چین و نبرد جدید در بازار جهانی مواد خام؛
پکن با سنگ‌آهن، نظم اقتصادی جهان را بازنویسی می‌کند
تصمیم اخیر چین برای توقف خرید سنگ‌آهن دلاری از استرالیا، فراتر از یک اختلاف تجاری است؛ نشانه‌ای از آغاز نبردی ژئواکونومیک میان شرق و غرب. پکن با استفاده از قدرت خرید و انتقال معاملات به یوآن، در حال تضعیف سلطه مالی آمریکا و بازتعریف قواعد تجارت جهانی است. این تحول، متحدان واشنگتن را در برابر دوگانگی سیاسی–اقتصادی قرار داده و نظم ارزی و تجاری پساجنگ جهانی دوم را به چالش کشیده است.
گروه جهان_ ایران آنلاین: تصمیم اخیر چین برای توقف خرید سنگ‌آهن دلاری از استرالیا، صرفاً یک اختلاف تجاری با استرالیا نیست؛ بلکه آغاز مرحله‌ای تازه در نبرد ژئواکونومیک شرق و غرب است.
در این مرحله، سلاح اصلی نه ناوهای جنگی، بلکه قراردادهای خرید مواد خام است. پکن با استفاده از حجم عظیم مصرف خود، نه‌فقط در حال خرید سنگ‌آهن است؛ بلکه دارد قواعد جدیدی برای جهان می‌نویسد؛ قواعدی که ممکن است آینده دلار، ساختار تجارت جهانی و حتی اتحادهای سیاسی را بازتعریف کند.
تصمیم اخیر پکن را باید در چهارچوب تحولی عمیق‌تر در نظم اقتصادی بین‌المللی فهم کرد؛ نظمی که از پایان جنگ جهانی دوم تاکنون، بر محور دلار و قواعد تجارت آزاد غربی شکل‌گرفته است. چین، به‌عنوان بزرگ‌ترین قدرت صنعتی و مصرف‌کننده کالاهای پایه در جهان، اکنون در حال استفاده از اهرم تقاضای خود برای بازنویسی قواعد بازار جهانی است؛ همان کاری که ایالات‌متحده هفتادسال پیش با دلار و صندوق بین‌المللی پول انجام داد.
در این نبرد ژئواکونومیک، ابزارها دیگر نه تسلیحات نظامی بلکه مکانیسم‌های مالی و تجاری هستند. پکن با انتقال تدریجی معاملات کالاهای استراتژیک از دلار به یوآن، درواقع در حال تضعیف آخرین ستون برتری ساختاری آمریکا در اقتصاد جهانی است: یعنی سلطه پولی و مالی. در مقابل، متحدان ایالات‌متحده؛ ازجمله استرالیا، ژاپن، کره‌جنوبی و حتی اتحادیه اروپا، در برابر یک دوگانگی آشکار قرارگرفته‌اند: آیا باید ازلحاظ سیاسی در جبهه واشنگتن باقی بمانند، یا ازنظر اقتصادی به جریان نوظهور غیر‌دلاری پکن بپیوندند؟
استرالیا اولین کشوری است که این فشار را به‌صورت عینی تجربه می‌کند. کاهش وابستگی چین به سنگ‌آهن استرالیایی و گسترش منابع جایگزین در آفریقا و برزیل، نه‌تنها تراز تجاری استرالیا را تهدید می‌کند، بلکه به‌تدریج جایگاه دلار در تجارت جهانی مواد خام را متزلزل می‌سازد. از این منظر، اقدام پکن صرفاً واکنشی به رفتار سیاسی کانبرا نیست؛ بلکه بخشی از راهبرد بلندمدت چین برای انتقال محور قدرت از غرب به شرق است؛ راهبردی که در آن، «قواعد بازار» جایگزین «ائتلاف‌های نظامی» شده‌اند و قدرت خرید، سلاح جدید قرن بیست‌ویکم است.
اگرچه هنوز مسیر این تحول طولانی است، اما پیام آن روشن است: جهانی که چین در حال ساخت آن است، جهانی با چند محور ارزی، چند بازار مالی و چند مرکز قدرت خواهد بود؛ جهانی که در آن دیگر هیچ کشوری، حتی متحدان دیرینه واشنگتن، نمی‌توانند از فشار قدرت اقتصادی پکن چشم‌پوشی کنند.
متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.
انتهای پیام/