چرا روز ملی عمان برای ایران مهم است؟
میرجواد میرگلوی بیات ،تحلیلگر مسائل خاورمیانه در روزنامه ایران نوشت: عمانی‌ها ۲۰ نوامبر امسال را به عنوان روز ملی خود جشن می‌گیرند. ۲۰ نوامبر ۱۷۴۴ روزی است که خاندان حاکم عمان یعنی آل‌بوسعیدی توانستند دولت این کشور را در اختیار بگیرند و عمان را از وضعیت تقریباً ملوک‌الطوایفی به سمت یک دولت متمرکز پیش ببرند.
ایران آنلاین: امسال اولین سالی است که این تاریخ به عنوان روز ملی عمان جشن گرفته می‌شود. بیش از 50 سال روز ۱۸ نوامبر مصادف با روز تولد سلطان فقید این کشور «قابوس بن سعید»، جشن گرفته می‌شد که ۵۰ سال بر عمان حکم راند.
در روزهای منتهی به ۱۸ نوامبر ۱۶۵۰، عمانی‌ها توانسته بودند استعمار پرتغال را از این کشور بیرون کنند که در جریان آن یک همکاری مهم سیاسی و نظامی بین ایران صفوی و عمانی‌ها در آن تاریخ به ثبت رسیده که یکی از لحظات باشکوه دو ملت به حساب می‌رود که کمتر به آن پرداخته شده است.
اما چرا نباید نسبت به روز ملی عمان بی‌تفاوت بود؟ مناسبت‌های ملی کشورهای مختلف فرصت بسیار مناسبی برای دیپلماسی عمومی است. در حالی که بسیاری از کشورهای مختلف نه‌تنها در حاشیه خلیج فارس بلکه از مصر گرفته تا ترکیه و هند و پاکستان، دیپلماسی خود را در جهت گرامیداشت روز ملی عمان به کار می‌برند، ما در جمهوری اسلامی ایران فقط به یک پیام تبریک توسط رئیس‌جمهوری کشورمان بسنده می‌کنیم.
برای مثال کشورهای حاشیه خلیج فارس، برج‌ها و ابنیه نمادین خود مانند برج خلیفه را با رنگ‌های پرچم عمان، نورافشانی کرده، انواع جشن‌ها را برگزار می‌کنند و رسانه‌ها در چند نوبت به این مسأله می‌پردازند، ولی ما در ایران عملاً شاهد هیچ اقدام برنامه‌ریزی‌شده‌ای نیستیم. البته سه سال قبل صداوسیما در اقدامی تحسین‌برانگیز، مستندی به مناسبت روز ملی عمان در چند نوبت پخش کرد.
این در شرایطی است که عمانی‌ها در فضایی با ایران روابط عالی و سطح بالا دارند که نوع ارتباط آنها با ایران بعضاً مورد انتقاد اعضای شورای همکاری خلیج فارس قرار گرفته و عملاً مسقط در این شورا متحمل فشارهای سیاسی و رسانه‌ای شده است، ولی اعضای شورای همکاری خلیج فارس با اینکه در پرونده‌های مختلف با عمان مشکل دارند، اما برای دیپلماسی عمومی در روز ملی عمان اهمیت خاصی قائل هستند.
اکنون ما وارد روابط ویژه‌ای با عمان شده‌ایم، در طول سه دهه گذشته تمامی رؤسای جمهوری اسلامی ایران به عمان سفر کرده‌اند و سلاطین عمان نیز با تمام دولت‌های ایران رابطه حسنه و بدون چالشی داشتند. طی 30 سال گذشته عمان در موارد مختلف با ایران همکاری داشت و نقش میانجی‌گرانه این دولت در پرونده‌های منطقه‌ای آنقدر به دور از حواشی و سوء‌نیت بود که رهبر معظم انقلاب آنها را محترم منطقه خواندند.
روابط سیاسی و اقتصادی دو طرف در طول سه دهه اخیر به طوری گسترده شده که اشاره ولو مختصر به آن از حوصله این مقال خارج است، ولی می‌توان به طور اجمال به روابط یک‌سال اخیر ایران و عمان نظر افکند و نشان داد که چرا امروز روابط سیاسی با عمان در سطح راهبردی است.
خرداد سال‌جاری آقای پزشکیان سفری به مسقط داشتند که ماحصل آن امضای ۱۸ سند بود که در تاریخ روابط دوجانبه با دولت‌های گوناگون و سفر رئیس‌جمهوری ایران به کشورهای مختلف، اگر نگوییم بی‌سابقه ولی کم‌نظیر است.
موافقت‌نامه چهارچوب همکاری مشترک، موافقت‌نامه همکاری حقوقی و قضایی، موافقت‌نامه تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری، موافقت‌نامه گمرکی و موافقت‌نامه تجارت ترجیحی از مهم‌ترین آنها بودند. این اسناد با دستور سلطان در عمان اجرایی شده و در ایران نیز بزودی به تصویب نهاد‌های ذی‌ربط خواهد رسید. سه تماس آقای پزشکیان با سلطان هیثم، ملاقات رؤسای مجلس، چندین سفیر و وزیر خارجه عمان به ایران و یازدهمین نشست همکاری ایران و عمان، همگی فقط در یک سال اتفاق افتاده‌اند.
این موارد، خود را در رشد تبادلات تجاری ایران و عمان در سال‌جاری نشان می‌دهند. امسال روابط تجاری ایران و عمان رکورد تاریخی خود را خواهد شکست و سهم عمده صادرات مجدد این کشور به ایران، گواه بر همکاری و همدلی سلطنت عمان در کمک به ایران با وجود تحریم‌هاست.
از سوی دیگر، عمان به عنوان یک کشور مورد اعتماد، میزبان ۵ دور مذاکرات ایران و آمریکا بود، هرچند که آمریکایی‌ها تمایل داشتند امارات میزبان باشد ولی جمهوری اسلامی ایران سلطنت عمان را ترجیح داد. در جنگ ۱۲روزه سلطنت عمان علاوه بر محکومیت شدید تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک ایران و صدور ۷ بیانیه در حمایت از ایران، نقش ویژه‌ای ایفا کرد که بعدها باید به آن پرداخت تا مردم ایران از دوستی و همراهی سلطنت عمان با ایران مطلع شوند.
علاوه بر این، پادشاهی عمان کمک‌های سیاسی و اقتصادی قابل‌توجهی در جنگ تحمیلی 12روزه علیه ایران انجام داد که همکاری آنها در بازگشت ایرانیان به کشور و بخشودگی جرایم اقامت بیش از حد مجاز مقرر، نمونه‌ای از کمک‌های این کشور در زمان جنگ بود.
سلطنت عمان، جامعه عمانی را نیز در حمایت از ایران آزاد گذاشته است، به طوری که می‌توان گفت، در طول تاریخ هیچ‌وقت ملت عمان تا این اندازه حامی ایران نبودند و امروز مقام معظم رهبری یکی از محبوب‌ترین شخصیت‌ها در میان عمانی‌ها هستند.
در سطح سیاسی و دولتی، اظهارات مهم بدر البوسعیدی وزیر خارجه عمان در نشست امنیتی منامه، حاکی از توجه ویژه عمان به جمهوری اسلامی ایران است، سخنانی که بازتاب گسترده‌ای در سطح خاورمیانه داشت.
بدر البوسعیدی در منامه اظهار کرد، دشمن اصلی ثبات منطقه اسرائیل است و ایران به دنبال صلح و آرامش در منطقه بوده و شورای همکاری خلیج فارس طی ادوار مختلف اشتباه کرد که سیاست‌های خصومت‌آمیز با ایران را در پیش گرفت. او حتی حمله ایران به پایگاه آمریکایی العدید در قطر را محکوم نکرد و با سخنان دیپلماتیک حق را به ایران داد.
آنچه ذکر شد، مختصری است از اینکه چرا ما باید در ارتباط با سلطنت عمان به دیپلماسی عمومی اهمیت بیشتری بدهیم. امروز روابط فرهنگی و دیپلماسی عمومی ما به هیچ وجه همسنگ روابط سیاسی ما با عمان نیست. کاش همین روز ملی عمان تلنگری باشد که هم بخش دولتی و هم بخش خصوصی و همچنین جامعه ایرانی به نقش ارتباطات فرهنگی و دیپلماسی عمومی توجه بیشتری نشان دهند. برای مثال، نورافشانی برج آزادی یا برج میلاد به رنگ پرچم عمان، توجه رسانه‌ای به روز ملی عمان خاصه در صداوسیما و اجرای موسیقی مشترک، صد البته می‌تواند به تحقق این مهم کمک بسیار کند.
انتهای پیام/