آلومینیوم و شانزلیزه پلمب شدند، مالکان علاءالدین قول یک ماهه دادند؛
وضعیت خطرناک بلندمرتبه‌های تهران
تهران امروز با چالش مهمی در حوزه ایمنی ساختمان‌های بلندمرتبه روبه‌روست؛ ساختمان‌هایی که برخی از آنها چند دهه قدمت دارند و در صورت بروز حوادث می‌توانند به تهدیدی جدی برای ساکنان و شهروندان تبدیل شوند.
مهسا قوی قلب - گروه اجتماعی: چهار ساختمان بلندمرتبه تجاری در تهران، از جمله مجتمع‌های آلومینیوم، شانزلیزه، مهستان و اقاقیا، در وضعیت ناایمن قرار دارند و هشدارهای ایمنی نسبت به آنها صادر شده است. حتی مراکز خرید آلومینیوم و شانزلیزه در خیابان جمهوری به دستور دادستان و مقامات قضایی به‌صورت موقت پلمب شده‌اند. همچنین طبق اعلام مهدی قمی شهردار منطقه ۱۱ در گفت‌و‌گو با ایسنا، مالکان پاساژ علاءالدین قول یک ماهه داده‌اند تا ساختمان را بررسی و زمان دقیق رفع نواقص ایمنی را اعلام کنند.
در همین راستا، سیدعلی شریفی، معاون پیشگیری و کاهش خطر سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، درباره روند ارزیابی، اقدامات پیشگیرانه و موانع اجرای هشدارها به «ایران» می‌گوید:« بر اساس قانون مدیریت بحران کشور مصوب سال ۱۳۹۸، وظایف دستگاه‌ها مشخص شده است؛ بر آن اساس ارزیابی ایمنی ساختمان‌های مهم و بلندمرتبه برعهده سازمان مدیریت بحران قرار دارد. با توجه به اینکه متولی قانونی، مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی است، تفاهمنامه و قراردادی با مرکز تحقیقات بستیم تا این مرکز ساختمان‌های مهم و بلندمرتبه را ارزیابی سازه‌ای کند. بدترین سناریوی بحران در شهر تهران زلزله است؛ به همین دلیل هرچه ساختمان‌ها سازه مقاوم‌تری داشته باشند، آسیب‌پذیری کمتری خواهند داشت، به همین دلیل باید در ابتدا ارزیابی در برابر زلزله سنجیده شود. این ارزیابی‌ها، با شاخص‌های فنی مشخص بر اساس نشریه ۳۶۰ نظام فنی اجرایی میزان ایمنی سازه‌ای ساختمان‌ها تعیین می‌شود و ساز و کار اجرایی و حقوقی هم بر اساس شیوه‌نامه مصوب ستاد مدیریت بحران کلانشهر تهران به ریاست وزیر کشور انجام می‌شود.»
ارزیابی ۹ هزار ساختمان در تهران
او توضیح می‌دهد: « بر اساس ارزیابی‌های انجام شده در تهران، حدود ۱۶ هزار ساختمان واجد شرایط مهم و بلندمرتبه شناسایی شده‌اند. در میان این ساختمان‌ها ممکن است برخی بلندمرتبه نباشند به عنوان مثال همه بیمارستان‌ها جزو ساختمان‌های مهم هستند، حتی اگر بلندمرتبه نباشند. از این تعداد نیز تاکنون، نزدیک به ۹ هزار ساختمان ارزیابی شده‌اند و نتایج ارزیابی به شهرداری مناطق ابلاغ می‌شود تا مالکان اقدامات لازم را انجام دهند. ساختمان‌هایی که در وضعیت خطر بالا و بسیار بالا (رده‌های C و D) قرار دارند، باید مقاوم‌سازی شوند یا در صورت امکان، تخریب و نوسازی شوند.»
به گفته شریفی، روند اجرایی این اقدامات مشخص است، ابتدا توسط مناطق و نواحی شهرداری ابلاغیه‌ای به مالک یا بهره‌بردار ساختمان داده می‌شود که وضعیت ایمنی ساختمان مشخص شده و باید اقدامات لازم را انجام دهید. در بیشتر موارد مالکان همکاری می‌کنند، اما اگر مالک پس از ابلاغ دوم همکاری نکند، پس از یک مرحله تذکر و فرصت قانونی، شهرداری منطقه موضوع را به دادستانی منعکس می‌کند. دادستانی نیز می‌تواند دستور پلمب، تخلیه یا اقدام قانونی دیگر از جمله قطع انشعابات را صادر کند.
او با اشاره به نمونه‌های شناخته‌شده می‌گوید:« چهار مجتمع تجاری شامل آلومینیوم، شانزلیزه، مهستان و اقاقی در وضعیت پرخطر هستند. شانزلیزه هفته گذشته در وضعیت بسیار پرخطر ارزیابی و مقرر شد اقدامات لازم برای تخلیه و ایمن‌سازی انجام شود. برای برخی ساختمان‌ها مانند آلومینیوم، وضعیت سازه‌ای به گونه‌ای است که می‌توان با مقاوم‌سازی، خطر را کاهش داد، اما ساختمان‌هایی هم هستند که امکان مقاوم‌سازی اقتصادی و عملی ندارند و باید تخریب شوند.»
ارزیابی سازه‌ای ۱۴۱ بیمارستان
شریفی در توضیح فرآیند ارزیابی می‌گوید:« مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، متولی ارزیابی ساختمان‌هاست و ما با این مرکز قرارداد منعقد کرده‌ایم. ارزیابی‌ها بر اساس شاخص‌های فنی انجام می‌شود و نتیجه در قالب رده‌های ایمن (A)، مشروط (B)، خطر زیاد (C) و خطر بسیار زیاد (D) اعلام می‌شود. ساختمان‌های رده C موظفند اقدامات مقاوم‌سازی را انجام بدهند و ساختمان‌هایی که در رده D قرار می‌گیرند عموماً مقاوم‌سازی نمی‌شوند و باید تخریب و نوسازی شوند. در غیر این صورت مرجع قضایی وارد عمل می‌شود، البته استثنائاتی هم وجود دارد، به عنوان مثال ساختمان‌های میراثی را نمی‌توان تخریب کرد و تحت هر شرایطی باید مقاوم‌سازی شوند. بر اساس اهمیت موضوع، بیمارستان‌ها در اولویت قرار گرفتند و ۱۴۱ بیمارستان در شهر تهران شامل ۵۸۰ ساختمان، ۴۱۴ ساختمان درمانی غیر از بیمارستان شامل کلینیک‌ها، درمانگاه‌ها و نمونه‌های مشابه و همچنین ۱۵۳۱ مدرسه هم ارزیابی سازه‌ای شده‌اند.»
معاون پیشگیری و کاهش خطر سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران درباره چالش‌های اجرایی نیز توضیح می‌دهد: « یکی از مشکلات جدی این است که برخی مالکان و بهره‌برداران، نگران توقف فعالیت و درآمد خود هستند. برای مثال، یک مجتمع تجاری که چند مالک و مستأجر دارد، نمی‌تواند به راحتی یک یا دو سال تعطیل شود تا مقاوم‌سازی انجام بگیرد. مغازه‌داران به لحاظ اقتصادی و مالی راضی به تعطیلی کسب و کار خود نمی‌شوند. در برخی موارد سازنده‌ها هم وعده داده‌اند که مکان مناسبی در اختیار آنها قرار داده می‌شود، اما برخی آن را هم نمی‌پذیرند. این موضوع، مدیریت زمان‌بندی و برنامه‌ریزی مرحله‌ای را ضروری می‌کند. در بیمارستان‌ها هم شرایط پیچیده‌تر است؛ نمی‌توان بیمارستان را برای چند سال تعطیل کرد. در حال حاضر هم، به لحاظ تخت بیمارستانی کمبودهایی وجود دارد. بنابراین چاره‌ای وجود ندارد جز اینکه با زمان‌بندی مرحله‌ای و اقدامات کمکی، ایمنی را برقرار کرده و در عین حال خدمات حیاتی شهری را هم متوقف نکنیم.»
به گفته شریفی، همکاری بین سازمان‌های مختلف اهمیت بالایی دارد. سازمان آتش‌نشانی نیز ساختمان‌ها را ارزیابی می‌کند، اما تمرکز آنها بر ایمنی حریق و تجهیزات است. او می‌گوید:« به عنوان نمونه موضوعاتی مانند اعلام حریق، اطفا ، پله‌های فرار و نوع مصالح را لحاظ می‌کند، در حالی که ارزیابی ما بر سازه و مقاومت در برابر زلزله متمرکز است. گاهی یک ساختمان از نظر سازه‌ای ایمن است، اما در بحث آتش‌نشانی مشکل دارد و برعکس. یعنی جنس ایمنی‌ها با هم متفاوت هستند، بنابراین هر دو ارزیابی باید مدنظر قرار گیرد، بدین صورت که آتش‌نشانی نتایج ارزیابی را می‌دهد، ما هم نتایج را به شهرداری منطقه اعلام می‌کنیم و بعد اقدامات لازم انجام می‌شود.»
نیازی به تخریب علاءالدین نیست
اخبار مربوط به ناایمن بودن پاساژ معروف علاءالدین سال‌هاست که باعث نگرانی شهروندان شده، اما چند وقتی است که این سازه شروع به ایمن‌سازی کرده است. شریفی درباره ایمن‌سازی این ساختمان می‌گوید:« این مجتمع هم، از نظر سازه‌ای در رده C قرار دارد، یعنی مقاوم‌سازی امکان‌پذیر است و نیاز به تخریب نیست. در بحث حریق نیز، اقدامات اصلاحی مانند بهبود نما و تجهیزات انجام شده است. هنوز هم برخی چالش‌ها باقی است، اما در مجموع تلاش شده تا مخاطرات کاهش یابد. شانزلیزه اما اگر نتواند طرح مقاوم‌سازی خوبی ارائه دهد، باید تخریب شود.» او به دلایل تأخیر در اجرای اقدامات نیز اشاره می‌کند و می‌گوید:« چالش‌های اقتصادی، حقوق مالکیت و ساختاری، موانع قانونی و پراکندگی مالکیت، همه باعث می‌شود که روند مقاوم‌سازی و ایمن‌سازی ساختمان‌ها زمان‌بر باشد. برخی ساختمان‌ها دارای چند مالک یا مستأجر هستند، برخی دیگر متعلق به نهادها یا سازمان‌های خاص هستند که تصمیم‌گیری را پیچیده می‌کند. البته این مشکلات هرگز توجیه‌کننده ناایمنی ساختمان‌ها نیست. هدف کاهش خطر برای شهروندان و پیشگیری از حوادث است. تلاش می‌کنیم با مدیریت مرحله‌ای، همکاری با مالکان و نهادها و پیگیری قانونی، مخاطرات را به حداقل برسانیم.»
انتهای پیام/