مقابله جهان با مجرمان سایبری

محبوبه ستارزاده_ گروه علم و فناوری:  این بار در یک رویداد تاریخی، حدود ۶۰ کشور جهان در هانوی، پایتخت ویتنام، پیمان جدید سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرایم سایبری و مقابله با تهدیدات آنلاین جهانی را امضا کردند و ایران هم یکی از این کشورهاست.
این توافق تاریخی با افزایش همکاری‌های بین‌المللی به مقابله با جرایمی خواهد رفت که سالانه تریلیون‌ها دلار به اقتصاد جهانی خسارت وارد می‌کند.

افزایش همکاری بین‌المللی
کنوانسیون جرایم سایبری سازمان ملل که پس از تصویب توسط ۶۰ کشور عضو این سازمان لازم‌الاجرا خواهد شد، با هدف افزایش همکاری‌های بین‌المللی علیه تهدیدات دیجیتال از فیشینگ و باج‌افزار گرفته تا قاچاق آنلاین و نفرت‌پراکنی تدوین شده است. دبیرکل سازمان ملل گفت: «این سازمان از طریق دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد از اجرای آن حمایت خواهد کرد.»
آنتونیو گوترش، با ابراز خرسندی از شکل‌گیری این لحظه تاریخی در ویتنام، کشوری که فناوری را پذیرفته، نوآوری را تقویت کرده و حالا دیگر به بخش اساسی زنجیره‌های تأمین دیجیتال جهان تبدیل شده است، یادآور شد:«اینترنت ما را با روش‌های خارق‌العاده‌ای به هم متصل کرده و کارها بسیار ساده‌تر شده است اما مجرمان نیز به همان سرعت خود را با این شرایط وفق داده‌اند.» او افزود: «هر روز خانواده‌ها ممکن است آماج فریب کلاهبرداران سایبری و حملات هکری شوند، خدمات حیاتی از کار بیفتند، اقتصادها تضعیف شوند و مهم‌تر از همه اینکه کودکان در فضای مجازی آسیب ببینند.»
دبیر کل سازمان ملل متحد با بیان اینکه کلاهبرداری‌ها زمانی زنجیره‌ای هستند و ردپای آن را می‌توان در چند کشور دید، گفت: « گاه کلاهبرداری که در یک کشور آغاز می‌شود می‌تواند قربانیان را در پنج کشور دیگر نیز نابود کند، در حالی که شواهد در کشور ششم ذخیره می‌شود.»

یک همکاری ۲۴ ساعته
دبیر کل سازمان ملل با اشاره به اینکه تاکنون هیچ قانون مورد توافق جهانی برای جلوگیری از این امر وجود نداشت، اظهار کرد: «اما کنوانسیون جرایم سایبری سازمان ملل متحد، ابزاری قدرتمند و جدید برای پیشگیری و مبارزه با جرایم سایبری در اختیار کشورها قرار می‌دهد و در عین حال، از حقوق بشر نیز محافظت می‌کند.» به گفته گوترش، «این کنوانسیون به مجریان قانون اجازه می‌دهد تا شواهد دیجیتال را در سراسر مرزها به اشتراک بگذارند. این کنوانسیون یک شبکه همکاری ۲۴ ساعته ایجاد می‌کند تا کشورها بتوانند وجوه را ردیابی کنند. همچنین مجرمان را شناسایی و دارایی‌های مسروقه را بازیابی کنند.»
دبیر کل سازمان ملل افزود: «برای اولین بار در هر معاهده بین‌المللی، اشتراک‌گذاری بدون رضایت تصاویر خصوصی به عنوان یک جرم جنایی شناخته می‌شود که این یک پیروزی بزرگ برای قربانیان سوءاستفاده آنلاین است. این کنوانسیون چیزی بیش از یک ابزار قانونی است وهیچ کشوری صرف‌نظر از اندازه یا سطح توسعه، در برابر جرایم سایبری بی‌دفاع نخواهد ماند.»
گوترش افزود: «این کنوانسیون باید به سرعت تصویب و به طور کامل اجرا شود و با بودجه، آموزش و فناوری بویژه برای کشورهای در حال توسعه پشتیبانی شود.»
البته همچنان نگرانی‌هایی وجود دارد چراکه برخی معتقدند تعریف جرایم سایبری مبهم است و می‌تواند زمینه ساز برخورد ناعادلانه با فعالان فضای مجازی شود.«متا» و «مایکروسافت» از منتقدان اصلی این کنوانسیون هستند و با پیوستن به ائتلاف شرکت‌های فناوری با نام «Cybersecurity Tech Accord» هشدار داده‌اند که این پیمان، حتی می‌تواند هکرهای کلاه سفید که مجرم نیستند و تنها به دنبال شناسایی باگ‌ها هستند نیز هدف قرار دهد.

بــــرش

معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه، در جریان سفر به ویتنام برای شرکت در مراسم امضای کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه جرایم سایبری، به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران، این سند بین‌المللی را امضا کرد. وحید جلال‌زاده در ایکس نوشت: «باعث خوشحالی است که در هانوی، پایتخت ویتنام هستم تا با دیدار و گفت‌و‌گو با مقامات ویتنامی درباره تقویت روابط دو کشور، سند کنوانسیون بین‌المللی مقابله با جرایم سایبری را به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران امضا و مواضع کشورمان را در این باره تبیین کنم.» روابط ایران و ویتنام طی سال های اخیر رو به رشد بوده است و دو کشور متعهد به چهارچوب های حقوق بین الملل و ارتقای همکاری‌های بین المللی هستند.