معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم در گفتوگو با «ایران»:
پارک‌های فناوری اقتصادمحور می‌شوند
محمدنبی شهیکی‌تاش گفت: در دولت چهاردهم بسته‌ای ویژه برای تقویت این ارتباط طراحی شده که شامل برنامه‌هایی همچون نوآفرین صنعت‌ساز، سرباز فناور، دستیار فناوری، گرنت فناوری و پسا‌دکتری فناوری است.
غزل رضایی‌ثانی - گروه اجتماعی: ارتباط مؤثر پارک‌های علم و فناوری با دانشگاه‌ها و گسترش ابعاد اقتصادی آن، یکی از محورهای کلیدی سیاست‌های جدید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است؛ سیاستی که هدفش تبدیل این پارک‌ها به حلقه واسط میان دانش، فناوری و بازار است. محمدنبی شهیکی‌تاش، معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم، در گفتوگو با «ایران» می‌گوید:«در دولت چهاردهم بسته‌ای ویژه برای تقویت این ارتباط طراحی شده که شامل برنامه‌هایی همچون نوآفرین صنعت‌ساز، سرباز فناور، دستیار فناوری، گرنت فناوری و پسا‌دکتری فناوری است.» به گفته او، توانمندسازی مدیران و کارشناسان پارک‌ها با کمک پارک‌های پیشرو نیز در دستورکار قرار دارد.
حرکت به سمت پارک‌های «اقتصادمحور»
به گفته شهیکی‌تاش، جهت‌گیری تازه معاونت فناوری و نوآوری، حرکت به سوی پارک‌های «اقتصادمحور» است. او توضیح می‌دهد: « دو راهبرد اصلی ما در این زمینه، جذب سرمایه بخش خصوصی و استفاده از مشوق‌های مالیاتی برای توسعه زیرساخت‌هاست تا پارک‌ها بتوانند خدمات تخصصی‌تر و حرفه‌ای‌تری به شرکت‌های فناور ارائه دهند.»
معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم همچنین در بیان اقدامات انجام شده برای ایجاد شرایط لازم جهت ورود سرمایه‌های بخش خصوصی به این حوزه توضیح می‌دهد: « پارک‌های علم و فناوری پیشران توسعه نهادی در کشور هستند و برای تحول آنها راهبردهایی همچون ارتقای کیفی خدمات با ارزش افزوده بالا، ایجاد تنوع در سبد تأمین منابع و ابزارهای مالی پارک‌ها، نهادسازی و بهینه‌سازی ساختار در پارک‌ها برای اقتصادی شدن آنها، استفاده از الگوهای منعطف توسعه متناسب با شرایط هر استان، گفتمان‌سازی برای ترویج و فرهنگ‌سازی ادبیات علم و فناوری، جذب دانشجویان و دانش‌آموختگان در پارک‌ها و تربیت آنها متناسب با نیازهای فعلی و آتی کشور، توسعه فن‌بازارها برای تجاری‌سازی و توسعه بازار و کمک به استارتاپ‌ها و واحدهای فناور و دانش‌بنیان، شناسایی محدودیت‌ها و مأموریت‌گرایی تخصصی و شکل‌گیری خوشه‌های نوآور و در نهایت قرار گرفتن در سیستم یادگیری جهانی و زنجیره ارزش بین‌المللی را دنبال می‌کنیم.»
شهیکی‌تاش با اشاره به ظرفیت‌ها و شرایط پارک‌های علم و فناوری، می‌گوید: «پارک‌های علم و فناوری را در چهار سطح تفکیک کرده‌ایم و در تلاش هستیم این پارک‌ها در یک فرآیند و الگوی توسعه‌ای، به سطح پارک‌های پیشرو برسند و در نهایت بتوانند در زنجیره‌های ارزش بین‌المللی وارد شوند و ادامه حیات خود را در بازارهای بین‌المللی تعریف کنند.»
از های‌تک تا صنایع خلاق نگاهی تازه به دارایی‌های فرهنگی
شهیکی‌تاش تأکید می‌کند، مأموریت پارک‌های علم و فناوری محدود به حوزه‌های های‌تک نیست. او توسعه صنایع خلاق را به عنوان یک ظرفیت بالقوه تمدنی و فرهنگی ایرانی از دیگر برنامه‌های پیش روی این معاونت عنوان می‌کند و با تأکید بر لزوم سرمایه‌گذاری در این حوزه، می‌گوید: «تجاری‌سازی دارایی‌های فرهنگی نیز یکی از اولویت‌های اصلی ماست و پارک‌های علم و فناوری باید در کنار حمایت از فناوری‌های نوظهور، به صنایع خلاق و فرهنگی نیز توجه کنند و مدل‌های کارآمد کسب‌وکار در این حوزه را به وجود آورند.» شهیکی‌تاش همچنین در مقایسه شرایط زیست‌بوم صنایع خلاق با فناوری‌های های‌تک می‌گوید: « باید این نکته را یادآور شوم که مدل توسعه زیست‌بوم صنایع خلاق با فناوری‌های های‌تک تفاوت جدی دارد، به همین دلیل ایجاد زنجیره ارزش در هر دو بخش نیازمند الگوهای متفاوتی است. از این رو ما دو استراتژی محوری برای آینده در نظر گرفته‌ایم؛ اول اینکه یک خوشه تخصصی کسب‌وکار و زیرساخت‌های فنی موردنیاز را ایجاد کرده‌ایم که این خوشه شامل سه سبد تخصصی و سه سبد عمومی برای الگوسازی توسعه صنایع خلاق در پارک‌هاست. در مرحله دوم؛ تقویت ارکان مختلف زیست‌بوم صنایع خلاق، بویژه ارتقای نیروی انسانی توانمند در برنامه است که بتواند در تراز بین‌المللی فعالیت کند.»
پارک‌ها؛ آغاز مسیر یادگیری و کارآفرینی
او با اشاره به اینکه توسعه صنایع خلاق فقط با پارک‌های علم و فناوری میسر نیست، می‌گوید: « برای توسعه صنایع خلاق نیازمند استفاده از مسیرهای متعددی هستیم. در این مسیر به همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد و اسلامی، وزارت میراث فرهنگی، جهاد دانشگاهی و سایر بازیگران و ذی‌نفعان این حوزه نیاز داریم.»
شهیکی‌تاش با اشاره به برنامه‌های مرتبط با ارتقای کیفی خدمات با ارزش افزوده در پارک‌های علم و فناوری می‌گوید: « این پارک‌ها باید به فضایی پویا و الهام‌بخش برای جوانان تبدیل شوند. به همین دلیل به دنبال این هستیم که مسیرهای ارتباطی با دانشگاه‌ها، مراکز رشد، شتاب‌دهنده‌ها و حتی مدارس خلاقیت را تقویت و تلاش کنیم پارک‌های علم و فناوری به فضایی تبدیل شوند تا جوانان ورود به آنها را شروعی برای دنیای رشد و یادگیری تلقی کنند.»
حمایت مالی و سرمایه‌گذاری فناوری
یکی از برنامه‌های مهم وزارت علوم، پرداخت تسهیلات اشتغال به واحدهای فناور و دانش‌بنیان مستقر در پارک‌هاست. شهیکی‌تاش با بیان اینکه «پارک‌ها دیگر فقط محل استقرار شرکت‌ها نیستند. بلکه باید به کانون هدایت جریان نوآوری کشور تبدیل شوند و با شکل دادن به شبکه‌ای از خدمات مانند ارزیابی فناوری، جذب سرمایه، بازاریابی و انتقال دانش فنی، مسیر تبدیل ایده به محصول را تسهیل کنند.»، می‌افزاید: «پرداخت تسهیلات اشتغال به واحدهای فناوری و دانش‌بنیان مستقر در پارک‌های علم و فناوری از دیگر برنامه‌های معاونت است. برای ایجاد تنوع در سبد تأمین مالی و ابزارهای مالی پارک‌ها، برنامه‌هایی همچون افزایش سهام پایه پارک‌های علم و فناوری در صندوق‌های پژوهش و فناوری، اصلاح الگوی تخصیص منابع عمومی متناسب با سطح کیفی پارک‌های علم و فناوری و در نهایت برنامه‌ریزی، تدوین و پیاده‌سازی شبکه ملی سرمایه‌گذاری فناوری ایران در دستورکار ماست و به طور جدی در حال پیگیری است.»
شهیکی‌تاش با اشاره به ضرورت شکل‌گیری شبکه کارگزاران پشتیبان تجاری‌سازی فناوری می‌گوید: «امروز دیگر پارک‌های علم و فناوری فقط محلی برای استقرار شرکت‌ها نیستند؛ بلکه این ساختارهای مهم، باید به کانونی پویا برای هدایت جریان نوآوری در کشور تبدیل شوند. همچنین در ماه‌های اخیر، شبکه کارگزاران پشتیبان تجاری‌سازی در پارک‌های علم و فناوری استانی در حال شکل‌گیری و تقویت هستند و این شبکه می‌تواند نقش بسیار مهمی در فرآیند ایده تا بازار ایفا و به عنوان بازوان اجرایی پارک‌ها، مسیر حرکت از ایده تا بازار را تسهیل کند. با توسعه کارگزاران پشتیبانی‌کننده، خدماتی مثل ارزیابی فناوری، جذب سرمایه، بازاریابی و انتقال دانش فنی، در دسترس شرکت‌های مستقر در پارک‌ها قرار می‌گیرد.»
تکیه بر نوآوری باز و ظرفیت بخش خصوصی
شهیکی‌تاش در پایان با تأکید بر نقش بخش خصوصی می‌گوید: «باید همواره استفاده ظرفیت بخش خصوصی و نوآوری باز را در دستورکار داشته باشیم و از مشارکت و تبادل دانش بین شرکت‌ها، دانشگاه‌ها و سرمایه‌گذاران استقبال کنیم.» او گفتوگو را با این سخن پایان می‌دهد که «مأموریت ما فراهم‌کردن فضای رشد واقعی برای شرکت‌هاست. رشدی که در آن ایده‌ها به محصول و محصول‌ها به بازار تبدیل شوند. تحقق این هدف تنها با مشارکت فعال بخش خصوصی، دانشگاه‌ها و سرمایه‌گذاران ممکن است.»
انتهای پیام/