اصلاحات، محصول دیالکتیک دولت و جامعه مدنی است

گروه سیاسی_ ایران آنلاین: اظهارات رئیس‌جمهوری نشان می‌دهد که او، نهاد دولت را تنها عامل تغییر و تنها عامل اصلاحات اداری در جامعه نمی‌داند.در مقابل، پزشکیان انجام هر اصلاحی را نیازمند همدلی همگان و تغییرات گسترده رفتاری در سطوح مختلف می‌داند.

این واقعیت مورد اشاره پزشکیان، که منتقدان آن را ندیدند، جزء ضروری، حتمی و لازم هر اصلاحی در حکمرانی است و حال امری است که نظریه‌های جدید توسعه و جامعه شناسی سیاسی یا نظریه‌های دولت شناسی آن را تأیید می‌کنند.

برخلاف نگاه سنتی در جامعه ایران که دولت فعال مایشاء تلقی می‌شود و اینطور تصور می‌شود که دولت به دلیل داشتن منابع مادی یعنی اعتبار و پول و منابع قانونی و منابع انسانی یعنی کارمندان می‌تواند هر کاری که بخواهد انجام دهد، یافته‌های جدید علمی نشان می‌دهد هر توان و هر ظرفیت دولت از درون «یک دیالکتیک» بین دولت و جامعه مدنی رخ می‌دهد.

مفهوم «دیالکتیک» میان دولت و جامعه مدنی را «مایکل مان» نظریه پرداز انگلیسی مطرح کرد. به باور مایکل مان ظرفیت‌های دولت و توانایی‌های دولت در پیشبرد پروژه‌ها به این بستگی دارد که رابطه آن با جامعه مدنی، اعم از فعالان اقتصادی، فعالان فرهنگی، روستاها، طبقات و مانند اینها چطور باشد.

درعین حال نظریه پردازان دیگری مانند «جوئل میگدال» نشان دادند که گاهی جوامع و ارتباطات آنها می‌توانند آنقدر قوی باشند که اساساً سیاست‌ها و پروژه‌های دولت را منحرف کنند و به رغم مصوبه دولت، نتیجه دیگری از آن حاصل کنند.

این همه درحالی است که در نظریه‌های جدید نهاد دولت یا قوه مجریه یک نهاد یکدست و یکپارچه تلقی نمی‌شود.

زیرا علاوه بر آنکه هر بخش دولت‌ها در مأموریت خود، منافع متفاوتی از دیگر بخش‌ها دارد، توان اجرایی دولت یعنی نظام اداری دولت‌ نیز با هم متفاوت است و توانایی دولت به انجام کارها بستگی به توان نظام اداری هم دارد که کارشناسی و تخصصی باشد یا نباشد.

ادامه این مطلب را اینجا بخوانید.