بازسازی اعتماد و گفت‌وگوی تمدنی؛ ایران در قلب گردشگری جهانی

ایران آنلاین: برگزاری بیست‌وششمین مجمع عمومی سازمان جهانی گردشگری ملل متحد در ریاض در روزهای اخیر، فرصتی بی‌نظیر برای جمهوری اسلامی ایران فراهم آورد تا با اتکا به میراث چند هزارساله، تاریخ غنی و فرهنگ انسانی خود، جایگاه راهبردی خود را در نظم نوین گردشگری جهانی بازتعریف کند؛ نظمی که در آن احترام متقابل، توسعه پایدار، نوآوری فناورانه و سرمایه انسانی ستون‌های اصلی همزیستی و تعامل تمدنی میان ملت‌ها هستند.
در حاشیه این مجمع، مجموعه‌ای از دیدارهای دوجانبه راهبردی با وزرای گردشگری و مقامات عالی‌رتبه کشورهای چین، هند، اندونزی، عمان، ارمنستان، ازبکستان، کامبوج و عربستان‌سعودی برگزار شد؛ دیدارهایی استراتژیک، فرهنگی، تمدنی و اقتصادی که افقی روشن از همکاری، اعتماد و تعامل میان ایران و دیگر کشورها ترسیم کرد.
در گفت‌وگو با وزیر گردشگری چین، بر ظرفیت عظیم گردشگری و فرصت‌های متقابل دو تمدن کهن تأکید شد. چین سالانه بیش از ۱۶۰ میلیون گردشگر به جهان می‌فرستد و برنامه دارد این رقم را به ۲۰۰ میلیون نفر برساند. حتی سهم یک درصدی ایران از این جریان، به معنای ورود 2 میلیون گردشگر چینی است؛ عددی که هم از منظر اقتصادی و هم از منظر فرهنگی و تمدنی، تحولی شگرف به حساب می‌آید. آنچه فراتر از ارقام اهمیت دارد، کیفیت نگاه متقابل و سرمایه اعتماد فرهنگی میان دو کشور است؛ شرایطی کم‌نظیر که زیربنای گسترش روابط راهبردی ایران و چین خواهد بود.
گفت‌وگو با وزیر گردشگری هند حامل پیام عمیق تمدنی بود. دو ملت با سابقه‌ای چند هزار ساله در تعاملات فرهنگی، تاریخی و هنری، اکنون فرصت دارند تا ریشه‌های مشترک تمدنی را در قالب گردشگری بازآفرینی کنند. دعوت متقابل برای حضور در نمایشگاه‌های گردشگری تهران و دهلی‌نو، گامی عملی در جهت شکل‌گیری گفت‌وگویی تمدنی و پایدار است که فراتر از مناسبات صرفاً دیپلماتیک حرکت می‌کند.
در دیدار با وزیر گردشگری اندونزی، مسأله گردشگری اسلامی به‌عنوان پروژه‌ای راهبردی برای جهان اسلام مورد تأکید قرار گرفت. اندونزی با جامعه‌ای بزرگ و مسلمان، خواستار توسعه همکاری در حوزه گردشگری حلال و فرهنگی است. این گفت‌وگو نشان داد ایران با بهره‌گیری از میراث تمدنی و فرهنگی خود، می‌تواند محور یک گفتمان نوین اسلامی و انسانی باشد؛ گفتمانی که گردشگری را به‌عنوان پیوندی اخلاقی، فرهنگی و انسان‌محور تعریف می‌کند.
با کشورهای همسایه و منطقه نیز گفت‌وگوها ابعاد عمیق انسانی یافت. در دیدار با وزیر گردشگری عمان بر افزایش پروازهای مستقیم، توسعه گردشگری دریایی، برگزاری رالی‌های گردشگری خودرویی و ایجاد نمایشگاه‌های متقابل تأکید شد. ایران با بیش از هزار بیمارستان و صدها هزار پزشک و متخصص، ظرفیت ارائه خدمات گردشگری سلامت را نیز داراست؛ بخشی که می‌تواند محور همکاری‌های انسانی و اقتصادی میان دو ملت باشد. گفت‌وگو با وزیر گردشگری ارمنستان به شکل‌گیری کمیته مشترک گردشگری خودرویی انجامید تا مردم دو کشور بتوانند فراتر از مرزهای سیاسی، فرهنگ و تاریخ یکدیگر را تجربه کنند. با وزیر گردشگری ازبکستان توافق شد نمایشگاه‌های گردشگری مشترک در تهران و تاشکند برگزار و پروازهای مستقیم میان مشهد، بخارا و سمرقند فعال شود. این اقدامات بیش از آن که تکنیکی باشند، تجلی اعتماد تمدنی میان ملت‌های هم‌ریشه و هم‌فرهنگ هستند.
دیدار با وزیر گردشگری عربستان سعودی نشان داد گردشگری می‌تواند سکویی برای بازسازی اعتماد میان دو ملت مسلمان باشد. در پرتو تأکیدات مقام معظم رهبری بر حمایت از عربستان قوی و مستقل، گفت‌وگوها بر توسعه تعامل فرهنگی و انسانی استوار شد. ایران و عربستان با سرزمین‌های مقدس خود، فرصت بی‌نظیری برای تقویت پیوندهای انسانی، زیارت متقابل و شناخت عمیق تمدنی دارند. این دیدار یکی از مهم‌ترین و اثرگذارترین نشست‌های این مجمع بود و جایگاه راهبردی آن در روابط دوجانبه غیرقابل انکار است.
در گفت‌وگو با دبیرکل فعلی سازمان جهانی گردشگری، «زوراب پولولیکاشویلی» از نقش بی‌بدیل او در هدایت سازمان به سوی تعامل، شفافیت و اعتماد متقابل قدردانی و همچنین در دیدار با خانم «شیخه ناصرالنوایس»، دبیرکل جدید بر آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای همکاری فعال در دوره جدید تأکید شد. این انتخاب نمادی از نقش زنان توانمند و دارای بینش منطقه‌ای در ساختار جهانی گردشگری و نشانه‌ای از توازن فکری، انسانی و تمدنی است.
در سخنرانی خود در صحن مجمع یادآور شدم که منشور کوروش، نماد دیرین انسانیت، آزادی و احترام متقابل، می‌تواند الهام‌بخش تدوین نشانگان اخلاق جهانی گردشگری باشد. گردشگری پایدار تنها زمانی ممکن است که بر کرامت انسان، احترام به تفاوت‌ها و تنوع فرهنگی استوار باشد. ایران به‌عنوان سرزمینی که همواره میزبان گفت‌وگو و همزیستی ادیان و فرهنگ‌ها بوده است، آماده است این پیام را به جهان منتقل کند.
در حوزه فناوری، ایران گام‌های مهمی در بهره‌گیری از هوش مصنوعی در صنعت گردشگری برداشته است. ده‌ها شرکت دانش‌بنیان و صدها استارت‌آپ ایرانی در حوزه‌های تحلیل رفتار گردشگران، رزرو هوشمند، طراحی سفر و محتوای دیجیتال فعال‌اند. باور ما این است که هوش مصنوعی باید یار انسان باشد نه جایگزین او. پیشنهاد تأسیس شبکه نوآوری گردشگری مبتنی بر هوش مصنوعی میان کشورهای عضو سازمان جهانی گردشگری، بستری برای تبادل داده، دانش و تجربه فراهم می‌آورد تا توسعه پایدار، هوشمند و انسانی گردشگری جهانی شکل گیرد.
بیست‌وششمین مجمع جهانی گردشگری برای ایران بیانیه‌ای تمدنی، فلسفی و استراتژیک بود. در جهانی که گاه از دیوارها سخن می‌گوید، ایران از پل‌ها سخن گفت؛ از پیوند ملت‌ها، از گفت‌وگو به‌عنوان بنیان صلح و از گردشگری به‌عنوان زبان مشترک انسان‌ها. آینده گردشگری، آینده ملت‌هایی است که یکدیگر را می‌شناسند، به یکدیگر احترام می‌گذارند و در مسیر شناخت متقابل با خرد، اخلاق و تحلیل حرکت می‌کنند. ایران با سرمایه انسانی، تاریخی و تمدنی خود، مصمم است پیشگام این آینده باشد؛ آینده‌ای که در آن گردشگری تجلی فلسفه انسانیت، احترام متقابل و همزیستی تمدنی خواهد بود.