اصلاح اجتماعی با رویکرد فرهنگی

ایران آنلاین: واقعیت آن است که بسیاری از مسائل اجتماعی، ریشه در عوامل فرهنگی، تربیتی و آموزشی دارند و بدون اصلاح این زیرساخت‌ها نمی‌توان انتظار داشت که صرفاً با برخوردهای انتظامی یا امنیتی، پدیده‌های اجتماعی مدیریت شوند. رابطه علت و معلولی میان آسیب‌های فرهنگی و بروز ناهنجاری‌های اجتماعی چنان قوی است که هرگونه درمان سطحی یا مقطعی، تنها به پیچیده‌تر شدن مسأله منجر خواهد شد.

تجربه‌های گذشته به‌روشنی نشان داده است که برخوردهای سیاسی یا امنیتی با مسائل اجتماعی نه‌تنها موجب بهبود وضعیت نشده است، بلکه در بسیاری موارد زمینه‌ شکل‌گیری مقاومت اجتماعی، سوء‌تفاهم و بی‌اعتمادی عمومی را فراهم کرده است. از همین‌رو بازگشت به رویکرد فرهنگی و اجتماعی، ضرورتی راهبردی در سیاست‌گذاری کشور به شمار می‌آید. در همین چهارچوب موضوع اخیر مرتبط با گشت ارشاد نیز در حال بازتعریف نهادی است. 

دولت تصمیم گرفته است تا مسئولیت راهبری فرهنگی این حوزه را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بسپارد؛ تصمیمی که می‌تواند نشانه‌ عینی و عملی تغییر رویکرد، از برخوردهای سلبی به سیاست‌های ایجابی و فرهنگی باشد. اما هدایت محتوایی و راهبری فرهنگی این امر در اختیار وزارت ارشاد قرار گرفته است. 

به عنوان عضوی از شورای فرهنگ عمومی، معتقدیم تلاش بر این است که نظرات تخصصی و کارشناسی در این زمینه ارائه شود تا مسیر سیاست‌گذاری در جهت اقناع، آموزش و ارتقای فرهنگی جامعه پیش برود. اگر رویکرد ایجابی جایگزین نگاه سلبی شود، می‌توان امیدوار بود اصلاح رفتار اجتماعی نه از طریق روش‌های غیراقناعی مانند اجبار، بلکه از مسیر آگاهی، مشارکت و گفت‌وگو تحقق یابد. در آموزه‌های دینی ما نیز بر این اصل تأکید شده که اصلاح رفتار نیازمند تبیین، محبت و اقناع است، نه اجبار یا تعیین تنبیه.