هزینه یک فصل فوتبال ۱۰ همت می‌شود؟

امیر رضا  واعظ آشتیانی_ مدیرعامل اسبق باشگاه استقلال/ گروه ورزشی: این که باشگاه‌ها بر چه اساسی با بازیکنی که نهایتاً ۵ میلیارد می‌ارزد، قراردادی ۵۰ میلیاردی می‌‌بندند؟ پاسخ در ساختار معیوب و فضای آشفته‌ای نهفته است که در فوتبال کشور حاکم شده؛ فضایی که به آنارشیسم اقتصادی می‌ماند و در آن دلال‌ها بیشترین سود را می‌برند. امروز حداقل هزینه اداره یک فصل فوتبال در کشور، حدود ۱۰ همت برآورد می‌شود؛ اما نکته تأسف‌بار آنجاست که نزدیک به نیمی از این مبلغ، سهم دلال‌هاست.

با این حال، مقصر اصلی نه صرفاً دلالان، بلکه برخی مدیران عامل و سرمربیانی هستند که با تصمیمات احساسی یا منفعت‌طلبانه، در کنار واسطه‌ها، مثلث قدرت را شکل داده‌اند. هرگاه یکی از اضلاع این مثلث دست بالا را پیدا کند، عملاً اختیار باشگاه را در دست می‌گیرد و مسیر را به هر سو که بخواهد می‌کشاند.

  مدیران عامل اگر زیرک باشند، مصوبه خرید بازیکنان خارجی را تحت نظر می‌گیرند تا بعداً از آن سود ببرند. سرمربی نیز اغلب بدون تحلیل فنی، بازیکنی را می‌خواهد که شاید حتی در سیستم تیمش جا هم نگیرد. نمونه بارز این وضعیت، تیم استیل‌آذین بود؛ مجموعه‌ای پرستاره که نه‌تنها موفق نشد، بلکه به دسته یک سقوط کرد. علت روشن است؛ نبود نظارت و ضعف فدراسیون. وقتی نهاد ناظر درگیر روزمرگی و بی‌برنامگی باشد، فساد اجتناب‌ناپذیر است. 

سوءمدیریت و انتخاب نادرست مدیران عامل، ریشه اصلی بحران کنونی است. بسیاری از مدیران، یا تجربه ندارند یا تجربه‌شان کهنه و بی‌ارتباط با شرایط امروز است. در چنین فضایی، هزینه‌کرد بی‌ضابطه به جای مدیریت درآمدزا به‌عنوان «هنر» تلقی می‌شود. از میان باشگاه‌ها، تنها یکی‌ دو تیم خصوصی‌اند و بقیه از منابع دولتی یا شبه‌دولتی تغذیه می‌شوند؛ یعنی هزینه ۱۰ همتی از بیت‌المال که بی‌ثمر هدر می‌رود.  فوتبال امروز ایران از مسیر عقلانیت فاصله گرفته است. تا زمانی که مدیران ناکارآمد بر صندلی تصمیم‌گیری نشسته‌اند، هزینه‌ها همچنان نجومی خواهد ماند و حاصلش، جز اتلاف سرمایه ملی نیست.