور حضور در اجلاس بیست و هفتمین نشست وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز به دوحه سفر کرد و در آستانه این اجلاس با وزرای چهار کشور به رایزنی پرداخت.
محسن پاکنژاد در دیدار با وزیر انرژی قطر گفت: «تحولات امروز صنعت نفت و گاز ایجاب می‌کند نسل جدیدی از نیروهای متخصص، آشنا با ساختارهای بین‌المللی و تحولات فناورانه، برای آینده انرژی تربیت شوند.» او در دیدار با سعد الکعبی اظهار کرد: «ایران و قطر همواره روابط نزدیک و برادرانه‌ای در حوزه انرژی داشته‌اند و بر توسعه همکاری‌های دوجانبه و تداوم تعاملات سازنده در بخش انرژی تأکید می‌کنیم.»
وی با اشاره به تحولات ساختاری در بازار جهانی انرژی گفت: «جهان انرژی در حال ورود به مرحله‌ای تازه است که نیازمند نسل جدیدی از نیروهای متخصص آشنا با صنعت نفت و گاز و سازوکارهای بین‌المللی آن است.»
وزیر نفت همچنین بر اهمیت همفکری کشورهای عضو مجمع برای انتخاب دبیرکل جدید و حرکت به ‌سوی تبدیل مجمع به سازمانی مؤثر در عرصه انرژی جهانی تأکید کرد.
در این دیدار، وزیر انرژی قطر، با خوشامدگویی به وزیر نفت، از گسترش روابط دوجانبه در حوزه‌های مختلف انرژی استقبال کرد و خواستار تعمیق همکاری‌ها میان دو کشور دوست و برادر شد.